Ung thư đại tràng giai đoạn cuối là tình trạng ung thư đã phát triển và lan rộng ra ngoài đại tràng, ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể. Bài viết cung cấp thông tin chi tiết và dễ hiểu về ung thư đại tràng giai đoạn cuối, giúp người bệnh và gia đình có cái nhìn thực tế, đồng thời đưa ra hướng hỗ trợ về điều trị và chăm sóc tinh thần thích hợp.

Ung thư đại tràng giai đoạn cuối là gì?

Ung thư đại tràng giai đoạn cuối (ung thư ruột già giai đoạn cuối) là giai đoạn bệnh đã tiến triển nghiêm trọng khi các tế bào ung thư không còn giới hạn trong đại tràng nữa. Ở giai đoạn này, ung thư đã lan ra ngoài thành đại tràng, xâm nhập vào các hạch bạch huyết gần đó và quan trọng hơn là di căn tới các cơ quan xa như gan, phổi, não hoặc xương.

Giai đoạn này còn được gọi là giai đoạn IV hoặc ung thư đại tràng di căn (metastatic colorectal cancer). Đây là mức độ bệnh nặng nhất vì ung thư đã phát tán rộng, ảnh hưởng lớn đến các chức năng quan trọng của cơ thể và thường kèm theo nhiều triệu chứng nghiêm trọng.

Việc hiểu rõ về ung thư đại tràng giai đoạn cuối giúp người bệnh và người thân có nhận thức đúng về tình trạng bệnh, từ đó chuẩn bị tâm lý, phối hợp điều trị và chăm sóc phù hợp, đồng thời tránh nhầm lẫn về các thuật ngữ như ung thư ruột, ung thư tá tràng hay ung thư đường ruột giai đoạn cuối.

Mặc dù đây là giai đoạn khó khăn nhất, nhưng hiện nay với tiến bộ của y học, vẫn có nhiều phương pháp điều trịchăm sóc giảm nhẹ giúp người bệnh nâng cao chất lượng cuộc sống, kiểm soát triệu chứng và gia tăng thời gian sống. Việc nhận diện đúng giai đoạn bệnh cũng hỗ trợ bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị cá thể hóa phù hợp.

ung thư đại tràng giai đoạn cuối
Hình ảnh ung thư đại tràng giai đoạn cuối

Triệu chứng và biểu hiện của ung thư đại tràng giai đoạn cuối

Triệu chứng ung thư đại tràng giai đoạn cuối đa dạng và thường trầm trọng hơn các giai đoạn trước, bao gồm:

Đau bụng dữ dội

Ở giai đoạn cuối, người bệnh thường trải qua những cơn đau bụng dữ dội, liên tục và kéo dài. Cơn đau có thể âm ỉ hoặc quặn thắt, lan rộng khắp ổ bụng và đôi khi tỏa ra lưng hoặc hông. Đau xuất hiện do khối u phát triển lớn, xâm lấn vào thành ruột và các cơ quan lân cận, gây kích thích và chèn ép.

ung thư đại tràng giai đoạn cuối
Người bệnh ung thư đại tràng giai đoạn cuối có thể trải qua những cơn đau bụng dữ dội

Rối loạn tiêu hóa nặng

Người bệnh có thể gặp táo bón kéo dài, tiêu chảy nhiều lần, hoặc xen kẽ giữa hai tình trạng này. Phân thường thay đổi hình dạng, trở nên dẹt hoặc nhỏ, kèm theo máu tươi hoặc phân đen do chảy máu trong lòng ruột. Cảm giác mót rặn sau đại tiện cũng rất thường gặp, phản ánh tình trạng tắc nghẽn và xâm lấn nặng của khối u.

Xem thêm: Dấu hiệu ung thư đại tràng

Sụt cân nhanh và mệt mỏi kéo dài

Sụt cân không chủ ý xảy ra nhanh chóng do khối u làm thay đổi chuyển hóa và hấp thu dinh dưỡng. Người bệnh thường kèm theo mệt mỏi dai dẳng, mất năng lượng, khó thực hiện các hoạt động thường ngày. Đây là biểu hiện toàn thân điển hình của bệnh tiến triển nặng.

ung thư đại tràng giai đoạn cuối
Bệnh nhân ung thư đại tràng ở giai đoạn cuối có thể bị sụt cân nhanh

Khó thở và ho dai dẳng

Khi tế bào ung thư lan tới phổi, người bệnh có thể gặp khó thở, ho kéo dài và cảm giác tức ngực. Các triệu chứng này thường không cải thiện bằng điều trị thông thường, phản ánh sự di căn xa và ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng hô hấp.

ung thư đại tràng giai đoạn cuối
Ung thư đại tràng giai đoạn cuối di căn tới phổi, người bệnh có thể bị khó thở, ho kéo dài

