Hình ảnh nốt ruồi ung thư thường có nhiều đặc điểm bất thường về màu sắc, kích thước và hình dạng, khác hẳn với nốt ruồi lành tính. Đây có thể là dấu hiệu của ung thư hắc tố da – dạng ung thư da nguy hiểm nhất. Bài viết sẽ giúp bạn nhận biết đặc điểm, phân biệt nốt ruồi ác tính và những lưu ý quan trọng khi thăm khám, điều trị.

Nốt ruồi ung thư là gì?

Nốt ruồi ung thư là nốt ruồi có sự tăng sinh bất thường của tế bào hắc tố, hình thành ung thư hắc tố da (melanoma) – dạng ung thư da nguy hiểm nhất. Khác với nốt ruồi lành tính, những tổn thương này thường có màu sắc, hình dạng, kích thước bất thường và có xu hướng thay đổi theo thời gian.

Theo GLOBOCAN 2022, mỗi năm có khoảng 1,5 triệu ca ung thư da không phải hắc tố và 330.000 ca ung thư hắc tố (melanoma) trên toàn cầu. Trong đó ung thư hắc tố da có tiên lượng nặng hơn nếu phát hiện muộn. Dưới đây là một số hình ảnh nốt ruồi ung thư:

hình ảnh nốt ruồi ung thư
Hình ảnh nốt ruồi ung thư

 

Cách phân biệt nốt ruồi ung thư và nốt ruồi bình thường

Để phân biệt, bác sĩ da liễu thường dựa trên nguyên tắc ABCDE, giúp nhận biết các dấu hiệu bất thường. Dưới đây là bảng phân biệt nốt ruồi ung thư và nốt ruồi bình thường:

Đặc điểm

Nốt ruồi bình thường

Nốt ruồi ung thư (melanoma)

A – Hình dạng (Asymmetry)

Tròn, cân đối, hai nửa giống nhau

Méo mó, bất đối xứng

B – Bờ viền (Border)

Viền rõ, đều đặn

Viền mờ, răng cưa, không đều

C – Màu sắc (Color)

Đồng nhất, thường nâu hoặc đen nhạt

Nhiều màu: nâu, đen, đỏ, trắng, xanh

D – Kích thước (Diameter)

Nhỏ, ổn định, thường < 6mm

Lớn dần, thường > 6mm

E – Thay đổi (Evolving)

Ít thay đổi theo thời gian

Thay đổi nhanh về màu, kích thước, kèm ngứa, chảy máu

Ngoài quy tắc ABCDE, các bác sĩ da liễu còn sử dụng một dấu hiệu quan trọng khác là “Dấu hiệu vịt con xấu xí” (Ugly Duckling Sign). Nguyên tắc này cho rằng hầu hết các nốt ruồi trên cơ thể một người thường có xu hướng trông giống nhau. Nếu có một nốt ruồi trông hoàn toàn khác biệt so với những nốt ruồi còn lại (về màu sắc, kích thước, hình dạng), nó được coi là dấu hiệu “vịt con xấu xí” và cần được kiểm tra cẩn thận, ngay cả khi nó không hoàn toàn thỏa mãn các tiêu chí ABCDE.

Cách phân biệt nốt ruồi ung thư và nốt ruồi bình thường bằng nguyên tắc ABCDE
Cách phân biệt nốt ruồi ung thư và nốt ruồi bình thường bằng nguyên tắc ABCDE

Nốt ruồi ung thư thường mọc ở đâu?

Nốt ruồi ung thư có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, kể cả những vùng ít tiếp xúc ánh nắng và thường được che chắn. Tuy nhiên, một số khu vực thường gặp hơn, tùy theo giới tính và thói quen sinh hoạt:

  • Ở nam giới: hay gặp ở vùng ngực, lưng và cánh tay – những nơi thường xuyên phơi bày ra ánh nắng.
  • Ở nữ giới: thường xuất hiện ở chân, đặc biệt là bắp chân và đùi.
  • Ở cả hai giới: có thể mọc ở mặt, cổ, da đầu hoặc móng tay, móng chân. Một số trường hợp hiếm gặp còn xuất hiện ở niêm mạc mắt hoặc cơ quan sinh dục.

