Xơ vữa động mạch là tình trạng nghiêm trọng khi các động mạch bị thu hẹp và cứng lại do sự tích tụ của các mảng bám. Nếu không được điều trị kịp thời, xơ vữa động mạch có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Thông qua bài viết này, Diag sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những hậu quả của xơ vữa động mạch, cách nhận biết và biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

Xơ vữa động mạch có nguy hiểm không?

Xơ vữa động mạch là căn bệnh tiềm ẩn nguy cơ cao, không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch mà còn đe dọa toàn bộ hệ thống tuần hoàn trong cơ thể. Khi mảng xơ vữa từ cholesterol và các chất béo tích tụ trong lòng động mạch sẽ gây thu hẹp các mạch máu, cản trở dòng chảy của máu và làm giảm khả năng cung cấp oxy, dưỡng chất cho các cơ quan quan trọng.

hậu quả của xơ vữa động mạch
Xơ vữa động mạch có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng

Điều này đặc biệt nguy hiểm khi mảng xơ vữa xảy ra ở động mạch não hoặc động mạch tim, có thể dẫn đến xơ vữa động mạch vành, bệnh động mạch cảnh, bệnh động mạch ngoại biên, đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim, có thể gây tử vong hoặc để lại hậu quả nghiêm trọng.

Một trong những lý do khiến xơ vữa động mạch trở nên đáng quan ngại là quá trình phát triển của nó diễn ra âm thầm, không có triệu chứng rõ rệt trong nhiều năm. Chỉ khi tình trạng xơ vữa trở nên nghiêm trọng, các biến chứng như tắc nghẽn mạch máu hoặc thiếu máu cục bộ mới bắt đầu xuất hiện.

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, xơ vữa động mạch có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, làm giảm chất lượng sống hoặc thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng. Hãy cùng Diag điểm qua những hậu quả xơ vữa động mạch qua nội dung sau.

Đột quỵ

Xơ vữa động mạch có thể xảy ra ở các động mạch dẫn đến não, khiến mạch máu bị tắc nghẽn hoặc thu hẹp. Khi biến chứng này xảy ra, các khu vực não không nhận đủ lượng máu và oxy cần thiết, dẫn đến các tổn thương não nghiêm trọng.

Một trong những bệnh lý nguy hiểm nhất là đột quỵ (tai biến mạch máu não), trong đó một phần não bị tổn thương không còn hoạt động do thiếu máu cung cấp. Đột quỵ có thể gây tử vong hoặc để lại các di chứng nặng nề như liệt, mất khả năng giao tiếp và suy giảm chức năng thần kinh.

hậu quả của xơ vữa động mạch
Xơ vữa động mạch có thể dẫn đến các vấn đề về thần kinh

Nhồi máu cơ tim

Khi xơ vữa động mạch ảnh hưởng đến động mạch vành (cung cấp máu cho tim) có thể làm giảm hoặc ngừng hẳn dòng máu nuôi tim, gây nhồi máu cơ tim. Mảng xơ vữa có thể vỡ ra, gây hình thành máu đông và làm tắc nghẽn hoàn toàn mạch máu. Biến chứng này có thể dẫn đến các tổn thương vĩnh viễn ở cơ tim, làm suy giảm khả năng hoạt động của tim và thậm chí dẫn đến tử vong.

Thiếu máu cục bộ ở các cơ quan quan trọng

Khi các động mạch dẫn đến các cơ quan quan trọng như thận, gan hoặc chân bị tắc nghẽn, điều này có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu cục bộ. Các cơ quan không nhận đủ máu và oxy, dẫn đến suy giảm chức năng và có thể gây ra các bệnh lý khác. Chẳng hạn, thiếu máu cục bộ ở thận có thể dẫn đến suy thận hay lưu thông máu đến các chi kém có thể dẫn đến hoại tử nếu không được điều trị kịp thời.

Suy tim

Xơ vữa động mạch không chỉ ảnh hưởng đến tim mà còn có thể gây ra suy tim. Khi các mạch máu bị thu hẹp và khó lưu thông, tim phải làm việc vất vả hơn để bơm máu đi khắp cơ thể. Điều này có thể khiến tim trở nên suy yếu theo thời gian, dẫn đến tình trạng suy tim, nơi tim không thể bơm máu đủ để cung cấp oxy và dưỡng chất cho các mô trong cơ thể.

Hình thành cục máu đông

Một hậu quả đặc biệt nghiêm trọng của xơ vữa động mạch là sự vỡ của các mảng xơ vữa bên trong động mạch. Khi mảng bám vỡ ra, cơ thể sẽ tự động hình thành máu đông để “lấp đầy” vết vỡ. Tuy nhiên, những cục máu đông này có thể di chuyển đến các khu vực khác trong cơ thể và gây tắc nghẽn ở các cơ quan quan trọng, dẫn đến đột quỵ, thuyên tắc phổi, gây nguy hiểm đến tính mạng.

Suy giảm chức năng thận

Xơ vữa động mạch ảnh hưởng trực tiếp đến các động mạch thận, dẫn đến tình trạng suy giảm chức năng thận. Khi máu không thể lưu thông đủ vào thận, chức năng lọc máu của thận bị suy yếu, có thể dẫn đến bệnh thận mãn tính. Nếu không được kiểm soát, bệnh thận có thể dẫn đến suy thận, yêu cầu phải lọc máu hoặc ghép thận.

Các triệu chứng xơ vữa động mạch

Các dấu hiệu xơ vữa động mạch có thể bao gồm:

  • Đau ngực: Do thiếu máu cung cấp cho tim, thường gặp trong bệnh động mạch vành.
  • Đau hoặc chuột rút ở chân: Khi động mạch ngoại biên bị tắc nghẽn, đặc biệt khi đi bộ hoặc vận động.
  • Khó thở: Khi mạch máu cung cấp máu cho phổi hoặc tim bị hẹp.
  • Chóng mặt hoặc ngất xỉu: Do lưu lượng máu não giảm, có thể xảy ra khi động mạch cảnh bị tắc nghẽn.
  • Tê hoặc yếu ở tay, chân: Khi mạch máu bị tắc nghẽn, đặc biệt ở các chi dưới hoặc não.

Xơ vữa động mạch có điều trị được không?

Do quá trình xơ vữa diễn ra tự nhiên theo thời gian nên không thể điều trị khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, bạn có thể kiểm soát và làm chậm quá trình phát triển của bệnh thông qua các phương pháp điều trị. Mục tiêu chữa trị chủ yếu nhằm mục đích kiểm soát các yếu tố nguy cơ, làm chậm quá trình biến chứng và duy trì sức khỏe. Các phương pháp điều trị bao gồm:

  • Thay đổi lối sống:
    • Chế độ ăn uống lành mạnh, ít chất béo bão hòa, giàu trái cây, rau và ngũ cốc.
    • Tập thể dục đều đặn để duy trì sức khỏe tim mạch.
    • Bỏ thói quen hút thuốc và hạn chế rượu.
  • Thuốc:
    • Statins: Giảm cholesterol và làm chậm sự tích tụ của mảng xơ vữa.
    • Thuốc chống đông: Như aspirin, giúp ngăn ngừa máu đông.
    • Thuốc hạ huyết áp: Kiểm soát huyết áp cao.
    • Thuốc tiểu đường: Nếu có tiểu đường, cần kiểm soát đường huyết.
  • Các phương pháp can thiệp:
    • Nong mạch vành: Mở động mạch bị tắc nghẽn bằng bóng.
    • Đặt stent: Chèn ống lưới vào động mạch để giữ cho nó mở.
    • Phẫu thuật bắc cầu động mạch: Trong trường hợp nặng, phẫu thuật để tạo một tuyến đường mới cho máu.

Khi nào nên thăm khám và xét nghiệm xơ vữa động mạch?

Nếu bạn nghi ngờ mình có thể bị xơ vữa động mạch, nên thăm khám và xét nghiệm sớm để chẩn đoán kịp thời. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể ngừng tiến triển của xơ vữa động mạch và giảm nguy cơ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim, đột quỵ hoặc các tình trạng khẩn cấp khác.

Ngoài ra, bạn cần ngay lập tức tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp nếu có triệu chứng như:

  • Đau ngực
  • Tê hoặc yếu đột ngột ở tay hoặc chân
  • Khó nói hoặc nói ngọng
  • Mất thị lực tạm thời ở một mắt
  • Mặt bị xệ hoặc mất cân đối
Tê bì chân tay có thể là biểu hiện của bệnh

Hiện nay Trung tâm y khoa Diag là một trong những đơn vị hàng đầu chuyên cung cấp dịch vụ kiểm tra tầm soát xơ vữa động mạch. Bạn có thể liên hệ với trung tâm để được tư vấn và thăm khám bởi đội ngũ bác sĩ chuyên môn dày dặn kinh nghiệm của trung tâm. Đặc biệt, bạn có thể đăng ký nhận tư vấn, giải đáp kết quả qua điện thoại hoặc Zalo từ bác sĩ sau khi có kết quả xét nghiệm theo lịch trình của mình.

Lời kết

Hậu quả của xơ vữa động mạch như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy thận và nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác. Tuy nhiên, bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa và quản lý hiệu quả thông qua thay đổi thói quen sống, kiểm soát các yếu tố nguy cơ và thực hiện các phương pháp điều trị thích hợp. Việc duy trì một lối sống tích cực, chế độ ăn uống khoa học và làm theo hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống.