Mỗi năm trên thế giới có hơn 300.000 phụ nữ được chẩn đoán mắc ung thư buồng trứng (theo WHO, 2023). Bệnh thường âm thầm phát triển với các triệu chứng mơ hồ, khiến việc phát hiện sớm trở nên khó khăn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ ung thư buồng trứng là gì, nhận biết các dấu hiệu thường gặp, mức độ nguy hiểm và cách phòng tránh hiệu quả.

Ung thư buồng trứng là gì?

Ung thư buồng trứng là tình trạng xuất hiện các khối u ác tính tại một hoặc cả hai bên buồng trứng – cơ quan sinh sản quan trọng của phụ nữ với chức năng sản xuất trứng và hormone sinh dục. Ung thư buồng trứng thường khó phát hiện sớm vì các triệu chứng hoặc dấu hiệu ung thư buồng trứng ban đầu rất mờ nhạt và dễ bị bỏ qua. Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, đây là một trong những loại ung thư phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt ở độ tuổi trung niên trở lên.

Bệnh được phân thành nhiều loại khác nhau dựa trên nguồn gốc tế bào bất thường, trong đó phổ biến nhất là ung thư biểu mô chiếm hơn 90% các trường hợp, tiếp theo là ung thư tế bào mầm và ung thư mô đệm.

  • Ung thư biểu mô buồng trứng: Phát triển từ tế bào bề mặt buồng trứng, chiếm tỉ lệ cao nhất và thường được phát hiện ở giai đoạn muộn.
  • Ung thư tế bào mầm: Hiếm gặp hơn, xuất phát từ tế bào tạo trứng.
  • Ung thư mô đệm: Cũng hiếm, phát triển từ các mô liên kết quanh buồng trứng.

10 dấu hiệu ung thư buồng trứng phổ biến

Ung thư buồng trứng có một đặc điểm là rất khó phát hiện sớm do biểu hiện thường không rõ ràng. Tuy nhiên, nếu bạn chú ý theo dõi các triệu chứng của cơ thể và phát hiện những dấu hiệu bất thường kéo dài hơn vài tuần thì nên đi khám ngay:

Chướng bụng, đầy hơi kéo dài

Đây là triệu chứng rất phổ biến nhưng thường bị nhầm lẫn với vấn đề tiêu hóa như hội chứng ruột kích thích. Người bệnh có cảm giác bụng căng tức, đầy hơi liên tục, ngay cả khi ăn uống nhẹ nhàng. Việc thay đổi chế độ ăn, hạn chế thực phẩm sinh hơi thường không cải thiện rõ rệt. Đặc biệt, cảm giác này thường dai dẳng nhiều tuần, kèm theo việc quần áo trở nên chật hơn dù cân nặng không thay đổi, là dấu hiệu cần đặc biệt lưu ý.

dấu hiệu ung thư buồng trứng
Chướng bụng, đầy hơi kéo dài có thể là biểu hiện của ung thư buồng trứng

Cảm thấy no nhanh khi ăn

Người bệnh có thể cảm giác no hoặc chán ăn ngay sau khi ăn một lượng nhỏ. Điều này xảy ra khi khối u buồng trứng hoặc dịch ổ bụng chèn ép lên dạ dày, khiến dạ dày không giãn ra được như bình thường. Triệu chứng no sớm không chỉ khiến bệnh nhân ăn ít đi, mà còn kéo theo tình trạng sụt cân và suy nhược cơ thể. Đây là biểu hiện dễ bị bỏ qua nhưng lại là một dấu hiệu cảnh báo sớm.

Đau hoặc khó chịu vùng chậu hoặc bụng

Người bệnh thường thấy đau âm ỉ, nặng nề ở vùng bụng dưới hoặc hố chậu. Cơn đau có thể lan ra hông hoặc lưng dưới, ban đầu chỉ xuất hiện thoáng qua nhưng sau trở nên dai dẳng, thậm chí không cải thiện khi nghỉ ngơi hay dùng thuốc giảm đau thông thường. Triệu chứng này phản ánh tình trạng khối u phát triển, gây áp lực và tổn thương mô xung quanh.

dấu hiệu ung thư buồng trứng
Người bị ung thư buồng trứng có thể cảm thấy đau hoặc khó chịu vùng chậu hoặc bụng

Thay đổi thói quen tiêu hóa

Các biểu hiện như táo bón, tiêu chảy kéo dài, khó tiêu, đầy bụng hoặc ợ nóng thường xảy ra mà không có nguyên nhân rõ rệt. Những thay đổi này dễ bị nhầm là bệnh lý tiêu hóa thông thường, nhưng nếu đi kèm với đầy hơi, đau vùng chậu hoặc no sớm thì rất đáng lo ngại. Đây là một trong những dấu hiệu gián tiếp cho thấy sự chèn ép hoặc thay đổi chức năng tiêu hóa do khối u gây ra.

Xem thêm: Ung thư buồng trứng giai đoạn 1

diag
Tầm soát ung thư ctDNA (SPOT-MAS)
  • Phát hiện 10 loại ung thư phổ biến: Vú, phổi, dạ dày, gan – đường mật, đại – trực tràng, đầu – cổ, nội mạc tử cung, buồng trứng, tuyến tụy, thực quản
  • Khả năng phát hiện gấp 10 lần so với dấu ấn sinh hoá máu truyền thống
  • Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
  • Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG
200+
Cơ sở y tế đối tác
2400+
Bác sĩ tin tưởng

Đi tiểu thường xuyên hoặc gấp

Khi khối u chèn ép bàng quang, người bệnh thường cảm thấy mót tiểu liên tục, phải đi tiểu nhiều lần trong ngày hoặc thức dậy nhiều lần vào ban đêm. Đôi khi, cảm giác buồn tiểu xuất hiện ngay sau khi vừa đi tiểu xong. Triệu chứng này rất dễ bị chẩn đoán nhầm là viêm bàng quang hay nhiễm trùng tiểu, nhưng khi kéo dài nhiều tuần thì cần phải được kiểm tra kỹ hơn.

dấu hiệu ung thư buồng trứng
Người bệnh ung thư buồng trứng thường cảm thấy mót tiểu liên tục

Giảm cân không rõ nguyên nhân

Một dấu hiệu quan trọng là sụt cân nhanh chóng mà không thay đổi chế độ dinh dưỡng hoặc mức độ vận động. Sự giảm cân này thường đi kèm với chán ăn, mệt mỏi hoặc rối loạn tiêu hóa. Nguyên nhân là do khối u gây ra sự thay đổi chuyển hóa, làm cơ thể tiêu hao năng lượng nhiều hơn và giảm hấp thu dinh dưỡng. Đây là cảnh báo điển hình của ung thư giai đoạn tiến triển.

Mệt mỏi kéo dài

Người bệnh thường xuyên cảm thấy kiệt sức, thiếu năng lượng, không thể duy trì các hoạt động thường ngày. Khác với mệt mỏi do thiếu ngủ hay làm việc quá sức, tình trạng này không cải thiện dù đã nghỉ ngơi đầy đủ. Nó phản ánh cơ thể bị suy nhược bởi khối u, kèm theo thiếu máu hoặc suy dinh dưỡng do bệnh lý ác tính.

Ra máu âm đạo bất thường

Chảy máu âm đạo ngoài chu kỳ kinh nguyệt hoặc sau khi mãn kinh là một dấu hiệu bất thường và cần được đánh giá ngay. Lượng máu có thể ít hoặc nhiều, kèm hoặc không kèm theo đau bụng. Đây là một trong những biểu hiện nghiêm trọng nhất, vì thường gợi ý tổn thương từ tử cung hoặc buồng trứng, liên quan trực tiếp đến nguy cơ ung thư.

dấu hiệu ung thư buồng trứng
Chảy máu âm đạo bất thường cũng có thể là biểu hiện của ung thư buồng trứng

Đau lưng dưới không rõ lý do

Người bệnh có cảm giác đau âm ỉ hoặc căng tức vùng lưng dưới, không liên quan đến vận động, chấn thương hoặc tư thế. Khi khối u hoặc dịch ổ bụng phát triển, chúng gây áp lực lên dây thần kinh và cơ vùng chậu – lưng, tạo nên tình trạng đau mỏi kéo dài. Đây là triệu chứng thường bị bỏ qua vì dễ nhầm lẫn với bệnh xương khớp.

Khó thở hoặc đầy bụng do tích tụ dịch

Ở giai đoạn tiến triển, ung thư buồng trứng có thể gây ra tình trạng cổ trướng (ascites) – dịch tích tụ trong ổ bụng. Điều này không chỉ khiến bụng to nhanh, đầy tức, mà còn làm cơ hoành bị chèn ép, gây khó thở và mệt mỏi. Đây là dấu hiệu muộn, cho thấy bệnh đã bước sang giai đoạn nặng và cần can thiệp y tế ngay.

Xem thêm: Ung thư buồng trứng giai đoạn 2

dấu hiệu ung thư buồng trứng
Nhiều trường hợp bệnh nhân ung thư buồng trứng có thể cảm thấy khó thở, đầy bụng

Ung thư buồng trứng có nguy hiểm không?

Ung thư buồng trứng là một căn bệnh rất nguy hiểm do thường được phát hiện muộn, khi khối u đã lan rộng hoặc di căn đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể. Ở giai đoạn đầu, bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng, dẫn đến việc nhiều người bệnh chỉ phát hiện khi ung thư đã tiến triển nặng, làm giảm hiệu quả điều trị và tăng nguy cơ tử vong. Tỷ lệ sống sót tương đối sau 5 năm có thể lên đến hơn 90% nếu ung thư được phát hiện khi còn khu trú tại buồng trứng. Tuy nhiên, tỷ lệ này sẽ giảm đáng kể nếu bệnh đã di căn xa, chỉ còn khoảng 31%.

Các biến chứng nguy hiểm của ung thư buồng trứng bao gồm:

  • Di căn xa: Ung thư có thể lan đến phổi, gan, não, xương và các hạch bạch huyết, làm phức tạp quá trình điều trị.
  • Tắc nghẽn hoặc tổn thương các cơ quan lân cận: Khối u to lên có thể chèn ép bàng quang hoặc ruột, gây rối loạn chức năng tiểu tiện hoặc tiêu hóa.
  • Tràn dịch ổ bụng hoặc ổ phổi: Gây đau bụng, khó thở, mất khả năng vận động và giảm chất lượng cuộc sống.
  • Suy kiệt cơ thể: Do ung thư lan rộng kèm theo các triệu chứng như mệt mỏi kéo dài, giảm cân không rõ nguyên nhân, suy dinh dưỡng.

Ngoài ra, ung thư buồng trứng còn có nguy cơ tái phát cao, nhất là ở các giai đoạn muộn, khiến cho việc theo dõi và điều trị dài hạn trở nên phức tạp. Chính vì thế, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là yếu tố quyết định để nâng cao tiên lượng sống và giảm thiểu biến chứng nguy hiểm của bệnh này.

Xem thêm: Ung thư buồng trứng giai đoạn 3

Ung thư buồng trứng có lây không?

Ung thư buồng trứng không phải là bệnh lây nhiễm và không thể truyền sang người khác qua tiếp xúc thông thường. Đây là tình trạng các tế bào trong buồng trứng phát triển bất thường và tạo thành khối u ác tính trong cơ thể người bệnh, không do virus hay vi khuẩn gây ra nên không có khả năng lây lan qua đường ăn uống, hô hấp hay tiếp xúc thân mật.

Tuy nhiên, ung thư buồng trứng có thể có khả năng di truyền, nghĩa là các đột biến gen gây ung thư có thể được truyền trong gia đình, làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở các thế hệ tiếp theo. Do đó, nếu trong gia đình có tiền sử ung thư buồng trứng hoặc ung thư vú, người thân nên được tầm soát sớm để phát hiện bệnh kịp thời.

Nguyên nhân ung thư buồng trứng và các yếu tố nguy cơ

Ung thư buồng trứng thường bắt nguồn từ sự phát triển bất thường của tế bào trong buồng trứng, nhưng nguyên nhân gây ra sự bất thường này còn nhiều điều chưa rõ ràng. Các nguyên nhân gây ung thư buồng trứng chính và các yếu tố nguy cơ phổ biến bao gồm:

  • Tuổi tác: Nguy cơ ung thư buồng trứng tăng lên rõ rệt khi phụ nữ bước vào độ tuổi trung niên, đặc biệt là sau 50 tuổi và ở giai đoạn sau mãn kinh.
  • Tiền sử gia đình: Tiền sử gia đình mắc ung thư buồng trứng hoặc ung thư vú làm tăng nguy cơ do liên quan đến các đột biến gene như BRCA1, BRCA2, cùng một số gene khác như RAD51C, RAD51D, BRIP1. Khoảng 15-20% các trường hợp ung thư buồng trứng có liên quan đến yếu tố di truyền này.
  • Tiền sử bệnh lý: Phụ nữ mắc bệnh nội mạc tử cung (endometriosis) cũng có nguy cơ cao hơn.
  • Rối loạn hormone: Việc sử dụng liệu pháp thay thế hormone kéo dài sau mãn kinh có thể làm tăng nguy cơ.
  • Chưa từng mang thai: Phụ nữ chưa từng mang thai hoặc sinh con có nguy cơ cao hơn so với những người đã từng sinh con vì mang thai và cho con bú giúp giảm nguy cơ này.
  • Thừa cân, béo phì: Béo phì có thể làm tăng nguy cơ phát triển nhiều loại ung thư, trong đó có ung thư buồng trứng.
  • Khởi đầu hành kinh sớm hoặc mãn kinh muộn: Thời gian tiếp xúc lâu dài với hormone sinh dục nữ được xem là một yếu tố nguy cơ.
  • Những yếu tố này không có nghĩa là phụ nữ có nguy cơ chắc chắn sẽ mắc bệnh, nhưng nếu có một hoặc nhiều yếu tố, cần đặc biệt chú ý đến việc theo dõi và kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh sớm. Hiểu rõ nguyên nhân và nguy cơ giúp chủ động hơn trong việc phòng ngừa và lựa chọn phương pháp tầm soát phù hợp.

