Ung thư tụy giai đoạn cuối sống được bao lâu? Cách chữa

Tổng quan ung thư tụy giai đoạn cuối

Ung thư tụy giai đoạn cuối (ung thư tụy giai đoạn 4) là giai đoạn mà khối u ác tính từ tuyến tụy đã lan rộng ra ngoài tụy đến các cơ quan xa như gan, phổi, hoặc các hạch bạch huyết, mạch máu xung quanh. Ở giai đoạn này, khối u thường không thể phẫu thuật cắt bỏ được do mức độ lan rộng, gây khó khăn trong việc kiểm soát và chữa trị khỏi hoàn toàn. Ung thư tụy giai đoạn cuối được xem là giai đoạn tiến triển nghiêm trọng nhất và là dạng ung thư tụy phổ biến nhất khi được chẩn đoán.

Ung thư tụy hình thành khi các tế bào trong tuyến tụy thay đổi đột biến DNA, dẫn đến việc phát triển tế bào bất thường và hình thành khối u. Một số nguyên nhân và yếu tố nguy cơ làm gia tăng nguy cơ ung thư tụy bao gồm:

• Hút thuốc lá: Đây là yếu tố nguy cơ có thể phòng tránh quan trọng nhất, làm tăng nguy cơ mắc bệnh lên đáng kể.
• Uống nhiều rượu: Việc lạm dụng rượu có thể dẫn đến viêm tụy mạn tính, một tình trạng làm tăng nguy cơ ung thư tụy.
• Tiểu đường tuýp 2 và viêm tụy mạn tính: Viêm hoặc tổn thương kéo dài ở tuyến tụy làm tăng nguy cơ.
• Tiền sử gia đình: Có người bị ung thư tụy hoặc các hội chứng di truyền liên quan như đột biến gen BRCA2, hội chứng Lynch.
• Béo phì và lão hóa: Người cao tuổi trên 65 tuổi và người béo phì có nguy cơ cao hơn.

Triệu chứng ung thư tụy giai đoạn cuối

Ung thư tụy giai đoạn cuối là giai đoạn khối u đã lan rộng, gây nhiều triệu chứng nghiêm trọng.

• Đau bụng dữ dội, lan ra sau lưng: Cơn đau từ từ, tăng dần hoặc đột ngột, cảm giác đau nóng rát hoặc bóp nghẹt, thường nặng hơn ban đêm hoặc sau ăn. Đau thường kèm theo nôn và mất ngủ.
• Sụt cân nhanh không rõ nguyên nhân: Sụt cân nhanh do khối u làm rối loạn hấp thu chất dinh dưỡng, cơ thể tiêu hao nhiều năng lượng.
• Vàng da và vàng mắt: Da và mắt chuyển vàng, kèm ngứa da do ống mật bị tắc nghẽn do khối u.
• Buồn nôn, nôn: Thường cảm giác buồn nôn vùng bụng trên, xuất hiện đột ngột hoặc từ từ sau ăn. Triệu chứng tồn tại nhiều ngày, nặng hơn khi khối u chèn ép dạ dày hoặc tá tràng.
• Mệt mỏi và chán ăn kéo dài: Mệt mỏi không cải thiện khi nghỉ ngơi, chán ăn rõ rệt, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
• Rối loạn tiêu hóa: Tiêu chảy, táo bón xen kẽ, phân có mỡ do kém hấp thu. Phân mỡ do thiếu enzyme tụy, có thể giảm bằng bổ sung enzyme.
• Khởi phát đái tháo đường: Đường huyết tăng, khó kiểm soát dù điều trị: thường xuất hiện gần lúc phát hiện ung thư. Một số dấu hiệu kèm theo như suy nhược, đi tiểu nhiều, khát nước.
• Triệu chứng toàn thân khác: Sốt nhẹ kéo dài, thiếu máu do khối u hoặc di căn, do di căn gan hoặc triệu chứng suy giảm chức năng gan.

Xem thêm: Triệu chứng ung thư tuyến tụy giai đoạn đầu

Ung thư tụy giai đoạn cuối sống được bao lâu?

Theo dữ liệu từ Chương trình SEER của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, tỷ lệ sống tương đối sau 5 năm cho bệnh nhân ung thư tụy đã di căn xa là khoảng 3.2%. Thời gian sống trung bình cho người bệnh ở giai đoạn này thường kéo dài từ vài tháng đến 1 năm, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe tổng thể và khả năng đáp ứng điều trị.

Các nghiên cứu cũng cho thấy phần lớn bệnh nhân không thể giữ được khối u trong giới hạn có thể kiểm soát. Việc lan rộng khối u đến các cơ quan xa làm cho việc điều trị triệt để trở nên rất khó khăn và phẫu thuật gần như không thể thực hiện.

Tầm soát ung thư ctDNA (SPOT-MAS)

• Phát hiện 10 loại ung thư phổ biến: Vú, phổi, dạ dày, gan – đường mật, đại – trực tràng, đầu – cổ, nội mạc tử cung, buồng trứng, tuyến tụy, thực quản
• Khả năng phát hiện gấp 10 lần so với dấu ấn sinh hoá máu truyền thống
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Ung thư tụy giai đoạn cuối có chữa được không?