Đau nhức xương hoặc yếu chi

Di căn xương là biến chứng phổ biến ở giai đoạn muộn, gây ra đau nhức âm ỉ hoặc dữ dội tại cột sống, hông, hoặc các chi. Tình trạng này có thể dẫn đến yếu cơ, hạn chế vận động và làm tăng nguy cơ gãy xương bệnh lý.

diag
Tầm soát ung thư ctDNA (SPOT-MAS)
  • Phát hiện 10 loại ung thư phổ biến: Vú, phổi, dạ dày, gan – đường mật, đại – trực tràng, đầu – cổ, nội mạc tử cung, buồng trứng, tuyến tụy, thực quản
  • Khả năng phát hiện gấp 10 lần so với dấu ấn sinh hoá máu truyền thống
  • Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
  • Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG
200+
Cơ sở y tế đối tác
2400+
Bác sĩ tin tưởng

Biểu hiện thần kinh

Nếu ung thư di căn đến não, bệnh nhân có thể xuất hiện đau đầu kéo dài, co giật, rối loạn thị giác hoặc thay đổi trí nhớ và hành vi. Những triệu chứng này cho thấy bệnh đã tiến triển nặng và ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương.

Xem thêm: Ung thư đại tràng sigma

Sốt kéo dài

Nhiều người bệnh có sốt dai dẳng không rõ nguyên nhân, phản ánh tình trạng viêm hoặc nhiễm trùng thứ phát do suy giảm miễn dịch. Bệnh nhân có thể bị suy nhược toàn thân, gầy yếu rõ rệt. Trong một số trường hợp, khối u di căn có thể sờ thấy được trong ổ bụng.

ung thư đại tràng giai đoạn cuối
Hạch bạch huyết ở vùng bụng, cổ hoặc bẹn có thể sưng to khi ung thư đại tràng đến giai đoạn cuối

Ung thư đại tràng giai đoạn cuối có đau không?

Câu trả lời là , ung thư đại tràng giai đoạn cuối thường gây ra đau đớn do khối u phát triển lớn và lan rộng, gây kích thích các mô, áp lực lên các cơ quan và thần kinh xung quanh. Đau bụng là triệu chứng phổ biến nhất, có thể là đau âm ỉ hoặc đau quặn từng cơn, đôi khi liên tục và khó kiểm soát. Đau cũng xuất hiện khi khối u gây tắc nghẽn đường ruột hoặc lan sang các bộ phận lân cận như xương hoặc gan.

Ngoài đau bụng, người bệnh còn có thể trải qua các cảm giác khó chịu khác như đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu và cảm giác mót rặn liên tục. Nếu ung thư đã di căn phổi hoặc não, người bệnh có thể cảm thấy khó thở, ho dai dẳng, đau đầu hoặc thậm chí co giật.

Mặc dù đau là triệu chứng phổ biến ở giai đoạn cuối, hiện nay có nhiều phương pháp giảm đau hiệu quả giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Các biện pháp này có thể bao gồm thuốc giảm đau, chăm sóc giảm nhẹ và các liệu pháp hỗ trợ khác do bác sĩ kê đơn. Việc kiểm soát đau tốt không chỉ giúp giảm bớt sự khó chịu mà còn giúp người bệnh duy trì tinh thần tốt hơn trong quá trình điều trị.

Tiên lượng sống và khả năng chiến thắng ung thư đại tràng giai đoạn cuối

Ung thư đại tràng giai đoạn cuối có tiên lượng khá thấp so với các giai đoạn sớm hơn do tế bào ung thư đã di căn rộng ra các cơ quan xa như gan, phổi, não, hoặc xương. Theo dữ liệu mới nhất từ Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (dựa trên giai đoạn 2013-2019), tỷ lệ sống tương đối sau 5 năm đối với ung thư đại tràng đã di căn xa là khoảng 15%. Tuy nhiên, không phải không có hy vọng.

Nhờ những tiến bộ đáng kể trong lĩnh vực y học hiện đại, nhiều phương pháp điều trị mới đã được phát triển, giúp cải thiện rõ rệt chất lượng sống và kéo dài thời gian sống cho người bệnh ung thư đại tràng giai đoạn cuối. Các liệu pháp như hóa trị, xạ trị, điều trị miễn dịch, điều trị kháng thể, và các phác đồ điều trị cá thể hóa ngày càng được áp dụng phổ biến và mang lại hiệu quả tích cực.

Bên cạnh việc kết hợp các phương pháp điều trị tích cực, chăm sóc giảm nhẹ toàn diện cũng đóng vai trò quan trọng giúp kiểm soát các triệu chứng đau nhức, mệt mỏi và các rối loạn tiêu hóa, nâng cao thể trạng bệnh nhân. Hỗ trợ về mặt tâm lý không chỉ giúp người bệnh duy trì tinh thần lạc quan mà còn góp phần quan trọng trong quá trình điều trị thành công.