Tầm soát và chẩn đoán ung thư buồng trứng

Tầm soát và chẩn đoán ung thư buồng trứng giúp phát hiện bệnh sớm, từ đó cải thiện hiệu quả điều trị và tăng cơ hội sống cho người bệnh. Phương pháp chẩn đoán thường dùng để tầm soát và chẩn đoán bao gồm:

  • Siêu âm đầu dò âm đạo: Đây là kỹ thuật hình ảnh giúp quan sát kích thước, hình dạng và cấu trúc buồng trứng, phát hiện các khối u hoặc bất thường. Siêu âm này thường được sử dụng khi có dấu hiệu nghi ngờ hoặc phụ nữ có nguy cơ cao.
  • Xét nghiệm máu đo chỉ số CA-125: CA-125 là một loại protein trong máu có thể tăng cao ở nhiều người bị ung thư buồng trứng. Tuy nhiên, chỉ số này không đặc hiệu, vì có thể tăng trong các bệnh lành tính khác như viêm vùng chậu, lạc nội mạc tử cung hoặc kinh nguyệt. Do đó, xét nghiệm thường được kết hợp với siêu âm để đánh giá chính xác hơn.
  • Khám phụ khoa định kỳ: Bác sĩ sẽ thăm khám vùng chậu bằng tay để kiểm tra sự tồn tại của khối u hoặc các dấu hiệu bất thường khác, tuy nhiên phương pháp này không đủ chính xác để tầm soát ung thư sớm.
  • Các xét nghiệm và kỹ thuật khác: Trong trường hợp nghi ngờ, có thể cần thêm các phương pháp như chụp cắt lớp vi tính (CT), cộng hưởng từ (MRI) hoặc sinh thiết để chẩn đoán chắc chắn loại và giai đoạn ung thư.

Trung tâm Y khoa DIAG là địa chỉ uy tín cung cấp dịch vụ tầm soát ung thư với nhiều ưu điểm nổi bật, giúp khách hàng phát hiện sớm các bệnh ung thư nguy hiểm như ung thư buồng trứng, ung thư phổi, ung thư dạ dày, ung thư gan, ung thư vú và nhiều loại ung thư khác. DIAG áp dụng các phương pháp xét nghiệm máu hiện đại, kết hợp công nghệ giải trình tự gen thế hệ mới (NGS) cùng trí tuệ nhân tạo (AI) trong gói tầm soát ung thư đa điểm SPOT-MAS, cho phép phát hiện đồng thời đến 10 loại ung thư phổ biến thông qua mẫu máu đơn giản, không xâm lấn và nhanh chóng.

Khách hàng tại DIAG được hưởng lợi từ quy trình xét nghiệm khoa học, nhanh gọn với kết quả chính xác và được tư vấn trực tiếp bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm. Đặc biệt, các gói tầm soát ung thư tại DIAG có đa dạng mức giá phù hợp nhu cầu của từng người, đồng thời các chi nhánh đặt ở nhiều vị trí thuận tiện tại các quận trung tâm giúp việc di chuyển dễ dàng.

Tham khảo ngay các gói tầm soát ung thư tại Trung Tâm Y Khoa DIAG:

Xem thêm: Dấu hiệu ung thư buồng trứng giai đoạn cuối

Biện pháp điều trị ung thư buồng trứng

Điều trị ung thư buồng trứng thường gồm nhiều phương pháp phối hợp nhằm loại bỏ hoặc kiểm soát khối u, giúp kéo dài sự sống và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

  • Phẫu thuật: Mục đích là cắt bỏ tối đa khối u và các tổn thương có thể quan sát được trong ổ bụng, bao gồm cả buồng trứng, tử cung và các mô xung quanh nếu cần thiết. Phẫu thuật giúp giảm số lượng tế bào ung thư để các phương pháp điều trị khác phát huy hiệu quả hơn.
  • Hóa trị: Thường được sử dụng sau phẫu thuật hoặc trong trường hợp ung thư đã lan rộng. Hóa trị sử dụng thuốc mạnh để tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại hoặc làm chậm tốc độ phát triển khối u.
  • Liệu pháp nhắm trúng đích: Đây là phương pháp sử dụng các thuốc nhằm vào các mục tiêu sinh học đặc hiệu trên tế bào ung thư. Liệu pháp này giúp tăng hiệu quả điều trị và giảm tác dụng phụ so với hóa trị truyền thống.
  • Liệu pháp miễn dịch: Là hướng điều trị mới đang được nghiên cứu và phát triển, giúp tăng khả năng của hệ miễn dịch trong việc nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư.

Ngoài ra, các phương pháp hỗ trợ như kiểm soát triệu chứng đau, duy trì dinh dưỡng, nâng cao sức khỏe tổng quát cũng rất quan trọng trong quá trình điều trị.

Tùy theo giai đoạn bệnh, tình trạng sức khỏe và đặc điểm sinh học của khối u, bác sĩ sẽ lên kế hoạch điều trị phù hợp và cá thể hóa cho từng bệnh nhân. Việc điều trị ung thư buồng trứng hiện nay không chỉ nhằm chữa khỏi mà còn tập trung kéo dài thời gian sống với chất lượng tốt nhất có thể.

Cách phòng ngừa ung thư buồng trứng

Để bảo vệ sức khỏe và giảm nguy cơ mắc ung thư buồng trứng, chị em cần lưu ý một số biện pháp phòng ngừa thiết thực dưới đây:

  • Tầm soát và kiểm tra định kỳ: Việc khám phụ khoa định kỳ, đặc biệt với các phụ nữ trên 40 tuổi hoặc có tiền sử gia đình mắc ung thư buồng trứng, giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Xét nghiệm siêu âm vùng chậu và xét nghiệm máu kiểm tra kháng nguyên CA-125 là những phương pháp được khuyến cáo giúp phát hiện sớm khối u hoặc tổn thương tiền ung thư.
  • Phẫu thuật bảo vệ hoặc cắt bỏ buồng trứng – vòi trứng với nhóm nguy cơ cao: Phụ nữ mang đột biến gen BRCA hoặc có tiền sử gia đình ung thư vú, ung thư buồng trứng có thể xem xét biện pháp cắt bỏ buồng trứng và vòi trứng dự phòng nhằm giảm thiểu nguy cơ ung thư phát triển đến 80 – 90%.
  • Sử dụng thuốc tránh thai đường uống: Nghiên cứu chỉ ra việc sử dụng thuốc tránh thai kết hợp trong nhiều năm giúp giảm nguy cơ ung thư buồng trứng đáng kể do tác dụng làm giảm quá trình phóng noãn và giảm tổn thương niêm mạc buồng trứng.
  • Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt hợp lý: Chế độ ăn uống giàu rau quả, các chất chống oxy hóa, hạn chế thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, chất béo bão hòa và các loại thức ăn nhanh giúp duy trì cân nặng hợp lý, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ ung thư.
  • Giữ cân nặng hợp lý và vận động thường xuyên: Thừa cân, béo phì được xem là một trong những yếu tố nguy cơ gia tăng nguy cơ ung thư buồng trứng. Việc duy trì trọng lượng cơ thể trong giới hạn bình thường và hoạt động thể chất đều đặn giúp đảo ngược nguy cơ này.
  • Hạn chế tiếp xúc với các chất gây hại: Tránh tiếp xúc với hóa chất độc hại, thuốc trừ sâu, cũng như các tác nhân gây rối loạn nội tiết tố có thể góp phần làm tăng nguy cơ ung thư buồng trứng.

Lời kết

Ung thư buồng trứng là một căn bệnh nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao nếu phát hiện muộn. Tuy nhiên, nếu bạn hiểu rõ ung thư buồng trứng là gì, biết cách nhận biết sớm các dấu hiệu ung thư buồng trứng cùng các triệu chứng của ung thư buồng trứng, đồng thời lưu ý đến nguyên nhân gây ung thư buồng trứng và yếu tố nguy cơ thì có thể chủ động trong việc bảo vệ sức khỏe.