HbA1c tiền tiểu đường là xét nghiệm đo mức đường huyết trung bình trong 2 đến 3 tháng gần đây. Xét nghiệm đóng vai trò quan trọng để phát hiện tình trạng đường huyết tăng cao bất thường, đánh giá hiệu quả điều trị. Tìm hiểu chi tiết hơn qua bài viết của Diag.

Xét nghiệm HbA1c tiền tiểu đường là gì?

HbA1c (Hemoglobin A1c) là xét nghiệm máu đo mức đường huyết trung bình trong 2-3 tháng gần đây. Khi đường trong máu tăng, lượng đường dư sẽ gắn vào hemoglobin A trong hồng cầu.

Hồng cầu có nhiệm vụ mang oxy đi khắp cơ thể và tồn tại khoảng 120 ngày trước khi được thay thế. Trong thời gian này, nếu đường huyết cao, đường sẽ bám vào hemoglobin. Xét nghiệm HbA1c đo lượng đường này để đánh giá mức đường huyết trung bình trong vài tháng.

Ý nghĩa của xét nghiệm:

  • Chẩn đoán tình trạng tiền tiểu đường hoặc diễn tiến sang tiểu đường chính xác dựa trên tỷ lệ phần trăm hemoglobin bị đường hóa (glycosyl hóa).
  • Kiểm tra mức đường huyết trung bình của một người trong vòng 2 đến 3 tháng gần nhất.
  • Đánh giá hiệu quả điều trị đối với bệnh nhân. Dựa trên đó có thể điều chỉnh phác đồ (nếu cần) và khuyến cáo chế độ ăn uống, sinh hoạt, tập luyện.
  • Đánh giá nguy cơ biến chứng tiểu đường và kịp thời đưa ra biện pháp phòng ngừa. Mức HbA1c càng cao thì bệnh nhân càng tăng nguy cơ biến chứng sang tổn thương mạch máu, thận, mắt và thần kinh.

Xem thêm: Xét nghiệm tiểu đường ở đâu?

Ai nên thực hiện xét nghiệm tiểu đường HbA1c?

Nhóm đối tượng khuyến cáo thực hiện xét nghiệm:

  • Người trưởng thành từ 45 tuổi trở lên.
  • Người bị tiểu đường type 1 và 2 lên thực hiện xét nghiệm HbA1C định kỳ 3 tháng/ lần.
  • Người có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao, đặc biệt là người thừa cân hoặc béo phì.
  • Người có tiền sử gia đình mắc tiểu đường type 2.
  • Người mắc các bệnh mạn tính như cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).
  • Người có tiền sử mắc các bệnh lý tim mạch.
  • Phụ nữ có tiền sử bị tiểu đường thai kỳ hoặc sinh con có cân nặng hơn 4 kg.
  • Người ít vận động thể chất. Tập thể dục ít hơn 3 lần/ tuần.
  • Người có chế độ ăn uống kém lành mạnh. Tiêu thụ quá nhiều lượng tinh bột và đường.

Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện xét nghiệm HbA1c trong trường hợp:

  • Khát nước nhiều.
  • Tăng tần suất đi tiểu nhiều hơn bình thường.
  • Sụt cân nhanh chóng dù không giảm cân.
  • Thường xuyên cảm thấy đói cả khi mới ăn xong.
  • Cảm giác mệt mỏi, uể oải không rõ nguyên nhân.
  • Cảm thấy bị mờ mắt.
  • Vết thương lâu lành, dễ nhiễm trùng hoặc tái phát nhiều lần.
  • Cảm thấy tê bì, ngứa râm ran ở vùng tay, chân.
Xét nghiệm liên quan
Gói xét nghiệm đái tháo đường
Gói xét nghiệm đái tháo đường
159.000 đ
Xét nghiệm tổng quát
Xét nghiệm tổng quát
769.000 đ
HbA1c
Xét nghiệm HbA1c, còn được gọi là xét nghiệm Hemoglobin A1c, Glycated Hemoglobin hoặc A1c, đo mức đường huyết (glucose) trung bình trong 2 đến 3 tháng qua. Nó hoạt động bằng cách xác định tỷ lệ phần trăm huyết sắc tố (protein trong tế bào hồng cầu mang oxy) được bao phủ bởi đường. Mức HbA1c càng cao thì nguy cơ phát triển các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường càng cao, chẳng hạn như tổn thương thần kinh hoặc bệnh tim mạch. Xét nghiệm này rất quan trọng để chẩn đoán tiền tiểu đường và tiểu đường, cũng như theo dõi bệnh tiểu đường được quản lý tốt như thế nào theo thời gian. Về cơ bản, nó cung cấp thước đo kiểm soát lượng đường trong máu lâu dài hơn so với xét nghiệm đường huyết hàng ngày.
133.000 đ

Xét nghiệm tiểu đường HbA1c thực hiện thế nào?