Một số trường hợp khi được phát hiện đúng lúc, điều trị kịp thời và có chế độ chăm sóc toàn diện, người bệnh có thể sống lâu hơn rất nhiều so với tiên lượng ban đầu. Do đó, người bệnh và gia đình không nên mất hy vọng mà cần chủ động tìm kiếm điều trị chuyên sâu, phối hợp chặt chẽ với bác sĩ và duy trì một lối sống lành mạnh để tối ưu hóa cơ hội chiến thắng căn bệnh này.

Phương pháp điều trị và chăm sóc giảm nhẹ ung thư đại tràng giai đoạn cuối

Ở giai đoạn này, việc điều trị tập trung vào kiểm soát triệu chứng, kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng cuộc sống, thay vì chữa khỏi hoàn toàn. Dưới đây là các phương pháp phổ biến và chăm sóc giảm nhẹ đang được áp dụng dựa trên các tiến bộ y học hiện đại:

  • Phẫu thuật: Ở giai đoạn cuối, phẫu thuật không nhằm chữa khỏi mà chủ yếu để giảm nhẹ triệu chứng như tắc nghẽn ruột, chảy máu hoặc đau đớn do khối u. Các phẫu thuật có thể cắt bỏ một phần đại tràng bị tổn thương hoặc tháo tắc nghẽn nhằm cải thiện tiêu hóa và giảm đau. Ngoài ra, phẫu thuật còn giúp lấy mẫu sinh thiết chính xác để hoạch định chiến lược điều trị tiếp theo.
  • Hóa trị: Hóa trị là phương pháp chính trong điều trị ung thư đại tràng giai đoạn cuối nhằm kìm hãm sự phát triển của tế bào ung thư, chậm lại quá trình di căn và kiểm soát các triệu chứng như đau, rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi. Các phác đồ phổ biến bao gồm: FOLFOX (gồm fluorouracil, leucovorin, oxaliplatin), FOLFIRI (fluorouracil, leucovorin, irinotecan), hoặc các kết hợp thuốc khác cùng thuốc nhắm mục tiêu. Hóa trị giúp kéo dài thời gian sống và có thể làm giảm kích thước khối u, từ đó nâng cao chất lượng sống cho người bệnh ung thư đại tràng giai đoạn cuối.
  • Xạ trị: Xạ trị được sử dụng để giảm đau tại chỗ hoặc kiểm soát các khối u cục bộ, đặc biệt khi ung thư đã di căn đến xương hoặc não. Phương pháp này giúp giảm bớt đau nhức, cải thiện chức năng và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm do khối u gây ra.
  • Điều trị miễn dịch và điều trị kháng thể đơn dòng: Một số bệnh nhân có thể được điều trị bằng các thuốc miễn dịch học hoặc thuốc kháng thể đơn dòng, những phương pháp nhằm tăng cường khả năng nhận biết và tiêu diệt tế bào ung thư của hệ miễn dịch. Đây là hướng điều trị tiên tiến, mang lại hy vọng kéo dài thời gian sống và kiểm soát bệnh hiệu quả cho những trường hợp đặc biệt, đặc biệt là với các biến thể gen cụ thể như mutation BRAF hoặc MSI-H.
  • Chăm sóc giảm nhẹ: Chăm sóc giảm nhẹ là một phần quan trọng không thể thiếu trong quản lý ung thư đại tràng giai đoạn cuối. Mục tiêu của chăm sóc này là:
    • Giảm đau: Sử dụng thuốc giảm đau theo đúng phác đồ, từ thuốc giảm đau thông thường đến thuốc mạnh hơn tùy mức độ đau nhức.
    • Kiểm soát các triệu chứng: Kiểm soát các triệu chứng khác như khó thở, buồn nôn, nôn mửa, mệt mỏi, rối loạn tiêu hóa để nâng cao chất lượng sống.
    • Hỗ trợ dinh dưỡng: Tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp, bổ sung dinh dưỡng qua đường miệng hoặc ống thông khi cần thiết giúp duy trì thể trạng bệnh nhân.
    • Hỗ trợ tâm lý bệnh nhân: Giúp giảm bớt căng thẳng, lo âu và trầm cảm thông qua tư vấn tâm lý và các hoạt động hỗ trợ tinh thần.
    • Hỗ trợ gia đình: Cung cấp kiến thức và kỹ năng chăm sóc, tạo môi trường an lành cho người bệnh.

Lời kết

Ung thư đại tràng giai đoạn cuối mặc dù là giai đoạn nghiêm trọng, nhưng không phải là dấu chấm hết. Hiểu rõ các triệu chứng, tiên lượng và phương pháp điều trị giúp người bệnh và người thân chuẩn bị tâm lý tốt, lựa chọn phương án chăm sóc hợp lý. Việc chiến thắng ung thư ruột giai đoạn cuối là hành trình khó khăn nhưng hoàn toàn có thể, khi được điều trị tích cực kết hợp chăm sóc toàn diện và tinh thần lạc quan.

Xem thêm: