Khi bị sốt huyết áp có tăng không? Người huyết áp cao bị sốt cần lưu ý gì?

Nhiều người lo lắng khi bị sốt, huyết áp cũng tăng theo, đặc biệt là những người đã có bệnh cao huyết áp. Vậy sốt có làm tăng huyết áp không? Câu trả lời là có thể, nhưng thường là tạm thời. Cùng Diag tìm hiểu lý do và cách xử lý đúng cách.

Tổng quan về sốt và huyết áp

Sốt là khi nhiệt độ cơ thể trên 37,5°C, thường do cảm cúm, viêm họng, hoặc nhiễm trùng. Sốt là cách cơ thể chống lại vi khuẩn, virus.

Huyết áp là áp lực máu đẩy lên thành mạch khi tim bơm máu. Có 2 chỉ số:

• Huyết áp tâm thu (số trên): Áp lực khi tim bơm máu.
• Huyết áp tâm trương (số dưới): Áp lực khi tim nghỉ giữa các nhịp.

Tăng huyết áp là bệnh mạn tính, xảy ra khi áp lực máu tác động lên thành động mạch cao hơn mức bình thường.

Sốt có làm tăng huyết áp không?

Cơ chế khiến sốt làm tăng huyết áp:

• Nhịp tim tăng: Khi sốt, tim phải đập nhanh hơn để vận chuyển máu và oxy, làm huyết áp tăng nhẹ.
• Mất nước: Sốt khiến cơ thể ra mồ hôi nhiều, thiếu nước, làm tim phải bơm mạnh hơn, dễ tăng huyết áp.
• Co mạch: Để giữ nhiệt, mạch máu co lại, làm áp lực trong mạch tăng cao.
• Phản ứng viêm: Khi bị nhiễm trùng, cơ thể sinh ra các chất gây viêm (cytokine), làm mạch máu co và tăng huyết áp tạm thời.

Nguyên nhân sốt gây tăng huyết áp

• Cảm cúm, viêm phế quản, và COVID-19: Các bệnh này làm cơ thể căng thẳng, dễ tăng nhịp tim và huyết áp.
• Thuốc hạ sốt hoặc thuốc cảm: Một số loại thuốc cảm chứa pseudoephedrine, phenylephrine dễ làm tăng huyết áp.
• Mất nước do sốt cao: Khi mất nước, máu đặc hơn, tim phải làm việc nhiều hơn, dẫn đến tăng huyết áp.
• Người đang bị bệnh huyết áp cao: Khi sốt, cơ thể dễ phản ứng mạnh hơn, khiến huyết áp tăng nhanh hơn người bình thường.

Triệu chứng khi huyết áp tăng do sốt

Người bị sốt có thể xuất hiện các triệu chứng tăng huyết áp như:

• Nhức đầu, hoa mắt: Do máu lên não không đều, dẫn đến thiếu máu cục bộ.
• Chóng mặt, mệt mỏi: Thiếu oxy đến não.
• Tim đập nhanh, hồi hộp, và đau nhói: Cơ thể đang bơm máu mạnh hơn. Dẫn đến các vấn đề tim mạch như rối loạn nhịp tim.
• Mặt nóng bừng: Do mạch máu giãn nở.
• Khó thở, thở gấp: Nếu huyết áp tăng quá cao.

Người huyết áp cao bị sốt cần lưu ý gì?

Người bị cao huyết áp khi sốt cần cẩn thận hơn vì dễ bị tăng huyết áp đột ngột. Điều này có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như đột quỵ hoặc suy tim.

• Theo dõi huyết áp thường xuyên: Đo 2-3 lần/ngày, đặc biệt khi sốt cao. Nếu huyết áp trên 140/90 mmHg, cần hạ sốt ngay.
• Uống nhiều nước: Giúp cơ thể không bị mất nước, ổn định nhịp tim và huyết áp.
• Không tự ý dùng thuốc cảm: Tránh các thuốc chứa pseudoephedrine hoặc ibuprofen, dễ làm tăng huyết áp.
• Dùng thuốc huyết áp đúng giờ: Không được ngưng thuốc huyết áp khi bị sốt.
• Nghỉ ngơi nhiều: Giúp cơ thể nhanh hồi phục và giảm căng thẳng cho tim.

Cách hạ sốt và kiểm soát huyết áp

Phương pháp hạ sốt an toàn:

• Chườm ấm: Dùng khăn ấm lau trán, nách, và bẹn để giúp hạ nhiệt tự nhiên. Không lau mát để hạ nhiệt vì dễ làm mạch máu co lại, tăng huyết áp.
• Uống nhiều nước: Giúp bù nước, giảm nhịp tim, và ổn định huyết áp. Có thể uống nước điện giải nếu sốt cao.
• Dùng thuốc hạ sốt đúng cách: Ưu tiên paracetamol, tránh lạm dụng ibuprofen vì có thể làm tăng huyết áp.
• Ăn uống nhẹ nhàng: Cháo, súp, nước cam, và nước chanh giúp cơ thể dễ tiêu và phục hồi nhanh.

Chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý:

• Ăn nhạt hơn: Hạn chế muối để giảm áp lực cho tim.
• Bổ sung thực phẩm tốt cho huyết áp: Chuối, cam, bơ, khoai lang, và sữa chua giúp giữ huyết áp ổn định.
• Tránh uống trà, cà phê: Đồ uống chứa caffeine dễ làm tim đập nhanh hơn.
• Nghỉ ngơi đủ: Ngủ đủ 7-8 tiếng giúp cơ thể nhanh phục hồi.
• Hít thở sâu, giữ bình tĩnh: Giúp giảm căng thẳng, ổn định nhịp tim.
• Kiểm tra huyết áp thường xuyên để kịp thời phát hiện bất thường.
• Không sử dụng thuốc lá, rượu bia, và chất kích thích.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Nếu bạn gặp các dấu hiệu dưới đây, hãy đi khám ngay:

• Sốt cao liên tục trên 39°C và không hạ sau 2 ngày.
• Huyết áp tăng trên 160/100 mmHg và không giảm dù đã uống thuốc.
• Đau ngực, khó thở, hoặc đau đầu dữ dội.
• Mệt lả, tay chân lạnh.
• Người cao tuổi hoặc có bệnh tim mạch kèm sốt cao.

Lời kết

Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ ‘sốt có làm huyết áp tăng không’ và cách xử lý an toàn khi bị sốt. Hãy luôn theo dõi huyết áp, hạ sốt đúng cách, và giữ chế độ sinh hoạt hợp lý để bảo vệ sức khỏe. Nếu có dấu hiệu bất thường, đừng chần chừ đến gặp bác sĩ để được tư vấn kịp thời. Đặc biệt, người có bệnh huyết áp cao cần cẩn trọng hơn khi bị sốt để tránh biến chứng nguy hiểm.