Xét nghiệm tiền tiểu đường HbA1c đơn giản, nhanh chóng. Nhân viên y tế sẽ dùng kim nhỏ để lấy máu từ tĩnh mạch cánh tay. Mẫu máu được cho vào ống nghiệm và mang đi đo tỷ lệ hemoglobin bị đường hóa.

Lưu ý: Mọi người có thể bị đau nhẹ, châm chích, hoặc bầm tím tại chỗ lấy mẫu. Tuy nhiên, đây là tình trạng bình thường, có thể tự khỏi sau đó vài ngày.

Cách đọc kết quả xét nghiệm HbA1c tiền tiểu đường

Trị số HbA1c bao nhiêu là bị tiểu đường?

  • Trị số HbA1c bình thường: Dao động trong mức dưới <39 mmol (~ <5.7%). Cho thấy mức đường huyết trong cơ thể ổn định, không xuất hiện dấu hiệu tiểu đường.
  • Trị số HbA1c ở người bị tiền tiểu đường: Dao động trong mức 42 – 47 mmol (~5.7 – 6.4%). Thể hiện tình trạng rối loạn dung nạp đường hay tiền đái tháo đường. Người bệnh có nguy cơ cao diễn tiến sang tiểu đường nếu không can thiệp y tế, duy trì đường huyết ổn định.
  • Trị số HbA1C ở người bị tiểu đường: Dao động trong mức ≥ 48 mmol (~ ≥6.5%). Thể hiện đã mắc tiểu đường. Cần điều trị và thay đổi lối sống, ăn uống để ổn định đường huyết, tránh biến chứng.

    Trường hợp trị số HbA1c tăng cao bất thường

Trong một vài trường hợp, người bệnh có thể xảy ra tình trạng tăng mức HbA1c như:

  • Lấy mẫu xét nghiệm trong thời điểm sức khỏe không ổn định. Sử dụng thuốc steroid hoặc thay đổi thuốc tiểu đường trước khi xét nghiệm.
  • Tình trạng căng thẳng, áp lực tâm lý kéo dài.
  • Người có chế độ dinh dưỡng không lành mạnh. Ăn quá nhiều đường và tinh bột.
  • Người ít vận động thể chất.
  • Người có thói quen sử dụng rượu bia thường xuyên.
  • Người tiếp xúc với chì hoặc mắc các bệnh mạn tính.

Trường hợp trị số HbA1c giảm thấp bất thường

Trong một vài trường hợp, người bệnh có thể xảy ra tình trạng trị số HbA1c giảm thấp hơn bình thường như:

  • Người bị thiếu máu kéo dài.
  • Bệnh nhân bị các bệnh liên quan phá hủy hồng cầu như thiếu máu tán huyết, hồng cầu hình liềm.
  • Người sau truyền máu hoặc sử dụng lượng lớn vitamin C và E.

Xem thêm: Cách thử tiểu đường tại nhà

Xét nghiệm tiểu đường chỉ 159k

  • Kiểm tra các chỉ số đường huyết và chuẩn đoán tiểu đường.
  • Nhanh chóng, không chờ đợi với hệ thống 40 chi nhánh Diag.
  • Lấy mẫu ngoài giờ hành chính.
  • Có ngay kết quả trong vòng 24h qua Zalo.

GỌI LẠI CHO TÔI

Diag sẽ liên hệ lại trong vòng 5 phút

Những câu hỏi về HbA1c tiền tiểu đường

1. Lưu ý gì trước khi thực hiện xét nghiệm HbA1c tiền tiểu đường?

Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả:

  • Các bệnh mạn tính như suy thận, gan hoặc thiếu máu nặng.
  • Người dùng thuốc opioid, thuốc điều trị HIV.
  • Người bị mất máu hoặc truyền máu.
  • Người bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm hoặc bệnh thalassemia.
  • Xét nghiệm trong giai đoạn đầu hoặc cuối thai kỳ.

Để đảm bảo độ chính xác của kết quả, mọi người cần:

  • Trước khi lấy mẫu xét nghiệm HbA1c không cần nhịn ăn.
  • Thông báo cho bác sĩ nếu mắc các bệnh như thiếu máu, thiếu máu tán huyết, hồng cầu hình liềm, các bệnh mạn tính khác.

Xem thêm: Xét nghiệm tiểu đường có cần nhịn ăn?

