Có thể tự kiểm tra ung thư vòm họng không? Cách hiệu quả nhất là gì?
Có thể tự kiểm tra ung thư vòm họng tại nhà không?
Hiện tại không có bất cứ phương pháp tự kiểm tra ung thư vòm họng tại nhà nào được y học chính thống công nhận hoặc khuyến nghị. Các phương pháp “tự kiểm tra” chỉ mang tính hỗ trợ nhận biết triệu chứng mà không thể thay thế được chẩn đoán y khoa, như nội soi tai mũi họng và sinh thiết.
Có hai nguyên nhân lý giải cho vấn đề này.
- Ung thư vòm họng phát triển ở vị trí sâu, khó tiếp cận là nằm ở sau khoang mũi và trên họng. Đây là vị trí không thể quan sát trực tiếp bằng mắt thường hoặc sờ nắn bằng tay.
- Triệu chứng bệnh trong giai đoạn sớm rất mờ nhạt và rất dễ bị nhầm lẫn với bệnh lý tai-mũi-họng thông thường, như nghẹt mũi một bên, ù tai nhẹ, chảy máu cam thoáng qua.

Chỉ khoảng 10% ca bệnh ung thư vòm họng được phát hiện ở giai đoạn sớm. Điều này đã được nhiều nghiên cứu và báo cáo khoa học xác nhận, cho thấy việc dựa vào triệu chứng để tự phát hiện là cực kỳ khó khăn.
Hơn nữa, mặc dù có thể nhận biết một số dấu hiệu nghi ngờ ở giai đoạn muộn (như hạch cổ cứng, ù tai kéo dài, chảy máu mũi một bên không rõ nguyên nhân), những biểu hiện này vẫn không đủ để kết luận chính xác là mắc ung thư vòm họng.
Vậy nên, tự kiểm tra hoàn toàn là bất khả thi để nhận biết ung thư vòm họng. Loại ung thư này chỉ có thể được chẩn đoán chính xác qua nội soi và sinh thiết mô.
Cách phát hiện ung thư vòm họng chính xác nhất
Cách khám ung thư vòm họng bắt đầu bằng việc kiểm tra triệu chứng, sau đó tiến hành các xét nghiệm y học chuyên sâu để chẩn đoán chính xác. Trong đó bao gồm nội soi, kết hợp với sinh thiết mô và xét nghiệm nhiễm trùng EBV virus (EBV).
- Nội soi tai mũi họng: Nội soi là bước đầu tiên và cực kỳ quan trọng để phát hiện các tổn thương nghi ngờ trong vùng vòm họng. Bác sĩ sử dụng ống nội soi mềm có gắn camera đưa qua mũi để quan sát trực tiếp khu vực vòm mũi họng. Nếu phát hiện bất thường (như khối u, loét, chảy máu) sẽ tiến hành sinh thiết để xác định ung thư.
- Sinh thiết mô: Đây là phương pháp duy nhất giúp xác định chính xác có phải ung thư hay không bằng cách lấy mẫu mô nghi ngờ để soi dưới kính hiển vi, thường được thực hiện sau khi nội soi. Kết quả sinh thiết giúp xác định loại tế bào ung thư, mức độ xâm lấn và hướng điều trị phù hợp.
- Xét nghiệm EBV: Ung thư vòm họng có mối liên hệ mật thiết với virus Epstein-Barr. Vậy nên việc xét nghiệm EBV giúp phát hiện sớm ở người nguy cơ cao. Dù không thể thay thế giá trị chẩn đoán của sinh thiết, nhưng xét nghiệm này có hiệu quả rất cao trong sàng lọc sớm ung thư vòm họng.
Trong nhiều trường hợp, các bác sĩ còn có thể chỉ định thực hiện chụp MRI vùng đầu cổ, chụp CT hoặc PET-CT để xác định giai đoạn bệnh.
- MRI vùng đầu cổ: Đánh giá kích thước, vị trí, mức độ xâm lấn của u vào nền sọ, hạch bạch huyết cổ.
- CT Scan: Hỗ trợ đánh giá di căn hạch.
- PET-CT: Tầm soát di căn xa trong toàn thân.

Tầm soát ung thư ctDNA (SPOT-MAS)
- Phát hiện 10 loại ung thư phổ biến: Vú, phổi, dạ dày, gan – đường mật, đại – trực tràng, đầu – cổ, nội mạc tử cung, buồng trứng, tuyến tụy, thực quản
- Khả năng phát hiện gấp 10 lần so với dấu ấn sinh hoá máu truyền thống
- Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
- Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG
Tầm soát ung thư vòm họng bằng cách nào?
Nhiễm trùng EBV rất phổ biến tại Đông Nam Á (có cả Việt Nam) và đã được xác nhận là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến ung thư vòm họng. Vậy nên xét nghiệm EBV luôn là bước đầu tiên trong quá trình tầm soát ung thư vòm họng.
- Nếu âm tính → bạn có thể yên tâm theo dõi, tầm soát định kỳ mỗi năm một lần.
- Nếu dương tính → bạn cần nội soi để xác minh nguy cơ mắc ung thư.
Nội soi tai-mũi-họng thường được áp dụng cho những đối tượng có nguy cơ cao (dương tính với EBV). Nếu kết quả nội soi cho thấy dấu hiệu bất thường thì sẽ được bác sĩ chỉ định làm sinh thiết ngay để xác nhận.
Nhìn chung, tầm soát ung thư vòm họng thường bắt đầu với xét nghiệm EBV, sau đó là nội soi nếu đã dương tính EBV. Vì hoàn toàn không thể tự kiểm tra ung thư vòm họng tại nhà nên đây giải pháp đơn giản và hữu hiệu nhất để tầm soát bệnh.

Để kiểm tra nhiễm EBV chính xác, bạn có thể lựa chọn Trung Tâm Y Khoa DIAG với mức giá tiết kiệm cùng nhiều ưu đãi hấp dẫn. DIAG luôn đảm bảo kết quả chính xác, nhanh chóng và có giá trị cao trong chẩn đoán điều trị bệnh.
- Xét nghiệm kháng thể chống virus EBV: Tại đây
- Gói xét nghiệm Tầm soát ung thư toàn diện: Tại đây
- Đăng ký lấy mẫu xét nghiệm tại nhà: Tại đây
Xem thêm
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11343961/
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6486300/

