Bệnh huyết áp thấp là gì?
Huyết áp là áp lực của máu tác động lên thành động mạch khi tim bơm máu đi khắp cơ thể. Một người được coi là bị huyết áp thấp (hạ huyết áp) khi chỉ số huyết áp dưới 90/60 mmHg, trong đó:
- Huyết áp tâm thu (số trên): Dưới 90 mmHg.
- Huyết áp tâm trương (số dưới): Dưới 60 mmHg.
Tùy theo từng người, huyết áp thấp có thể không gây triệu chứng. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp bệnh gây ra nhiều ảnh hưởng như giảm lượng oxy cung cấp cho não, tim, và các cơ quan khác.
Xem thêm: Cải thiện huyết áp thấp

Những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra khi huyết áp giảm quá thấp:
- Sốc do tụt huyết áp: Khi huyết áp xuống quá thấp, cơ thể không nhận đủ oxy, dẫn đến nguy cơ suy nội tạng và tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.
- Suy thận cấp: Giảm lưu lượng máu đến thận có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến chức năng lọc máu của cơ quan này.
- Ngất xỉu và chấn thương: Khi huyết áp tụt đột ngột, người bệnh có thể mất ý thức, té ngã, và dẫn đến chấn thương nguy hiểm.
Xem thêm: Cách tăng huyết áp khẩn cấp
Nguyên nhân gây ra huyết áp thấp
Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến huyết áp thấp:
Mắc các bệnh lý về tim mạch
Những bệnh ảnh hưởng đến hoạt động của tim có thể gây tụt huyết áp, chẳng hạn như:
- Suy tim: Tim không đủ khả năng bơm máu đi khắp cơ thể, khiến huyết áp giảm.
- Rối loạn nhịp tim (tim đập quá chậm hoặc quá nhanh): Làm giảm lượng máu tuần hoàn, dẫn đến huyết áp thấp.
- Bệnh van tim: Khi van tim bị hẹp hoặc hở, lượng máu lưu thông không ổn định, có thể gây tụt huyết áp.
Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc có thể làm giảm huyết áp:
- Thuốc lợi tiểu: Giúp cơ thể đào thải muối và nước, làm giảm thể tích máu.
- Thuốc điều trị cao huyết áp: Nếu dùng quá liều hoặc không đúng cách, huyết áp có thể giảm quá mức.
- Thuốc chống trầm cảm: Một số thuốc có thể gây giãn mạch, làm giảm huyết áp.
- Thuốc an thần: Làm giảm hoạt động của hệ thần kinh, khiến huyết áp hạ thấp.
Rối loạn nội tiết và chế độ ăn uống
- Rối loạn tuyến giáp: Cả suy giáp và cường giáp đều có thể làm huyết áp giảm.
- Thiếu vitamin B12, sắt, hoặc axit folic: Gây thiếu máu, dẫn đến huyết áp thấp.
- Chế độ ăn ít muối: Muối giúp giữ nước trong cơ thể, nếu ăn quá ít muối có thể làm giảm huyết áp.
Triệu chứng huyết áp thấp
Các triệu chứng thường gặp:
- Có cảm giác chóng mặt, hoa mắt, đặc biệt là khi đứng dậy đột ngột.
- Mệt mỏi, uể oải, và thiếu năng lượng.
- Da nhợt nhạt, lạnh, và ẩm do máu không lưu thông tốt.
- Ngất xỉu trong các trường hợp nghiêm trọng.
Nếu bạn có các triệu chứng dưới đây, hãy đến bệnh viện ngay lập tức:
- Cảm giác lẫn lộn, mất phương hướng.
- Nhịp tim nhanh, yếu, hoặc không đều. Tăng nhịp thở.
- Thở dốc, đau ngực.
- Sốc tuần hoàn (tay chân lạnh, da tái nhợt, và thở gấp).

Mục đích của việc kiểm soát huyết áp
Việc phòng ngừa huyết áp thấp giúp duy trì sức khỏe ổn định, hạn chế những rủi ro, và nâng cao chất lượng cuộc sống.
- Giữ cơ thể khỏe mạnh: Huyết áp ổn định giúp bạn tránh mệt mỏi, chóng mặt, và duy trì năng lượng.
- Ngăn ngừa té ngã: Hạn chế nguy cơ chóng mặt, ngất xỉu khi đứng lên đột ngột, đặc biệt quan trọng với người cao tuổi.
- Bảo vệ tim mạch: Giảm áp lực cho tim, hạn chế nguy cơ suy tim và các bệnh tim mạch.
- Cung cấp oxy cho não: Tránh đau đầu, hoa mắt, suy giảm trí nhớ, và nguy cơ đột quỵ do thiếu máu não.
- Bảo vệ thận và các cơ quan: Duy trì chức năng thận, gan, và phổi bằng cách giữ huyết áp ổn định.
- Giảm nguy cơ sốc do tụt huyết áp: Ngăn chặn tình trạng thiếu máu đến cơ quan, tránh biến chứng nguy hiểm.
- Cải thiện chất lượng cuộc sống: Giúp bạn khỏe mạnh hơn, ít căng thẳng, và sống thoải mái hơn.
Cách phòng bệnh huyết áp thấp hiệu quả
Các cách phòng và điều trị bệnh huyết áp thấp giúp tránh các triệu chứng khó chịu như chóng mặt, mệt mỏi, đồng thời bảo vệ tim mạch, não bộ, và thận. Để duy trì huyết áp ổn định, bạn có thể áp dụng:
Điều chỉnh lối sống
Uống đủ nước:
- Nước giúp cơ thể duy trì lượng máu ổn định. Nếu thiếu nước, huyết áp có thể giảm, khiến bạn chóng mặt, mệt mỏi. Nên uống 2 – 2.5 lít nước mỗi ngày, nhiều hơn nếu bạn vận động nhiều hoặc thời tiết nóng.
- Nếu hay bị tụt huyết áp, có thể uống thêm nước có chứa muối khoáng hoặc nước dừa để giữ nước tốt hơn. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ để biết lượng nước nên uống phù hợp với tình trạng sức khỏe mỗi người.

