Mỡ máu cao có làm tăng huyết áp không? Nguyên nhân và cách kiểm soát

Mỡ máu cao làm tăng huyết áp có đúng không? Bài viết này của Diag sẽ giúp bạn hiểu rõ mối liên hệ giữa mỡ máu cao và huyết áp, những tác hại nguy hiểm, cũng như là cách kiểm soát hiệu quả để bảo vệ sức khỏe.

Mối liên hệ giữa mỡ máu cao và tăng huyết áp

• Mỡ máu cao (rối loạn lipid máu): Tình trạng lượng cholesterol xấu (LDL) hoặc triglyceride trong máu tăng quá mức. Khi đó, mỡ bám vào thành động mạch, hình thành mảng xơ vữa, làm hẹp và cứng động mạch. Kết quả là máu khó lưu thông, khiến huyết áp tăng cao.
• Khi động mạch bị hẹp, tim phải bơm máu mạnh hơn, gây tăng áp lực lên thành mạch, dẫn đến tăng huyết áp.
• Cholesterol tốt (HDL) giúp loại bỏ cholesterol xấu, nhưng khi HDL giảm và LDL tăng, mỡ dễ bám vào mạch máu hơn, gây nguy cơ huyết áp cao.

Mỡ máu cao làm tăng huyết áp

Người bị mỡ máu cao thường có huyết áp cao hơn 15-20% so với người bình thường. Nguyên nhân là do động mạch bị hẹp và mất khả năng đàn hồi, khiến máu khó lưu thông. Bên cạnh đó, lượng chất béo bão hòa trong thực phẩm nhiều dầu mỡ làm tăng cholesterol xấu, dẫn đến tắc nghẽn động mạch, có thể  gây tăng huyết áp mãn tính.

Các tác hại của mỡ máu cao đối với sức khỏe

1. Xơ vữa động mạch

Xơ vữa động mạch xảy ra khi mảng mỡ bám vào thành mạch, làm mạch hẹp lại và cứng hơn, khiến máu lưu thông khó khăn và huyết áp tăng cao. Đây là nguyên nhân gây ra 75% các trường hợp tăng huyết áp liên quan đến mỡ máu cao.

2. Nhồi máu cơ tim

Khi mảng xơ vữa bị vỡ, chúng có thể tạo thành cục máu đông làm tắc nghẽn động mạch vành, gây ra nhồi máu cơ tim. Người bị mỡ máu cao có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim cao gấp 2 lần so với người bình thường.

3. Đột quỵ

Đột quỵ xảy ra khi mạch máu não bị tắc nghẽn do mảng xơ vữa hoặc cục máu đông, làm não thiếu oxy. Người bị mỡ máu cao dễ bị đột quỵ thiếu máu não. Dấu hiệu sớm gồm tê mặt, yếu tay chân, khó nói, và đau đầu dữ dội.

Kiểm soát mỡ máu và huyết áp cao hiệu quả

Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh:

• Ăn nhiều rau xanh, trái cây: Cung cấp chất xơ và chất chống oxy hóa, giúp giảm cholesterol.
• Bổ sung chất béo tốt từ dầu oliu, quả bơ, và cá hồi để tăng cholesterol tốt (HDL).
• Giảm chất béo bão hòa: Hạn chế ăn thực phẩm chiên rán, thịt đỏ, và đồ ăn nhanh.
• Tránh đồ uống có đường: Giảm nguy cơ tăng triglyceride trong máu.

Vận động nhiều hơn:

Đây là cách để tăng cường HDL (cholesterol tốt), hỗ trợ đốt cháy mỡ thừa, và giảm cân hiệu quả. Đây cũng là cách để giảm sức cản mạch máu, từ đó hạ huyết áp, duy trì chỉ số ổn định. Mọi người có thể vận động khoảng 30 phút/ngày hoặc tùy theo sức bền và tình trạng sức khỏe. Nên ưu tiên các bài vận động nhẹ nhàng như đi bộ nhanh, bơi lội, đạp xe, yoga…

Thực hiện giảm cân nếu bị thừa cân:

Thừa cân, béo phì làm tăng mỡ nội tạng. Đây là một trong số những yếu tố nguy cơ có thể gây ra tình trạng kháng insulin, làm tăng nguy cơ tăng mỡ máu và cao huyết áp. Việc giảm từ 5 – 10% trọng lượng cơ thể ở người thừa cân, béo phì có thể giúp giảm LDL (cholesterol xấu), tăng HDL (cholesterol tốt), và hạ huyết áp.

Không hút thuốc và hạn chế uống rượu:

Nicotine trong thuốc lá có thể làm co mạch máu, dẫn đến tăng áp lực lên thành mạch và dễ gây tổn thương. Đây là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ bị xơ vữa động mạch, có thể gây ra tình trạng cao huyết áp.

Trong khi đó, việc uống quá nhiều hoặc lạm dụng rượu bia có thể gây tăng triglyceride (chất béo xấu). Điều này có thể dẫn đến tình trạng gan nhiễm mỡ, rối loạn mỡ máu hoặc tăng huyết áp.

Can thiệp bằng thuốc nếu cần thiết:

Trong trường hợp thay đổi lối sống không cải thiện quá nhiều, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân dùng các loại thuốc điều trị như:

• Thuốc statin: Hỗ trợ giảm LDL, ngăn nguy cơ xơ vữa động mạch. Đây là loại thuốc thường được chỉ định cho bệnh nhân bị mỡ máu cao, có nguy cơ tim mạch.
• Thuốc ức chế RAS (Renin-Angiotensin System): Loại thuốc hỗ trợ giãn mạch, từ đó giảm sức cản của mạch máu và kiểm soát huyết áp. Thuốc thường chỉ định cho bệnh nhân bị tăng huyết áp do xơ vữa động mạch.
• Thuốc Fibrate: Thuốc hỗ trợ giảm triglyceride máu. Bác sĩ thường chỉ định loại thuốc này cho người có nồng độ triglyceride máu cao.

Lời kết

Vậy mỡ máu cao làm tăng huyết áp có đúng không? Mỡ máu cao và tăng huyết áp có mối liên hệ chặt chẽ và đều là những yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến bệnh tim mạch, đột quỵ, và suy thận. Xây dựng lối sống lành mạnh, kiểm tra sức khỏe định kỳ, và tuân thủ điều trị là chìa khóa để kiểm soát tốt mỡ máu và huyết áp. Nếu cần thiết, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được chỉ định sử dụng thuốc phù hợp.