Tại sao thiếu vitamin B1 gây suy tim và cách khắc phục

Vitamin B1

Vitamin B1, hay còn gọi là thiamine, là dưỡng chất thiết yếu giúp cơ thể duy trì hoạt động sống. Loại vitamin này đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa năng lượng, hỗ trợ chức năng thần kinh, cơ bắp và hệ tim mạch. Tuy nhiên, cơ thể không thể tự tổng hợp thiamine, vì vậy, việc hấp thu từ thực phẩm hoặc thực phẩm bổ sung là điều cần thiết để đảm bảo sức khỏe ổn định.

Các lợi ích của vitamin B1

• Hỗ trợ chuyển hóa năng lượng: Thiamine tham gia vào quá trình sản xuất ATP, cung cấp năng lượng cho tim và các cơ quan khác.
• Duy trì chức năng thần kinh: Hỗ trợ hệ thần kinh trung ương, giúp cải thiện phản xạ và hạn chế rối loạn tâm thần.
• Ngăn ngừa bệnh lý tim mạch: Giảm nguy cơ bệnh Beriberi, đặc biệt là tê phù ướt – một trong những nguyên nhân gây suy tim.
• Tăng cường hệ miễn dịch: Hỗ trợ quá trình trao đổi chất, giúp cơ thể chống lại bệnh tật.

Xem thêm: Nguyên nhân dẫn đến suy tim

Vì sao thiếu vitamin B1 lại gây suy tim?

Vitamin B1 đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất năng lượng cho tim. Khi thiếu hụt thiamine kéo dài, tim không nhận đủ năng lượng để hoạt động hiệu quả, dẫn đến bệnh Beriberi thể tim (tê phù ướt), một nguyên nhân có thể gây suy tim.

• Giãn mạch và phù nề: Thiếu B1 làm rối loạn chức năng mạch máu, gây giãn mạch và tích tụ dịch, dẫn đến phù ở tay, chân, làm tim phải hoạt động quá sức.
• Suy tim sung huyết: Tim bơm máu kém hiệu quả, gây khó thở, phù chân và giảm khả năng vận động. Nếu không điều trị kịp thời, tình trạng này có thể tiến triển thành suy tim nặng.
• Rối loạn nhịp tim: Suy giảm thiamine ảnh hưởng đến hệ thần kinh điều hòa tim, gây nhịp tim nhanh hoặc rối loạn, làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch.

Thiếu vitamin B1 không chỉ ảnh hưởng đến tim mà còn làm suy giảm toàn bộ hệ tuần hoàn. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu như thở khó, phù chân, tim đập nhanh là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến suy tim.

Tại sao bị thiếu vitamin B1?

Thiếu vitamin B1 có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Chế độ ăn uống nghèo dinh dưỡng: Người có chế độ ăn thiếu ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, thịt lợn dễ bị thiếu thiamine.
• Rối loạn hấp thu: Bệnh nhân viêm ruột, cắt dạ dày, hoặc mắc bệnh lý đường tiêu hóa có thể gặp khó khăn trong việc hấp thu vitamin B1.
• Sử dụng rượu lâu dài: Rượu làm giảm khả năng hấp thu và dự trữ thiamine, dẫn đến bệnh não Wernicke và hội chứng Korsakoff.
• Dùng thuốc lợi tiểu kéo dài: Các loại thuốc này có thể làm tăng bài tiết thiamine qua nước tiểu, gây thiếu hụt.
• Mang thai và cho con bú: Nhu cầu vitamin B1 tăng cao, nếu không bổ sung đủ sẽ dẫn đến thiếu hụt.

Dấu hiệu nhận biết cơ thể thiếu vitamin B1

Thiếu vitamin B1 ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt là hệ thần kinh và tim mạch. Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo thiếu hụt thiamine:

• Chán ăn kéo theo tình trạng suy dinh dưỡng do cơ thể không hấp thu đủ dưỡng chất.
• Sưng phù và suy tim làm giảm khả năng lưu thông máu, gây khó thở, đặc biệt khi nằm.
• Thay đổi nhịp tim, tăng nhanh bất thường hoặc rối loạn, làm tăng nguy cơ đột quỵ và suy tim cấp.
• Yếu cơ, cơ mất dần sức mạnh, có thể dẫn đến khó khăn khi đi lại hoặc cầm nắm đồ vật.
• Thiếu thiamine làm gián đoạn quá trình chuyển hóa năng lượng, khiến người bệnh luôn cảm thấy mệt mỏi, uể oải.
• Ảnh hưởng đến thần kinh thị giác, dẫn đến giảm thị lực, khó tập trung.
• Tinh thần bất ổn như rối loạn tâm thần, dễ căng thẳng, cáu gắt, thậm chí có thể tiến triển thành bệnh lý nghiêm trọng hơn.
• Trí nhớ suy giảm, mất tập trung, có thể tiến triển thành hội chứng Korsakoff, ảnh hưởng đến chức năng nhận thức lâu dài.
• Hệ thần kinh suy giảm khiến khả năng phản xạ trở nên chậm chạp, ảnh hưởng đến vận động.
• Tổn thương dây thần kinh ngoại biên gây cảm giác tê đau ở chân tay. Điều này làm giảm cảm giác và khả năng cử động linh hoạt.

Cách khắc phục tình trạng thiếu vitamin B1

Thiếu vitamin B1 có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là ảnh hưởng đến tim mạch và hệ thần kinh. Để phòng ngừa và cải thiện tình trạng thiếu hụt, cần áp dụng các biện pháp sau:

• Một chế độ ăn cân đối giúp bổ sung vitamin B1 tự nhiên. Các thực phẩm giàu thiamine bao gồm gạo lứt, thịt lợn, đậu xanh, hạt hướng dương, các loại hạt và ngũ cốc nguyên cám.
• Dùng viên uống bổ sung: Trong một số trường hợp, đặc biệt là những người mắc suy tim, rối loạn hấp thu hoặc thiếu dinh dưỡng kéo dài, việc bổ sung vitamin B1 qua đường uống hoặc tiêm theo chỉ định của bác sĩ là cần thiết.
• Uống rượu thường xuyên làm giảm khả năng hấp thu và chuyển hóa thiamine, dễ dẫn đến thiếu hụt nghiêm trọng. Việc kiểm soát lượng rượu bia tiêu thụ sẽ giúp cải thiện khả năng hấp thu vitamin B1 của cơ thể.
• Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm tình trạng thiếu thiamine và các vấn đề liên quan như rối loạn thần kinh, suy tim hay bệnh lý Beriberi, từ đó có hướng điều trị kịp thời.

Giải đáp thắc mắc

Nếu thiếu B1 có thể dẫn đến bệnh lý gì?

Thiếu B1 có thể gây bệnh Beriberi, bao gồm tê phù ướt (ảnh hưởng đến tim) và tê phù khô (tổn thương thần kinh). Ngoài ra, thiếu thiamine còn có thể dẫn đến bệnh não Wernicke, hội chứng Korsakoff, suy giảm nhận thức, và bệnh lý thần kinh.

Ai không nên uống vitamin B1?

Những người bị dị ứng với vitamin B1 hoặc mắc bệnh gan nặng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Tổng kết

Có thể thấy Vitamin B1 là một vi chất quan trọng đối với sức khỏe tim mạch và hệ thần kinh. Thiếu hụt vitamin B1 có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, đặc biệt là suy tim. Việc bổ sung đầy đủ qua chế độ ăn uống hoặc viên uống bổ sung sẽ giúp duy trì sức khỏe và ngăn ngừa các bệnh lý nguy hiểm.