Tiêm thuốc tránh thai có gây vô sinh hay không?

Giải đáp uống thuốc tránh thai nhiều có bị vô sinh không?

Uống thuốc tránh thai có bị vô sinh không? Uống thuốc tránh thai hàng ngày có gây vô sinh không? Uống bao nhiêu thuốc tránh thai thì vô sinh? Đây đều là những lo lắng thường thấy ở phụ nữ. Tuy nhiên, các bằng chứng y khoa hiện nay cho thấy việc dùng thuốc tránh thai, kể cả trong thời gian dài, không là nguyên nhân vô sinh hay chậm có con.

Thuốc tránh thai hoạt động chủ yếu dựa trên sự kết hợp hoặc đơn lẻ của hai hormone sinh dục nữ: estrogen và progesterone. Những hormone này có vai trò:

• Ức chế phóng noãn (ngăn không cho buồng trứng giải phóng trứng).
• Làm đặc chất nhầy cổ tử cung, khiến tinh trùng khó tiếp cận trứng.
• Thay đổi nội mạc tử cung, làm giảm khả năng trứng đã thụ tinh làm tổ.

Một nghiên cứu quy mô lớn được công bố trên Fertility and Sterility (2011) đã theo dõi hơn 8.500 phụ nữ tại châu Âu và cho thấy 80% phụ nữ có thai trong vòng 12 tháng sau khi ngưng thuốc tránh thai hàng ngày, kể cả những người đã sử dụng thuốc trong hơn 5 năm.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng khẳng định không có bằng chứng cho thấy việc sử dụng thuốc tránh thai nội tiết, bao gồm viên uống hàng ngày và thuốc tiêm, có tác động tiêu cực lâu dài đến sức khỏe sinh sản.

Sự lo lắng phần lớn đến từ hiểu lầm giữa tác dụng tạm thời và ảnh hưởng lâu dài. Sau khi ngưng thuốc, cơ thể cần một khoảng thời gian để khôi phục lại chu kỳ rụng trứng tự nhiên. Tuy nhiên, nếu trong thời gian này việc thụ thai chưa xảy ra, nguyên nhân có thể là do:

• Tuổi tác (phụ nữ trên 35 tuổi có tỷ lệ thụ thai thấp hơn).
• Các bệnh lý tiềm ẩn như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), lạc nội mạc tử cung, rối loạn tuyến giáp…
• Chất lượng tinh trùng của bạn tình.
• Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt không được phát hiện khi còn dùng thuốc.

Ngoài ra, “hiệu ứng che giấu” (The Masking Effect) cũng là một trong những lí do phổ biến dẫn đến sự nhầm lẫn về tác dụng phụ của thuốc tránh thai. Đây là hiện tượng khi cơ thể nhận hormone tổng hợp từ thuốc, tạo ra một chu kỳ kinh nguyệt nhân tạo, đều đặn và “đẹp”. Chu kỳ này giúp che lấp các dấu hiệu bất thường hoặc các vấn đề tiềm ẩn về nội tiết và sinh sản như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), suy buồng trứng sớm hay các rối loạn kinh nguyệt khác. Do đó, người dùng thuốc tránh thai có thể không nhận biết được các vấn đề sức khỏe sinh sản của mình.

Khi ngưng thuốc để có thai, chu kỳ kinh tự nhiên, thường không đều, sẽ quay trở lại và có thể gây khó khăn trong việc thụ thai. Nhiều người vì vậy dễ nhầm tưởng khó khăn này là do tác dụng phụ của việc dùng thuốc lâu dài, trong khi thực tế các vấn đề đã tồn tại từ trước đó nhưng bị “che giấu” bởi hiệu ứng của thuốc tránh thai.

Xét nghiệm đánh giá sức khỏe sinh sản nam, nữ giới

• Đánh giá chức năng hoạt động của hormone sinh dục
• Phát hiện các vấn đề bất thường về sinh sản, vô sinh, hiếm muộn
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Xem thêm: Thuốc dolfenal có gây vô sinh?

Tiêm thuốc tránh thai có gây vô sinh không?

Tiêm thuốc tránh thai là một phương pháp hiệu quả cao, nhưng có một đặc điểm quan trọng cần lưu ý là thời gian phục hồi khả năng sinh sản sau khi ngưng thuốc thường chậm hơn đáng kể so với viên uống. Trung bình, phụ nữ cần khoảng 9 – 10 tháng kể từ mũi tiêm cuối cùng để có thể thụ thai. Một số ít trường hợp có thể mất đến 18 tháng để chu kỳ rụng trứng ổn định hoàn toàn. Sự chậm trễ này là do cơ thể cần thời gian để đào thải hết lượng hormone dự trữ từ thuốc. Đây là hiện tượng trì hoãn có thể dự đoán trước và hoàn toàn tạm thời, không phải là vô sinh.

Uống thuốc tránh thai khẩn cấp có gây vô sinh không?

Thuốc tránh thai khẩn cấp như Plan B, chứa liều cao hormone levonorgestrel và được sử dụng sau quan hệ tình dục không an toàn để ngăn ngừa thai. Các nghiên cứu cho thấy việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp sau quan hệ tình dục không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản lâu dài. ​

Tuy nhiên, việc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp nhằm mang lại tác dụng nhanh chóng có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt và các tác dụng phụ khác. Do đó, nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp một cách hợp lý và không thay thế cho các biện pháp tránh thai thường xuyên.

Xem thêm: Thuốc kháng sinh nhiều có gây vô sinh không?

Những lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai

Việc sử dụng thuốc tránh thai cần tuân thủ đúng hướng dẫn để đảm bảo hiệu quả ngừa thai và hạn chế tối đa tác dụng phụ. Dưới đây là một số điều quan trọng mà bạn cần lưu ý:

• Uống đúng cách và đúng thời điểm: Thuốc tránh thai hàng ngày cần được uống đều đặn vào cùng một khung giờ để duy trì hiệu quả. Việc quên liều hoặc uống sai giờ có thể làm giảm khả năng ngừa thai.
• Không lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp: Thuốc tránh thai khẩn cấp không được thiết kế để sử dụng như một biện pháp ngừa thai thường xuyên. Việc sử dụng lặp lại nhiều lần, đặc biệt là trong cùng một chu kỳ kinh nguyệt, sẽ làm tăng nguy cơ rối loạn nội tiết, gây ra kinh nguyệt không đều và các tác dụng phụ khác. Hiệu quả ngừa thai của nó cũng thấp hơn đáng kể so với các biện pháp tránh thai hiện đại (như viên uống hàng ngày, vòng tránh thai…). Vì vậy, hãy chỉ sử dụng nó trong các tình huống “bất khả kháng” và tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm một phương pháp ngừa thai ổn định, lâu dài.
• Cẩn trọng khi dùng chung với thuốc khác: Một số thuốc kháng sinh, thuốc động kinh hoặc thảo dược có thể làm giảm hiệu quả tránh thai. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ nếu bạn đang dùng các loại thuốc khác.
• Theo dõi các dấu hiệu bất thường: Buồn nôn, đau đầu, chảy máu bất thường… có thể là tác dụng phụ của thuốc. Nếu các triệu chứng kéo dài, nên thăm khám bác sĩ để được kiểm tra.
• Không tự ý đổi phương pháp tránh thai: Chuyển sang thuốc tiêm, miếng dán hay vòng tránh thai cần có sự tư vấn từ bác sĩ. Mỗi phương pháp phù hợp với từng cơ địa và tình trạng sức khỏe khác nhau.
• Khám sức khỏe phụ nữ định kỳ: Khám khám sản phụ khoa định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Đây cũng là cơ hội để bạn được tư vấn biện pháp tránh thai phù hợp nhất.

Lời kết

Nỗi lo về việc uống thuốc tránh thai nhiều có bị vô sinh không là hoàn toàn dễ hiểu, nhưng hiện nay, chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy thuốc tránh thai – dù là hàng ngày hay khẩn cấp – gây ảnh hưởng lâu dài đến khả năng sinh sản nếu được sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, lạm dụng thuốc hoặc sử dụng không theo hướng dẫn có thể làm tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ, đặc biệt là rối loạn nội tiết và kinh nguyệt.

Xem thêm: Uống isotretinoin có bị vô sinh không?