Tiêm thuốc tránh thai có gây vô sinh hay không?

“Uống thuốc tránh thai nhiều có bị vô sinh không?” là băn khoăn của không ít phụ nữ khi sử dụng biện pháp này trong thời gian dài. Lo lắng càng gia tăng khi nhiều người lựa chọn luân phiên giữa thuốc tránh thai hàng ngày, thuốc tránh thai khẩn cấp hoặc cả thuốc tiêm tránh thai mà không rõ ảnh hưởng lâu dài đến khả năng sinh sản.

Giải đáp uống thuốc tránh thai nhiều có bị vô sinh không?

Nỗi lo “Uống thuốc tránh thai có bị vô sinh không?”, “Uống thuốc tránh thai hàng ngày có gây vô sinh không?” hay “Uống bao nhiêu thuốc tránh thai thì vô sinh?” là điều thường thấy ở phụ nữ. Tuy nhiên, các bằng chứng y khoa hiện nay cho thấy việc dùng thuốc tránh thai, kể cả trong thời gian dài, không là nguyên nhân vô sinh hay chậm có con.

Thuốc tránh thai hoạt động chủ yếu dựa trên sự kết hợp hoặc đơn lẻ của hai hormone sinh dục nữ: estrogen và progesterone. Những hormone này có vai trò:

• Ức chế phóng noãn (ngăn không cho buồng trứng giải phóng trứng).
• Làm đặc chất nhầy cổ tử cung, khiến tinh trùng khó tiếp cận trứng.
• Thay đổi nội mạc tử cung, làm giảm khả năng trứng đã thụ tinh làm tổ.

Một nghiên cứu quy mô lớn được công bố trên Fertility and Sterility (2011) đã theo dõi hơn 8.500 phụ nữ tại châu Âu và cho thấy 80% phụ nữ có thai trong vòng 12 tháng sau khi ngưng thuốc tránh thai hàng ngày, kể cả những người đã sử dụng thuốc trong hơn 5 năm.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng khẳng định không có bằng chứng cho thấy việc sử dụng thuốc tránh thai nội tiết, bao gồm viên uống hàng ngày và thuốc tiêm, có tác động tiêu cực lâu dài đến sức khỏe sinh sản.

Sự lo lắng phần lớn đến từ hiểu lầm giữa tác dụng tạm thời và ảnh hưởng lâu dài. Sau khi ngưng thuốc, cơ thể cần một khoảng thời gian để khôi phục lại chu kỳ rụng trứng tự nhiên. Tuy nhiên, nếu trong thời gian này việc thụ thai chưa xảy ra, nguyên nhân có thể là do:

• Tuổi tác (phụ nữ trên 35 tuổi có tỷ lệ thụ thai thấp hơn).
• Các bệnh lý tiềm ẩn như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), lạc nội mạc tử cung, rối loạn tuyến giáp…
• Chất lượng tinh trùng của bạn tình.
• Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt không được phát hiện khi còn dùng thuốc.

Tiêm thuốc tránh thai có gây vô sinh không?

Tiêm thuốc tránh thai là một phương pháp hiệu quả để ngừa thai nhưng có thể làm chậm sự trở lại của chu kỳ rụng trứng. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc gây vô sinh. Khả năng sinh sản thường phục hồi trong vòng vài tháng đến một năm sau khi ngừng tiêm.

Uống thuốc tránh thai khẩn cấp có gây vô sinh không?

Thuốc tránh thai khẩn cấp như Plan B, chứa liều cao hormone levonorgestrel và được sử dụng sau quan hệ tình dục không an toàn để ngăn ngừa thai. Các nghiên cứu cho thấy việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp sau quan hệ tình dục không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản lâu dài. ​

Tuy nhiên, việc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp nhằm mang lại tác dụng nhanh chóng có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt và các tác dụng phụ khác. Do đó, nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp một cách hợp lý và không thay thế cho các biện pháp tránh thai thường xuyên.

Những lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai

Việc sử dụng thuốc tránh thai cần tuân thủ đúng hướng dẫn để đảm bảo hiệu quả ngừa thai và hạn chế tối đa tác dụng phụ. Dưới đây là một số điều quan trọng mà bạn cần lưu ý:

• Uống đúng cách và đúng thời điểm: Thuốc tránh thai hàng ngày cần được uống đều đặn vào cùng một khung giờ để duy trì hiệu quả. Việc quên liều hoặc uống sai giờ có thể làm giảm khả năng ngừa thai.
• Không nên lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp: Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ nên dùng trong trường hợp khẩn, tối đa 2 lần/tháng. Dùng quá nhiều có thể gây rối loạn kinh nguyệt và ảnh hưởng tạm thời đến khả năng thụ thai.
• Cẩn trọng khi dùng chung với thuốc khác: Một số thuốc kháng sinh, thuốc động kinh hoặc thảo dược có thể làm giảm hiệu quả tránh thai. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ nếu bạn đang dùng các loại thuốc khác.
• Theo dõi các dấu hiệu bất thường: Buồn nôn, đau đầu, chảy máu bất thường… có thể là tác dụng phụ của thuốc. Nếu các triệu chứng kéo dài, nên thăm khám bác sĩ để được kiểm tra.
• Không tự ý đổi phương pháp tránh thai: Chuyển sang thuốc tiêm, miếng dán hay vòng tránh thai cần có sự tư vấn từ bác sĩ. Mỗi phương pháp phù hợp với từng cơ địa và tình trạng sức khỏe khác nhau.
• Khám sức khỏe phụ nữ định kỳ: Khám khám sản phụ khoa định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Đây cũng là cơ hội để bạn được tư vấn biện pháp tránh thai phù hợp nhất.

Lời kết

Nỗi lo về việc uống thuốc tránh thai nhiều có bị vô sinh không là hoàn toàn dễ hiểu, nhưng hiện nay, chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy thuốc tránh thai – dù là hàng ngày hay khẩn cấp – gây ảnh hưởng lâu dài đến khả năng sinh sản nếu được sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, lạm dụng thuốc hoặc sử dụng không theo hướng dẫn có thể làm tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ, đặc biệt là rối loạn nội tiết và kinh nguyệt.