Ở giai đoạn cuối, việc chữa khỏi hoàn toàn là rất khó khăn vì ung thư đã di căn rộng và xâm lấn đa cơ quan. Thay vào đó, mục tiêu điều trị tập trung vào:

• Kiểm soát giảm nhẹ triệu chứng, giảm đau và các biểu hiện khó chịu cho bệnh nhân.
• Kéo dài thời gian sống bằng các phương pháp điều trị toàn thân như hóa trị, xạ trị, liệu pháp nhắm trúng đích hoặc miễn dịch nếu phù hợp.
• Nâng cao chất lượng cuộc sống, hỗ trợ tâm lý và chăm sóc giảm nhẹ toàn diện.

Xem thêm: Ung thư tuyến tụy có chữa được không?

Cách chữa ung thư tụy giai đoạn cuối

Trước khi bắt đầu điều trị, bệnh nhân ung thư tụy giai đoạn cuối hiện nay thường được khuyến nghị thực hiện các xét nghiệm gen trên khối u và máu (như tìm đột biến BRCA, MSI…). Kết quả này giúp bác sĩ xác định xem bệnh nhân có phù hợp với các liệu pháp nhắm trúng đích hoặc liệu pháp miễn dịch hay không, từ đó cá nhân hóa phác đồ điều trị. Các phương pháp điều trị ung thư tuyến tụy giai đoạn cuối bao gồm:

• Hóa trị: Hóa trị là phương pháp điều trị chủ yếu cho ung thư tụy giai đoạn cuối, sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc làm chậm tiến triển của bệnh. Hóa trị giúp kiểm soát bệnh, giảm kích thước khối u và giảm đau, tuy không thể chữa khỏi hoàn toàn ở giai đoạn này.
• Xạ trị: Xạ trị sử dụng tia năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư và giảm triệu chứng như đau hoặc nghẽn chèn ép. Xạ trị thường được phối hợp với hóa trị nhằm tăng hiệu quả điều trị hoặc sử dụng riêng để giảm đau tại các vùng di căn hoặc chèn ép thần kinh.
• Phẫu thuật giảm nhẹ: Ở giai đoạn ung thư tụy giai đoạn cuối, phẫu thuật chữa khỏi không khả thi. Tuy nhiên, phẫu thuật giảm nhẹ được áp dụng để cải thiện triệu chứng. Mục tiêu chính là giảm thiểu khó chịu và cải thiện chất lượng cuộc sống.
• Điều trị giảm đau và chăm sóc giảm nhẹ: Chăm sóc giảm nhẹ nên được bắt đầu sớm. Phương pháp này không chỉ dành cho giai đoạn cuối đời. Đây là một phương pháp tiếp cận toàn diện, tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng (như đau, buồn nôn), hỗ trợ dinh dưỡng và tâm lý, nên được tích hợp ngay từ khi chẩn đoán bệnh giai đoạn cuối, song song với các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị.
• Liệu pháp nhắm trúng đích (Targeted Therapy): Đây là phương pháp rất quan trọng. Ví dụ, các thuốc ức chế PARP (như Olaparib) được chỉ định cho những bệnh nhân có đột biến gen BRCA để điều trị duy trì.
• Liệu pháp miễn dịch (Immunotherapy): Các thuốc ức chế điểm kiểm soát miễn dịch (như Pembrolizumab) là một lựa chọn cho những bệnh nhân có khối u với đặc điểm mất ổn định vi vệ tinh cao (MSI-H) hoặc thiếu hụt sửa chữa bắt cặp sai (dMMR).

Xem thêm: Ung thư tụy di căn gan sống được bao lâu?

Chăm sóc bệnh nhân ung thư tuyến tụy giai đoạn 4

Chăm sóc bệnh nhân ở giai đoạn này không chỉ tập trung vào điều trị bệnh mà quan trọng hơn là nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm đau và hỗ trợ tinh thần cho người bệnh cùng gia đình họ.

• Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Ở giai đoạn cuối, chức năng tụy bị suy giảm ảnh hưởng lớn đến khả năng tiêu hóa. Người bệnh cần một chế độ ăn cung cấp đủ năng lượng, protein và vi chất dinh dưỡng.
• Kiểm soát triệu chứng: Triệu chứng đau đớn, vàng da, tiêu chảy, táo bón cần được kiểm soát tích cực bằng thuốc giảm đau, thuốc chống nôn, thuốc hỗ trợ tiêu hóa.
• Hỗ trợ tâm lý và tinh thần: Người bệnh ung thư tụy giai đoạn cuối dễ bị căng thẳng, lo âu, trầm cảm nên cần được động viên, tạo môi trường sống tích cực, yên tĩnh.
• Chuẩn bị cuối đời và chăm sóc giảm nhẹ toàn diện: Chăm sóc giảm nhẹ toàn diện nhằm duy trì sự thoải mái, giảm đau, giữ phẩm giá nhân văn cho người bệnh trong những ngày cuối đời.

Lời kết

Ung thư tụy giai đoạn cuối là giai đoạn nặng nhất của bệnh, với khối u đã lan rộng không thể chữa khỏi hoàn toàn. Bệnh nhân thường có triệu chứng đau, vàng mắt và sụt cân nhanh. Nguyên nhân chủ yếu liên quan đến đột biến tế bào trong tụy và các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, tiểu đường, viêm tụy mạn, và các yếu tố di truyền. Tỷ lệ sống sót rất thấp, gây ra thách thức lớn trong điều trị và chăm sóc bệnh nhân.

Xem thêm:

• Ung thư tụy giai đoạn 2
• Ung thư tụy có di truyền không?
• Tầm soát ung thư tuyến tụy