2. Duy trì trị số HbA1c trong ngưỡng bình thường như thế nào?

Duy trì mức đường huyết ổn định là cách phòng ngừa tiền tiểu đường và tiểu đường hiệu quả. Vì vậy, để duy trì trị số HbA1c trong ngưỡng an toàn, mọi người cần:

Thay đổi chế độ dinh dưỡng

  • Ưu tiên các loại thực phẩm giàu carbohydrate lành mạnh, có chỉ số GI thấp như các loại hạt, ngũ cốc, gạo lứt, yến mạch, diêm mạch, kiều mạch. Các loại đậu như đậu gà, đậu lăng, đậu tây, đậu thận hoặc đậu xanh.
  • Bổ sung lượng đạm từ 1 – 1.5 g/ kg/ ngày. Nên bổ sung cá vào khẩu phần ăn ít nhất 3 lần/ tuần. Người ăn chay trường có thể chủ động bổ sung đạm qua các loại đậu như đậu phụ.
  • Lựa chọn các loại chất béo có nguồn gốc thực vật như dầu oliu, dầu lạc để tránh tăng cholesterol máu.
  • Sử dụng các thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và chất khoáng. Gợi ý: cải thảo, cải xanh, cải xoong, bắp cải, súp lơ, củ cải, khoai lang, khoai tây, bí đỏ, khoai sọ. Các loại trái cây, quả mọng như dâu tây, việt quất, mâm xôi, cam, xoài, chuối, dứa, ổi, bơ.
  • Bổ sung đủ nước cho cơ thể. Có thể uống nước lọc, nước ép rau, củ, trái cây tươi.
  • Hạn chế sử dụng thực phẩm chiên rán, đồ chế biến sẵn, muối, đường trong chế độ ăn.
  • Không sử dụng rượu, bia, thuốc lá, chất kích thích, nước ngọt, đồ uống có gas.

Xem thêm: Chỉ số tiểu đường 

Tuân thủ chế độ sinh hoạt, tập luyện lành mạnh

Vận động tối thiểu 30 phút/ ngày. Có thể tập các bài nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, bơi lội.

Kiểm tra đường huyết định kỳ

Tự đo đường huyết sau bữa ăn hoặc thăm khám định kỳ. Đây là cách kịp thời phát hiện tình trạng diễn tiến sang tiền tiểu đường hoặc tiểu đường.

Xem thêm: Kiểm tra tiểu đường

Giảm cân

Lựa chọn phương pháp chế độ ăn kiêng lành mạnh như chế độ ăn Địa Trung Hải, chế độ DASH.

3. Phân biệt xét nghiệm HbA1c và xét nghiệm đường huyết khi đói ra sao?

Mặc dù đều có mục đích đo lượng đường huyết, tuy nhiên, xét nghiệm HbA1c và đường đói có sự khác biệt. Cụ thể:

  • Xét nghiệm HbA1c: Xét nghiệm đánh giá mức đường huyết trung bình trong 3 tháng và không cần nhịn ăn. Kết quả có giá trị trong việc chẩn đoán tiền tiểu đường, tiểu đường và theo dõi hiệu quả điều trị ở bệnh nhân. Thường dùng để kiểm tra định kỳ hoặc đối với bệnh nhân đang điều trị bệnh.
  • Xét nghiệm đường huyết khi đói: Thực hiện sau khi nhịn ăn tối thiểu 8 giờ. Xét nghiệm thường khuyến cáo thực hiện vào buổi sáng. Kết quả có giá trị trong phát hiện sớm tiền tiểu đường và tiểu đường. Thường dùng để sàng lọc, chẩn đoán sớm và đánh giá tình trạng đường huyết tại thời điểm lấy mẫu.

Xem thêm: Xét nghiệm tiểu đường bao lâu có kết quả?

Địa chỉ thực hiện xét nghiệm HbA1c

Diag là trung tâm y khoa cung cấp dịch vụ xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh chất lượng cao. Chúng tôi triển khai đa dạng các dịch vụ xét nghiệm, bao gồm xét nghiệm HbA1c. Kết quả xét nghiệm tại Diag có độ chính xác cao, có giá trị trong việc chẩn đoán và điều trị.

Xét nghiệm HbA1c tiền tiểu đường là công cụ hiệu quả để phát hiện và kiểm soát tiền tiểu đường. Việc thực hiện xét nghiệm định kỳ, đặc biệt với các nhóm nguy cơ cao, giúp bạn phát hiện sớm và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm của tiểu đường.

 

Xem thêm: Khám tiểu đường ở đâu tốt TPHCM?