Đặc biệt ở người châu Á, cần chú ý đến loại ung thư hắc tố ở đầu chi (Acral Lentiginous Melanoma). Loại này thường xuất hiện ở những vùng ít hoặc không tiếp xúc với ánh nắng như lòng bàn tay, lòng bàn chân, và bên dưới móng tay, móng chân. Dấu hiệu có thể là một đốm đen hoặc nâu bất thường, hoặc một vệt sẫm màu kéo dài trên móng (dấu hiệu Hutchinson).

Hình ảnh ung thư hắc tố ở đầu chi thường gặp ở người châu Á
Hình ảnh ung thư hắc tố ở đầu chi thường gặp ở người châu Á

Xem thêm: Các giai đoạn ung thư

diag
Tầm soát ung thư ctDNA (SPOT-MAS)
  • Phát hiện 10 loại ung thư phổ biến: Vú, phổi, dạ dày, gan – đường mật, đại – trực tràng, đầu – cổ, nội mạc tử cung, buồng trứng, tuyến tụy, thực quản
  • Khả năng phát hiện gấp 10 lần so với dấu ấn sinh hoá máu truyền thống
  • Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
  • Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG
200+
Cơ sở y tế đối tác
2400+
Bác sĩ tin tưởng

Nốt ruồi ung thư có nguy hiểm không?

Nốt ruồi ung thư hay ung thư hắc tố da là dạng ung thư da ác tính, được đánh giá nguy hiểm nhất trong các loại ung thư da. Không chỉ ảnh hưởng đến vùng da xuất hiện, khối u có khả năng xâm lấn sâu vào mô dưới da và di căn đến nhiều cơ quan quan trọng như hạch bạch huyết, phổi, gan, xương hoặc não. Khi đã di căn, việc điều trị trở nên phức tạp và tiên lượng sống giảm rõ rệt.

Theo số liệu mới nhất từ Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS), tỷ lệ sống sau 5 năm của bệnh nhân ung thư da hắc tố giai đoạn sớm đạt ~99%, giai đoạn di căn vùng ~74% và giai đoạn di căn xa chỉ còn ~35%. Điều đó cho thấy sự nguy hiểm của nốt ruồi ác tính khi không được phát hiện và xử trí kịp thời.

Chính vì vậy, việc theo dõi và nhận biết sớm hình ảnh nốt ruồi ung thư có vai trò quan trọng, giúp nâng cao khả năng điều trị thành công và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Xem thêm: Biểu hiện ung thư giai đoạn đầu

Các giai đoạn tiến triển của ung thư da
Các giai đoạn tiến triển của ung thư da

Ung thư nốt ruồi có chữa được không?

Có. Ung thư nốt ruồi (ung thư hắc tố da) hoàn toàn có thể chữa được, đặc biệt khi phát hiện sớm ở giai đoạn đầu. Việc điều trị sẽ được cá nhân hóa dựa trên kích thước, độ sâu xâm lấn và giai đoạn tiến triển của bệnh.

Một số phương pháp điều trị phổ biến hiện nay gồm:

  • Phẫu thuật cắt bỏ rộng: Là phương pháp tiêu chuẩn cho ung thư hắc tố da giai đoạn sớm, loại bỏ hoàn toàn khối u cùng một phần mô lành xung quanh để hạn chế tái phát. Đây thường là bước điều trị đầu tiên và có khả năng mang lại hiệu quả cao nếu bệnh chưa di căn.
  • Liệu pháp miễn dịch: Sử dụng thuốc kích hoạt hệ miễn dịch nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư, thường dùng cho giai đoạn tiến triển hoặc di căn. Đây là phương pháp tiên tiến, đã giúp cải thiện đáng kể tiên lượng sống cho nhiều bệnh nhân.
  • Điều trị nhắm trúng đích: Dùng thuốc tấn công trực tiếp vào đột biến gen đặc hiệu của tế bào ung thư, giúp kiểm soát bệnh hiệu quả hơn. Phương pháp này thường được chỉ định sau khi xét nghiệm gen xác định có đột biến phù hợp.
  • Xạ trị: Có thể được chỉ định bổ trợ sau phẫu thuật hoặc trong trường hợp khối u di căn đến não và xương. Tia xạ trị giúp tiêu diệt hoặc thu nhỏ khối u, giảm triệu chứng và ngăn ngừa tái phát tại chỗ.
  • Hóa trị: Trong phác đồ điều trị melanoma di căn hiện đại, hóa trị gần như không còn vai trò ở bước điều trị đầu tiên. Các liệu pháp nền tảng là liệu pháp miễn dịch và liệu pháp nhắm trúng đích. Hóa trị chỉ được xem xét như một lựa chọn cuối cùng sau khi các phương pháp điều trị tiên tiến khác đã thất bại.