Tập thể dục nhẹ nhàng: Tập thể dục giúp máu lưu thông tốt hơn, hỗ trợ tim bơm máu hiệu quả. Nên ưu tiên tập các bài tập nhẹ như đi bộ, yoga, và bơi lội. Tránh tập thể dục quá sức hoặc khi bụng đói vì có thể làm huyết áp giảm nhanh.
Tránh đứng lâu hoặc đứng dậy quá nhanh:
- Nếu bạn bị huyết áp thấp, việc thay đổi tư thế quá nhanh có thể khiến bạn choáng váng, mất thăng bằng, hoặc ngất xỉu. Khi thức dậy, hãy ngồi dậy từ từ, đặt chân xuống đất vài giây rồi mới đứng lên.
- Nếu phải đứng lâu, hãy đổi tư thế, di chuyển nhẹ nhàng, hoặc nhún chân để giúp máu lưu thông tốt hơn.
Bổ sung muối vừa đủ:
- Muối giúp giữ nước và ổn định huyết áp. Nếu bạn ăn quá ít muối, huyết áp có thể giảm nhanh. Có thể tăng nhẹ lượng muối trong chế độ ăn nếu bác sĩ khuyến khích.
- Nếu có bệnh tim mạch hoặc thận, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tăng lượng muối.
Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày:
- Ăn quá no có thể làm máu dồn xuống dạ dày, khiến huyết áp giảm sau khi ăn. Bạn nên chia bữa ăn thành nhiều lần trong ngày, thay vì chỉ ăn 3 bữa lớn.
- Hạn chế ăn quá nhiều tinh bột và đường vì chúng có thể làm huyết áp giảm sau ăn.
Bổ sung thực phẩm tốt cho huyết áp:
Các loại thực phẩm mà người bệnh huyết áp thấp có thể bổ sung trong khẩu phần ăn:
- Thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan, và rau xanh giúp phòng ngừa thiếu máu.
- Thực phẩm giàu vitamin B12 như thịt, trứng, và sữa giúp duy trì tế bào máu khỏe mạnh.
- Các loại hạt, trứng, và sữa giúp cung cấp năng lượng, hạn chế suy nhược do huyết áp thấp.
Xem thêm: Huyết áp thấp ăn gì để tăng huyết áp?

Thăm khám sức khỏe định kỳ
Kiểm tra sức khỏe thường xuyên giúp phát hiện sớm nguyên nhân gây huyết áp thấp và điều chỉnh kịp thời. Bạn nên:
- Đo huyết áp thường xuyên, đặc biệt nếu bạn có tiền sử huyết áp thấp.
- Nếu huyết áp thấp kéo dài, hãy kiểm tra chức năng tim và tuyến giáp để tìm nguyên nhân.
- Nếu bạn thường xuyên bị chóng mặt, ngất xỉu, hãy gặp bác sĩ để được tư vấn.
Xét nghiệm liên quan đến huyết áp chỉ 30k
- Nhanh chóng, không chờ đợi với hệ thống 40 chi nhánh Diag.
- Lấy mẫu ngoài giờ hành chính.
- Có ngay kết quả trong vòng 24h qua Zalo.
Diag sẽ liên hệ lại trong vòng 5 phút
Những điều cần tránh khi bị huyết áp thấp
Có một số thói quen có thể làm huyết áp thấp nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những điều bạn nên tránh.
Tránh rượu bia và thay đổi tư thế đột ngột
Rượu có thể làm giãn mạch máu, khiến huyết áp giảm nhanh, đặc biệt nếu bạn uống khi bụng đói. Tránh uống quá nhiều rượu, đặc biệt là khi bạn dễ bị tụt huyết áp. Nếu uống rượu, hãy uống thêm nước để tránh mất nước.
Những người bị huyết áp thấp có thể bị chóng mặt khi thay đổi tư thế đột ngột. Khi ngồi hoặc nằm lâu, hãy đứng lên từ từ. Nếu cảm thấy chóng mặt, hãy ngồi xuống ngay để tránh té ngã.
Giảm căng thẳng và nhiệt độ cao
Căng thẳng kéo dài có thể làm mạch máu giãn ra, khiến huyết áp giảm. Bạn nên thư giãn bằng cách nghe nhạc, hít thở sâu, thiền, hoặc đi bộ. Nên ngủ đủ giấc để cơ thể được nghỉ ngơi đầy đủ.
Khi trời nóng, cơ thể đổ nhiều mồ hôi, mất nước, làm huyết áp giảm. Trong trường hợp này, mọi người nên yống đủ nước, đặc biệt trong những ngày nóng. Không tắm nước quá nóng hoặc ở ngoài trời nắng quá lâu.
Lời kết
Huyết áp thấp có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không kiểm soát tốt. Việc thay đổi lối sống và theo dõi sức khỏe định kỳ là những phương pháp phòng bệnh huyết áp thấp hiệu quả.