Một trong những phương pháp chẩn đoán hình ảnh phổ biến là siêu âm. Vậy siêu âm có phát hiện ung thư buồng trứng không? Bài viết sau đây sẽ giải đáp thắc mắc này cũng như giới hạn của siêu âm trong phát hiện ung thư buồng trứng và những hướng dẫn hành động cần thiết khi nghi ngờ bệnh.

Siêu âm có phát hiện ung thư buồng trứng không?

Siêu âm không thể xác định chắc chắn liệu một khối u có phải là ung thư hay không, vì siêu âm chỉ cung cấp hình ảnh mà không thể phân tích tế bào học. Việc chẩn đoán xác định cần dựa vào các xét nghiệm bổ sung như sinh thiết và giải phẫu bệnh.

Siêu âm, đặc biệt là siêu âm đầu dò âm đạo (TVUS), là kỹ thuật sử dụng sóng âm để tạo ra hình ảnh các cơ quan sinh sản, trong đó có buồng trứng. TVUS kết hợp mô hình IOTA có độ nhạy khoảng 90 – 95% và độ đặc hiệu 80 – 90% trong phân biệt lành/ác của khối u phần phụ. TVUS có thể:

  • Phát hiện các khối u, nang, bất thường về kích thước và hình thái của buồng trứng.
  • Đánh giá đặc điểm của khối u như bề mặt, cấu trúc bên trong, có mạch máu mới tăng sinh hay không, từ đó cung cấp dấu hiệu gợi ý về tính chất lành tính hoặc nghi ngờ ác tính của khối u.

Siêu âm qua đường bụng cũng có thể phát hiện các bất thường nhưng độ chính xác thấp hơn, đặc biệt ở những người có lớp mỡ bụng dày hoặc có khí trong ruột.

Dưới đây là sự khác biệt giữa siêu âm đầu dò và siêu âm bụng:

  • Siêu âm đầu dò âm đạo: Đầu dò siêu âm nhỏ được đưa vào âm đạo để tạo hình ảnh chi tiết hơn về buồng trứng và các cấu trúc lân cận. Phương pháp này giúp phát hiện khối u có kích thước nhỏ và các đặc điểm phức tạp của khối u.
  • Siêu âm bụng: Đầu dò được đặt trên bề mặt bụng dưới, phù hợp cho việc khảo sát tổng thể vùng bụng, thường dùng cho những người chưa có quan hệ hoặc không thể thực hiện siêu âm đầu dò âm đạo.
siêu âm có phát hiện ung thư buồng trứng
Siêu âm không thể chẩn đoán chính xác ung thư buồng trứng

Các dấu hiệu nghi ngờ ung thư trên siêu âm

Trên kết quả siêu âm, bác sĩ sẽ chú ý đến các dấu hiệu nghi ngờ ung thư buồng trứng để đánh giá mức độ nguy cơ và quyết định bước chẩn đoán tiếp theo. Các dấu hiệu bất thường trên siêu âm liên quan đến ung thư buồng trứng phổ biến bao gồm:

  • Khối u có kích thước lớn hoặc tăng nhanh: Khối u càng lớn hoặc có xu hướng phát triển nhanh sẽ làm tăng khả năng nguy cơ ác tính.
  • Đặc điểm không đồng nhất, cấu trúc hỗn hợp: Khối u thường có các vùng đặc và nang lẫn lộn bên trong, không đồng nhất như những u lành tính.
  • Bờ khối u không đều hoặc có các gai nhô ra: Hình dáng bờ khối u gồ ghề, không trơn láng là dấu hiệu gợi ý sự phát triển không bình thường.
  • Tăng sinh mạch máu quanh khối u: Trên siêu âm Doppler màu, tăng lượng máu cung cấp nuôi khối u thể hiện tính chất ác tính cao hơn.
  • Có dịch ổ bụng nhiều bất thường hoặc các dấu hiệu di căn đến phúc mạc: Dịch tràn trong ổ bụng (cổ trướng) hoặc hình ảnh bất thường ở phúc mạc là biểu hiện của tế bào ung thư lan rộng.
  • Buồng trứng có hình thể thay đổi đáng kể so với bình thường: Kích thước, hình dạng, vị trí của buồng trứng bị thay đổi, mất đối xứng hoặc biến dạng.

Xem thêm: Dấu hiệu ung thư buồng trứng

siêu âm có phát hiện ung thư buồng trứng
Khối u có kích thước lớn và tăng nhanh cho thấy nguy cơ là u ác tính

Hạn chế của siêu âm trong phát hiện ung thư buồng trứng

Mặc dù siêu âm là công cụ hữu ích trong chẩn đoán ban đầu, phương pháp này cũng có những hạn chế nhất định:

  • Không phân biệt được chắc chắn bản chất tế bào ung thư, cần làm sinh thiết để xác định chính xác.
  • Khó phát hiện các tổn thương dưới 1cm hoặc các di căn nhỏ lẻ trong khoang bụng/phúc mạc.
  • Độ chính xác phụ thuộc lớn vào kỹ thuật và kinh nghiệm của người thực hiện siêu âm.
  • Có thể có kết quả dương tính giả do các khối u lành tính có thể có hình ảnh tương tự khối u ác tính.

Vì vậy, siêu âm chỉ nên được coi là bước đầu trong chẩn đoán, cần phối hợp với các xét nghiệm khác để đưa ra kết luận cuối cùng.