Theo Hướng dẫn lâm sàng của Mạng lưới Toàn diện về Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (NCCN), việc lựa chọn phương pháp điều trị cần dựa trên đánh giá toàn diện của bác sĩ chuyên khoa ung thư da.

Xem thêm: Cách điều trị bệnh ung thư

Ung thư da hắc tố hoàn toàn có thể chữa được nếu phát hiện và điều trị kịp thời
Ung thư da hắc tố hoàn toàn có thể chữa được nếu phát hiện và điều trị kịp thời

Phương pháp chẩn đoán nốt ruồi ung thư

Để xác định hình ảnh nốt ruồi có phải ung thư hắc tố da hay không, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng kết hợp với các xét nghiệm cận lâm sàng chuyên sâu. Các bước thường bao gồm:

  • Khám da bằng mắt thường và kính phóng đại: Giúp bác sĩ quan sát cấu trúc và màu sắc chi tiết của nốt ruồi.
  • Sinh thiết da: Là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán, bác sĩ lấy một phần hoặc toàn bộ mô nghi ngờ và gửi đi giải phẫu bệnh.
  • Sinh thiết hạch gác: Đây là thủ thuật lấy mẫu ở hạch gác (hạch bạch huyết đầu tiên mà tế bào ung thư có khả năng lan đến từ khối u nguyên phát). Kết quả của sinh thiết hạch gác là cực kỳ quan trọng vì nó giúp xác định bệnh đã ở giai đoạn 3 (di căn tại vùng) hay chưa. Kết quả này sẽ quyết định xem bệnh nhân có cần được điều trị bổ trợ bằng liệu pháp miễn dịch hoặc nhắm trúng đích sau phẫu thuật hay không, nhằm giảm nguy cơ ung thư quay trở lại.
  • Xét nghiệm hình ảnh (CT scan, MRI, PET-CT): Áp dụng trong trường hợp nghi ngờ ung thư đã di căn xa đến các cơ quan khác.

Xem thêm: Cách phòng tránh ung thư

Cần làm gì khi phát hiện nốt ruồi bất thường?

Phát hiện hình ảnh nốt ruồi ung thư không có nghĩa là chắc chắn tình trạng nghiêm trọng, nhưng bạn cần hành động kịp thời. Việc thăm khám sớm giúp tăng cơ hội điều trị thành công và ngăn ngừa biến chứng.

Một số việc nên làm khi nghi ngờ nốt ruồi báo hiệu ung thư:

  • Đến khám bác sĩ da liễu hoặc chuyên khoa ung bướu: Đây là bước quan trọng để được kiểm tra bằng các phương pháp chuyên sâu như soi da, sinh thiết.
  • Không tự ý cắt, đốt hay bôi thuốc tại nhà: Những cách này có thể làm tổn thương da, che mờ triệu chứng, gây khó khăn cho chẩn đoán.
  • Theo dõi và ghi nhận sự thay đổi: Nếu nốt ruồi thay đổi nhanh chóng về kích thước, màu sắc hoặc kèm triệu chứng lạ, hãy báo ngay cho bác sĩ.
  • Tuân thủ phác đồ điều trị: Nếu được chẩn đoán xác định, hãy phối hợp chặt chẽ với bác sĩ trong điều trị và tái khám đúng hẹn để kiểm soát bệnh tốt nhất.

Xem thêm: