Biến chứng bàn chân đái tháo đường là thế nào?

Bàn chân đái tháo đường là gì?

Bàn chân tiểu đường là một biến chứng nghiêm trọng thường xảy ra ở những người mắc bệnh đái tháo đường lâu năm hoặc khi đường huyết không được kiểm soát. Biến chứng có thể dẫn đến các vấn đề ở chân như nhiễm nấm, hình thành các vết chai, xuất hiện bọng nước, móng chân lệch, móng mọc ngược, viêm loét bàn chân, phù chân,…Trong nhiều trường hợp biến chứng nặng, người bệnh phải cắt cụt chân, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Xem thêm: Hậu quả của bệnh tiểu đường

Nguyên nhân dẫn đến biến chứng tiểu đường ở chân

Nguyên nhân chính gây ra bàn chân đái tháo đường bao gồm tổn thương dây thần kinh, lưu thông máu kém và sự tác động của các yếu tố sinh lý và thói quen sống thiếu lành mạnh.

Tổn thương dây thần kinh

Tình trạng này còn được gọi là bệnh lý thần kinh ngoại biên, xảy ra do đường huyết cao kéo dài làm suy yếu các dây thần kinh, đặc biệt là ở các chi dưới. Khi hệ thần kinh bị tổn thương, người bệnh dần mất khả năng cảm nhận các kích thích như đau, nhiệt độ và áp lực.

Theo đó, ngay cả khi bàn chân gặp phải các vết thương nhỏ, vết trầy xước hay phồng rộp, người bệnh thường không nhận ra. Người bệnh mất cảm giác dẫn đến việc không xử lý kịp thời những tổn thương ban đầu, tạo điều kiện cho vết thương trở nên nghiêm trọng hơn, có thể dẫn đến loét bàn chân tiểu đường và nhiễm trùng mà không hề có dấu hiệu báo trước.

Xét nghiệm đái tháo đường định kỳ Chỉ 175k

• Phát hiện sớm và ngăn ngừa biến chứng tiểu đường
• Dành cho mẹ bầu cần kiểm tra tiểu đường thai kỳ định kỳ
• Người có huyết áp cao, mỡ máu cao
• Xét nghiệm tiện lợi tại nhà hoặc đến chi nhánh Diag gần nhà bạn

ĐĂNG KÝ TƯ VẤN

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Xem thêm: Biến chứng thần kinh ngoại biên của bệnh tiểu đường

Lưu thông máu kém

Lưu thông máu kém là một yếu tố quan trọng khác trong việc hình thành bàn chân đái tháo đường. Đái tháo đường làm xơ cứng, tổn thương mạch máu do hẹp các động mạch ngoại biên, từ đó làm giảm lượng máu cung cấp đến bàn chân và các chi. Khi máu lưu thông kém, quá trình cung cấp oxy và dưỡng chất cần thiết cho việc tái tạo mô và chữa lành vết thương bị suy giảm nghiêm trọng làm cho các vết thương dù nhỏ cũng mất rất nhiều thời gian để lành và dễ bị nhiễm trùng bàn chân tiểu đường.

Lưu thông máu kém cũng làm suy yếu khả năng miễn dịch tại chỗ, khiến nguy cơ loét trở thành nhiễm trùng sâu, có thể dẫn đến hoại tử và nguy cơ phải cắt bỏ chi nếu không được điều trị kịp thời.

Xem thêm: Tiểu đường bị hoại tử chân

Các yếu tố khác

Một số yếu tố liên quan đến lối sống và sinh lý cũng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho biến chứng bàn chân của bệnh tiểu đường trở nên nghiêm trọng hơn, chẳng hạn:

• Không kiểm tra bàn chân và vệ sinh đúng cách: Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, dẫn đến nhiễm trùng.
• Đi chân trần: Thói quen này khiến người bệnh dễ giẫm đạp lên dị vật mà không nhận biết do mất cảm giác, gây tổn thương.
• Cắt móng chân và da không an toàn: Vấn đề này gây tổn thương ngón chân, tạo điều kiện cho nhiễm trùng.
• Mang giày dép không phù hợp: Giày dép quá chật hoặc cứng dễ gây cọ sát, tạo ra vết loét hoặc tổn thương da.
• Can thiệp không an toàn: Người bệnh bôi dầu nóng, ngâm nước nóng hoặc sử dụng thiết bị nhiệt để giảm đau có thể gây bỏng hoặc làm trầm trọng thêm tổn thương.
• Hút thuốc lá: Việc hút thuốc lá có thể gây hẹp mạch máu, làm giảm lưu thông máu đến chân và kéo dài thời gian lành vết thương.
• Thừa cân, béo phì: Tình trạng này tạo áp lực lớn lên bàn chân, tăng nguy cơ loét.
• Suy giảm sức đề kháng và miễn dịch: Hệ miễn dịch suy yếu làm chậm quá trình lành vết thương và tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Dấu hiệu biến chứng tiểu đường ở chân là gì?

Các triệu chứng của bàn chân đái tháo đường thường xuất hiện âm thầm và khó nhận biết, chẳng hạn:

• Mất cảm giác ở bàn chân: Người bệnh có thể cảm thấy tê bì, kim châm hoặc không nhận biết được đau khi có vết thương.
• Thay đổi màu sắc da: Da ở bàn chân có thể trở nên khô, nứt nẻ, có màu sắc bất thường như sậm hơn hoặc xuất hiện các vết loét khó lành.
• Loét và nhiễm trùng: Các vết loét trên bàn chân không lành hoặc nhiễm trùng có thể lan rộng và gây hoại tử, cần phải can thiệp y tế ngay lập tức.
• Đau, sưng đỏ, chảy dịch: Nếu người bệnh tiểu đường bị đau chân, sưng đỏ, xuất hiện dịch cho thấy nguy cơ nhiễm trùng cao.

Xét nghiệm đái tháo đường định kỳ Chỉ 175k

• Phát hiện sớm và ngăn ngừa biến chứng tiểu đường
• Dành cho mẹ bầu cần kiểm tra tiểu đường thai kỳ định kỳ
• Người có huyết áp cao, mỡ máu cao
• Xét nghiệm tiện lợi tại nhà hoặc đến chi nhánh Diag gần nhà bạn

ĐĂNG KÝ TƯ VẤN

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Xem thêm: Biến chứng tiểu đường ở da

Chẩn đoán biến chứng bàn chân tiểu đường

Tầm soát biến chứng bàn chân đái tháo đường là giải pháp giúp phát hiện các vấn đề sức khỏe ở bàn chân của người bệnh tiểu đường để điều trị bàn chân đái tháo đường kịp thời và ngăn ngừa biến chứng. Quá trình thăm khám gồm:

• Ghi nhận thông tin: Bác sĩ sẽ ghi nhận các thông tin liên quan đến tiền sử bệnh lý, các triệu chứng bệnh, các loại thuốc kháng sinh đang sử dụng, kiểm tra loại giày, dép đang mang,…
• Khám da: Bác sĩ sẽ khám da bàn chân, móng chân để phát hiện tình trạng khô, nứt nẻ, vết chai, bọng nước, loét, nhiễm nấm,…Bệnh nhân sẽ nhắm mắt và cho biết khi cảm nhận được sợi nylon chạm vào chân.
• Kiểm tra thần kinh:
  • Kiểm tra monofilament: Dùng sợi nylon chạm vào các điểm trên bàn chân để đánh giá cảm giác.
  • Kiểm tra ngưỡng cảm nhận rung: Kiểm tra bằng âm thoa hoặc thiết bị rung tại nhiều vị trí.
  • Phản xạ mắt cá chân: Gõ nhẹ vào gân achilles để kiểm tra phản xạ.
  • Kiểm tra kim châm: Dùng kim nhỏ chạm vào ngón chân để đánh giá cảm giác đau.
• Kiểm tra xương: Bệnh nhân được tiến hành kiểm tra hình dạng của các ngón chân, tìm kiếm các vấn đề như ngón chân bị cong, chồng chéo, viêm xương… Những biến dạng này có thể gây áp lực lên da và làm tăng nguy cơ loét.
• Kiểm tra mạch máu: Bác sĩ có thể kiểm tra mạch máu ở bàn chân và mắt cá chân để đảm bảo máu được lưu thông tốt. Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ so sánh huyết áp ở mắt cá và cánh tay (Ankle-brachial index) để xác định sự suy giảm tuần hoàn nếu có.

Xem thêm: Bệnh võng mạc tiểu đường

Điều trị biến chứng bán chân đái tháo đường

Việc điều trị các bệnh lý liên quan đến bàn chân do đái tháo đường phụ thuộc vào từng loại vấn đề và cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa. Bệnh nhân không nên tự điều trị tại nhà để tránh các biến chứng nghiêm trọng. Trong trường hợp nhiễm trùng nặng, bệnh nhân cần nhập viện điều trị chuyên sâu. Nếu tình trạng nhiễm trùng lan rộng và không thể kiểm soát, bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ chi để tránh lan sang các phần khác.

Biến chứng bàn chân đái tháo đường nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn đến loét chân, nhiễm trùng nặng, thậm chí cắt cụt chi. Tại Trung tâm Y khoa DIAG, bạn sẽ được thăm khám bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm cùng hệ thống thiết bị hiện đại giúp phát hiện sớm tổn thương, đánh giá mức độ nguy cơ và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Đặc biệt, DIAG có quy trình chăm sóc toàn diện – từ kiểm tra đường huyết, đánh giá tổn thương dây thần kinh đến điều trị vết loét và theo dõi biến chứng lâu dài. Dịch vụ minh bạch, chi phí rõ ràng, đặt lịch dễ dàng và hỗ trợ lấy mẫu tại nhà giúp người bệnh an tâm điều trị mà không lo phiền toái.

Đừng để biến chứng bàn chân ảnh hưởng đến chất lượng sống của bạn, đăng ký thăm khám và điều trị tại:

• Website: https://diag.vn/clinic/benh-man-tinh/
• Hotline: 19001717

Phòng ngừa biến chứng bàn chân tiểu đường

Cách tốt nhất để bảo vệ đôi chân của bạn là kiểm soát đường huyết hàng ngày. Điều này sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng tổn thương dây thần kinh và mạch máu trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những giải pháp giúp hạn chế biến tiểu đường ở chân:

• Kiểm tra chân hàng ngày: Người bệnh nên chú ý đến các vết cắt, đỏ da và những thay đổi khác trên da và móng chân như mụn cóc hoặc các vết thương có thể bị giày cọ xát để kịp thời xử lý.
• Vệ sinh chân đúng cách: Bệnh nhân nên sử dụng nước ấm và xà phòng để vệ sinh chân, tránh ngâm chân vì có thể làm khô da. Sau khi rửa, bạn có thể dùng bột ngô để rắc giữa các ngón chân, giúp thấm hút độ ẩm và ngăn ngừa nhiễm trùng. Nếu sử dụng kem dưỡng, hãy tránh bôi ở giữa các ngón chân.
• Mang giày, tất hoặc dép phù hợp: Điều này sẽ giúp bảo vệ chân của bạn khi đi lại. Bạn không nên đi chân trần, ngay cả khi ở trong nhà.
• Bảo vệ chân khỏi nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp: Bạn nên sử dụng kem chống nắng cho các vùng da tiếp xúc với ánh nắng và không đi chân trần ở bãi biển. Vào mùa lạnh, hãy mang tất ấm thay vì sưởi ấm chân gần lò sưởi.
• Duy trì lưu thông máu tốt cho chân: Khi ngồi, bạn hãy đặt chân lên cao và cử động các ngón chân và xoay bàn chân thường xuyên giúp máu lưu thông tốt hơn.
• Chế độ ăn uống phù hợp: Người bệnh nên hạn chế thực phẩm chứa đường và tinh bột nhanh như bánh kẹo, nước ngọt, cơm trắng để giữ đường huyết ổn định, đồng thời tăng cường rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và chất béo lành mạnh từ cá, hạt để hỗ trợ tuần hoàn và giảm viêm. Việc bổ sung đủ protein nạc và hạn chế muối, chất béo bão hòa cũng giúp phục hồi mô, ngừa tăng huyết áp và xơ vữa mạch.
• Kiểm tra chân định kỳ: Bệnh nhân cần kiểm tra sức khỏe định kỳ và nhờ bác sĩ kiểm tra chân của mình. Việc này giúp phát hiện sớm những vấn đề tiềm ẩn và bảo vệ sức khỏe của đôi chân.

Lời kết

Bàn chân đái tháo đường là một biến chứng nguy hiểm và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, việc phòng ngừa đúng cách có thể giảm thiểu nguy cơ xảy ra biến chứng. Người bệnh nên duy trì kiểm soát đường huyết chặt chẽ, chăm sóc bàn chân hàng ngày và thăm khám định kỳ tại các cơ sở y tế để bảo vệ sức khỏe tốt nhất.

Xem thêm:

• Biến chứng tiểu đường ở người già
• Bệnh tiểu đường có trị được không?