Xem thêm: Ung thư buồng trứng có chết không?

diag
Tầm soát ung thư ctDNA (SPOT-MAS)
  • Phát hiện 10 loại ung thư phổ biến: Vú, phổi, dạ dày, gan – đường mật, đại – trực tràng, đầu – cổ, nội mạc tử cung, buồng trứng, tuyến tụy, thực quản
  • Khả năng phát hiện gấp 10 lần so với dấu ấn sinh hoá máu truyền thống
  • Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
  • Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG
TÌM HIỂU THÊM
200+
Cơ sở y tế đối tác
2400+
Bác sĩ tin tưởng

Các phương pháp chẩn đoán bổ sung khi nghi ngờ ung thư buồng trứng

Kết hợp các dấu hiệu trên hình ảnh siêu âm giúp bác sĩ phân biệt giữa khối u lành tính và nghi ngờ khối u ác tính. Tuy nhiên, để xác định chắc chắn, cần phải thực hiện các xét nghiệm bổ sung như marker CA-125, chụp CT, MRI hoặc sinh thiết mô.

Xét nghiệm máu marker ung thư CA-125

Xét nghiệm định lượng CA-125 là bước tiếp theo quan trọng khi có bất thường trên siêu âm. CA-125 là một protein tăng cao trong máu khi có ung thư buồng trứng, nhất là ở giai đoạn tiến triển. Tuy nhiên, nồng độ protein này cũng có thể tăng ở các bệnh viêm nhiễm hoặc các tình trạng lành tính khác, nên kết quả cần được đánh giá cùng hình ảnh siêu âm và các xét nghiệm khác.

siêu âm có phát hiện ung thư buồng trứng
Xét nghiệm định lượng CA-125 có thể được chỉ định nếu hình ảnh siêu âm nghi ngờ ung thư buồng trứng

Chụp cắt lớp vi tính (CT) và cộng hưởng từ (MRI)

Kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này giúp bác sĩ quan sát kích thước khối u, di căn hạch bạch huyết và mức độ lan rộng của tế bào ung thư trong ổ bụng, phúc mạc hoặc các cơ quan khác. CT và MRI giúp đánh giá chính xác hơn về tình trạng bệnh và lập kế hoạch điều trị phù hợp.

Xem thêm: Ung thư buồng trứng nên ăn gì?

siêu âm có phát hiện ung thư buồng trứng
Hình ảnh CT cho thấy ung thư buồng trứng di căn

Sinh thiết và phẫu thuật chẩn đoán xác định

Phương pháp duy nhất để khẳng định chắc chắn ung thư là lấy mẫu mô bệnh học qua sinh thiết mẫu hoặc phẫu thuật. Giải phẫu bệnh giúp xác định loại tế bào ung thư, mức độ ác tính và giai đoạn thực sự của bệnh.

Khi nào cần đi khám siêu âm để phát hiện ung thư buồng trứng?

Hiện nay không có chương trình tầm soát định kỳ ung thư buồng trứng cho cộng đồng những phụ nữ không có triệu chứng và không có yếu tố nguy cơ cao. Tuy nhiên, bạn nên đi khám và thực hiện siêu âm phụ khoa ngay khi:

  • Có các triệu chứng nghi ngờ kéo dài: Như đầy hơi, đau bụng dưới, no nhanh… kéo dài hơn 2-3 tuần. Lúc này, siêu âm là một công cụ chẩn đoán quan trọng.
  • Thuộc nhóm nguy cơ cao: Có tiền sử gia đình hoặc mang đột biến gen (BRCA1, BRCA2). Trong trường hợp này, bác sĩ có thể đề nghị một lịch theo dõi đặc biệt bằng siêu âm và xét nghiệm CA-125.

Trong quá trình khám phụ khoa định kỳ, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm nếu phát hiện bất thường khi thăm khám.

Trung Tâm Y Khoa DIAG tự hào là đơn vị hàng đầu cung cấp dịch vụ tầm soát ung thư toàn diện với công nghệ hiện đại và đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm. Gói xét nghiệm tầm soát ung thư SPOT-MAS tại DIAG áp dụng kỹ thuật giải trình tự gen tiên tiến, kết hợp trí tuệ nhân tạo nhằm phát hiện sớm nhiều loại ung thư ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ ràng.

Ưu thế của dịch vụ tầm soát ung thư tại DIAG:

  • Độ nhạy cao, phát hiện nhiều loại ung thư ở giai đoạn sớm.
  • Quy trình xét nghiệm nhanh chóng, tiện lợi, kết quả chính xác.
  • Tư vấn kỹ lưỡng từ chuyên gia giúp khách hàng hiểu rõ tình trạng sức khỏe và đưa ra quyết định đúng đắn.
  • Trung tâm có hệ thống phòng xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế và dịch vụ chăm sóc khách hàng tận tâm.

Hãy đặt lịch khám ngay hôm nay để nhận được dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện, phát hiện sớm, điều trị kịp thời tại Trung Tâm Y Khoa DIAG.

Lời kết

Siêu âm là công cụ hữu hiệu và phổ biến giúp phát hiện các triệu chứng bất thường ở buồng trứng, góp phần quan trọng trong chẩn đoán và tầm soát ung thư buồng trứng. Tuy nhiên, để chẩn đoán chính xác và xác định giai đoạn bệnh, cần kết hợp thêm các phương pháp xét nghiệm khác như xét nghiệm máu CA-125, chụp CT/MRI và sinh thiết mô. Việc phát hiện sớm ung thư buồng trứng giúp nâng cao hiệu quả điều trị, cứu sống nhiều phụ nữ.

Xem thêm: Tầm soát ung thư buồng trứng