Bệnh ung thư đại tràng có lây không? Giải đáp từ chuyên gia

Bệnh ung thư đại tràng có lây không?

Nhiều người thắc mắc ung thư đại tràng có lây không và câu trả lời là KHÔNG. Ung thư đại tràng không phải là bệnh lây truyền. Ung thư đại tràng phát triển khi các tế bào trong niêm mạc đại tràng bị đột biến gen và phân chia mất kiểm soát, tạo thành khối u ác tính.

Quá trình này xảy ra bên trong cơ thể mỗi người. Các tế bào ung thư không thể lây nhiễm như các bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên, cần làm rõ rằng một số loại vi khuẩn đường ruột được chứng minh là có vai trò thúc đẩy sự phát triển của ung thư đại tràng. Do đó, sự mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột được xem là một yếu tố nguy cơ, nhưng bản thân bệnh ung thư thì không lây.

Tuy nhiên, nếu trong gia đình có người thân mắc ung thư đại tràng, những thành viên trong gia đình đó có thể có nguy cơ cao hơn do yếu tố di truyền và thói quen sinh hoạt chung, chứ không phải do “lây nhiễm”. Việc hiểu đúng về nguyên nhân và cơ chế này sẽ giúp giảm bớt nỗi lo lắng và sai lệch trong quan niệm về bệnh.

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây ung thư đại tràng

Mặc dù ung thư đại tràng không lây truyền, nhiều nguyên nhân được xác định góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh, gồm:

• Yếu tố di truyền: Những người có tiền sử gia đình mắc ung thư đại tràng hoặc mang các hội chứng di truyền đặc biệt như hội chứng Lynch, polyp đa dạng gia đình (Familial Adenomatous Polyposis – FAP) có nguy cơ cao hơn đáng kể. Những đột biến gen này làm tăng khả năng tế bào trở nên bất thường, dẫn đến ung thư.
• Polyp đại tràng: Polyp là các khối u nhỏ, thường là lành tính trên niêm mạc đại tràng, nhưng nếu không được phát hiện và xử lý, một số polyp có kích thước hoặc cấu trúc bất thường có thể phát triển thành tế bào ung thư.
• Viêm loét đại tràng: Những người bị viêm loét đại tràng mạn tính có nguy cơ mắc ung thư cao hơn do tổn thương kéo dài của niêm mạc đại tràng, tạo điều kiện cho tế bào ung thư phát triển.
• Thói quen ăn uống và lối sống: Chế độ ăn ít chất xơ, nhiều thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh cùng với thiếu vận động làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng.
• Béo phì, hút thuốc và uống rượu: Béo phì cũng là yếu tố nguy cơ quan trọng, tác động xấu lên đại tràng. Hút thuốc lá và uống rượu làm tổn thương tế bào niêm mạc, thúc đẩy quá trình ung thư hóa.
• Tuổi tác: Nguy cơ ung thư đại tràng tăng dần theo tuổi, đặc biệt sau 50 tuổi, do sự tích tụ các đột biến gen và suy giảm chức năng của cơ thể theo thời gian.

Xem thêm: Ung thư đại tràng có chữa được không?

Tầm soát ung thư ctDNA (SPOT-MAS)

• Phát hiện 10 loại ung thư phổ biến: Vú, phổi, dạ dày, gan – đường mật, đại – trực tràng, đầu – cổ, nội mạc tử cung, buồng trứng, tuyến tụy, thực quản
• Khả năng phát hiện gấp 10 lần so với dấu ấn sinh hoá máu truyền thống
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Tầm quan trọng của tầm soát ung thư đại tràng

Tầm soát ung thư đại tràng là một biện pháp thiết yếu giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, khi các tổn thương tiền ung thư hoặc khối u ác tính còn nhỏ và chưa gây ra triệu chứng rõ ràng. Việc phát hiện sớm này đóng vai trò rất quan trọng đối với hiệu quả của điều trị và tiên lượng sống của người bệnh.

Qua các phương pháp tầm soát như nội soi đại tràng hay xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân, bác sĩ có thể phát hiện các polyp hay tổn thương tiền ung thư chưa biểu hiện ra bên ngoài. Loại bỏ sớm các polyp này sẽ ngăn ngừa tiến triển thành ung thư đại tràng.

Chẩn đoán sớm không chỉ điều trị kịp thời mà còn giúp người bệnh duy trì sức khỏe ổn định, giảm thời gian nằm viện và chi phí điều trị bệnh. Việc theo dõi và chăm sóc sức khỏe kịp thời giúp cải thiện tâm lý và tạo niềm tin trong quá trình chữa trị.

Xem thêm: Ung thư đại tràng sống được bao lâu?

Cách phòng ngừa ung thư đại tràng hiệu quả

Ung thư đại tràng không lây truyền nhưng có thể phòng ngừa hiệu quả nếu áp dụng đúng các biện pháp hàng ngày. Dưới đây là những cách phòng tránh hữu ích:

• Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ giúp cải thiện tiêu hóa, làm sạch đại tràng và giảm nguy cơ polyp tiền ung thư. Hạn chế thịt đỏ và thức ăn chế biến sẵn chứa chất bảo quản, dầu mỡ sẽ giảm nguy cơ ung thư đại tràng. Ưu tiên nguồn protein từ cá, thịt gia cầm và đậu hạt.
• Tập luyện thể dục đều đặn: Vận động giúp kiểm soát cân nặng, thúc đẩy nhu động ruột và giảm thời gian tiếp xúc của chất gây hại với niêm mạc đại tràng. Mỗi tuần có ít nhất 150 phút hoạt động thể lực vừa phải giúp giảm nguy cơ ung thư và duy trì sức khỏe tổng thể.
• Tránh xa thuốc lá và kiểm soát rượu bia: Thuốc lá chứa nhiều chất độc tổn thương tế bào và làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng. Uống rượu bia quá mức làm tổn thương niêm mạc đại tràng và suy yếu miễn dịch. Tránh hút thuốc và dùng rượu điều độ hoặc ngưng hoàn toàn là biện pháp phòng ngừa tốt.
• Quản lý bệnh đại tràng mãn tính: Người bị viêm loét đại tràng hay viêm đại tràng mạn tính nên được theo dõi và điều trị tích cực để hạn chế tổn thương, giảm nguy cơ biến chứng ung thư.
• Kiểm tra sức khỏe và tầm soát định kỳ: Việc tầm soát định kỳ, đặc biệt là với những người có yếu tố nguy cơ như người trên 40 tuổi, tiền sử gia đình mắc ung thư đại tràng hoặc bệnh lý viêm loét đại tràng, sẽ giúp phát hiện sớm polyp hoặc ung thư giai đoạn đầu.

Lời kết

Ung thư đại tràng có lây không? Câu trả lời là KHÔNG. Bệnh không lây truyền giữa người với người mà là do sự phát triển bất thường của các tế bào bên trong cơ thể, chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố nguy cơ muộn bào hơn. Hiểu đúng về bệnh giúp bạn giảm bớt lo lắng, từ đó chủ động thực hiện tầm soát và phòng ngừa đúng cách. Nếu có dấu hiệu hoặc thuộc nhóm nguy cơ, hãy đến các cơ sở y tế uy tín để khám và kiểm tra định kỳ bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.

Xem thêm:

• Siêu âm có phát hiện ung thư đại tràng?
• Marker ung thư đại tràng
• Chỉ số xét nghiệm ung thư đại tràng