Huyết áp và nhịp tim của người cao tuổi thay đổi như thế nào?

Huyết áp và nhịp tim của người cao tuổi thường có sự thay đổi đáng kể so với người trẻ tuổi. Những thay đổi này ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, và có thể tiềm ẩn nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch. Trong bài viết dưới đây, cùng Diag tìm hiểu chi tiết những khác biệt về chỉ số huyết áp, nhịp tim, và cách phòng ngừa bệnh lý tim mạch ở người cao tuổi.

Sự khác biệt về huyết áp và nhịp tim của người cao tuổi

Huyết áp và nhịp tim là hai chỉ số quan trọng phản ánh sức khỏe tim mạch, đặc biệt là ở người cao tuổi. Khi cơ thể bước vào giai đoạn lão hóa, những thay đổi về cấu trúc và chức năng của hệ tim mạch dẫn đến sự biến đổi rõ rệt trong các chỉ số này so với người trẻ. Để hiểu rõ hơn về những thay đổi đó, hãy cùng phân tích từng khía cạnh liên quan đến hai chỉ số này.

Huyết áp của người lớn tuổi thay đổi như thế nào?

Huyết áp là áp lực máu chảy qua động mạch, được kiểm soát bởi lực co bóp của tim cũng như sức cản của thành mạch. Khi cơ thể già đi, các cơ chế cân bằng áp lực máu như xoang cảnh và tiểu thể cảnh ở động mạch cảnh dần mất đi sự nhạy bén. Điều này khiến người cao tuổi dễ bị hạ huyết áp tư thế đứng, gây chóng mặt, hoa mắt, thậm chí mất thăng bằng khi đứng dậy đột ngột.

Ngoài ra, theo thời gian, động mạch trở nên dày hơn, cứng hơn, và giảm độ đàn hồi. Điều này không chỉ làm tăng áp lực máu, đặc biệt là huyết áp tâm thu, mà còn khiến tim hoạt động nhiều hơn, dẫn đến các vấn đề như thiếu máu cơ tim và nhồi máu cơ tim. Huyết áp bình thường của người cao tuổi thường cao hơn người trẻ, với mức tăng khoảng 29 mmHg ở huyết áp tâm thu và 8,6 mmHg ở huyết áp tâm trương. Nếu huyết áp vượt mức 160/95 mmHg là hiện tượng bất thường và cần được kiểm soát kịp thời.

Nhịp tim của người cao tuổi

Nhịp tim là số lần tim đập trong một phút, được điều khiển bởi hệ thống dẫn truyền xung điện trong tim, bắt đầu từ nút xoang (bộ phận tạo nhịp tim tự nhiên). Ở người lớn tuổi, quá trình lão hóa khiến nút xoang và hệ thống dẫn truyền của tim bị xơ hóa, làm giảm khả năng kiểm soát nhịp đập của tim. Kết quả là nhịp của tim có thể chậm lại, không đều, hoặc bị rối loạn.

Bên cạnh đó, tình trạng xơ vữa động mạch làm giảm lưu lượng máu nuôi dưỡng tim, gây thiếu máu cục bộ, khiến chức năng của nút xoang và hệ dẫn truyền bị suy yếu. Điều này có thể dẫn đến các tình trạng như nhịp chậm, tắc nghẽn đường dẫn truyền, hoặc nhịp quá nhanh. Nếu không được kiểm soát, rối loạn nhịp tim ở người cao tuổi có thể gây nguy cơ cao về đột quỵ hoặc đột tử.

Chỉ số huyết áp và nhịp tim bình thường ở người lớn tuổi là bao nhiêu?

Việc nắm rõ huyết áp và nhịp của tim bình thường ở người lớn tuổi là rất quan trọng để phát hiện sớm các bất thường và có biện pháp can thiệp kịp thời. Mức lý tưởng cho người cao tuổi vẫn là dưới 140/90 mmHg. Tuy nhiên, các bác sĩ có thể điều chỉnh mục tiêu huyết áp tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe tổng quát và các bệnh lý đi kèm.

Nhịp tim của người cao tuổi có thể dao động trong khoảng 60-100 nhịp/phút khi nghỉ ngơi và có thể tăng lên khi vận động, tùy thuộc vào cường độ vận động và độ tuổi. Một số người cao tuổi có thể có nhịp đập thấp hơn 60 nhịp/phút mà không gặp vấn đề gì.

Tuy nhiên, nếu nhịp đập giảm quá thấp (dưới 50 nhịp/phút) hoặc có sự thay đổi đột ngột, đi kèm với triệu chứng bất thường như choáng váng, chóng mặt, mệt mỏi, hay khó thở, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được điều trị kịp thời.

Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp và nhịp tim

Trên thực tế, huyết áp và nhịp tim của người cao tuổi có thể bị tác động bởi nhiều yếu tố khác nhau, phổ biến nhất có thể kể đến như:

• Sự lão hóa: Suy giảm chức năng của các cơ quan và mạch máu do lão hóa dẫn đến sự thay đổi trong hai chỉ số này.
• Bệnh lý nền: Các bệnh lý như tiểu đường, bệnh thận, và bệnh liên quan hệ tim mạch có thể làm tăng huyết áp và làm giảm khả năng hoạt động của tim.
• Thuốc: Một số loại thuốc như thuốc hạ áp, thuốc điều trị bệnh tim… có thể gây ảnh hưởng đến hai chỉ số này.
• Lối sống: Chế độ ăn uống không lành mạnh (nhiều muối, chất béo bão hòa, ít rau xanh và trái cây), ít vận động, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, hay căng thẳng kéo dài đều là những yếu tố nguy cơ gây ra các vấn đề về hệ tim mạch.
• Căng thẳng: Cảm xúc căng thẳng hoặc lo âu có thể làm tăng huyết áp và nhịp đập của tim.

Các bệnh lý liên quan đến huyết áp và nhịp tim ở người cao tuổi

Những bất thường về hai chỉ số này có thể dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống, cụ thể như sau:

• Tăng huyết áp: Tình trạng tăng cao liên tục do xơ vữa động mạch, làm tăng nguy cơ đau thắt ngực, suy tim…
• Nhồi máu cơ tim: Bệnh lý xảy ra khi dòng máu bị tắc nghẽn, gây đau ngực dữ dội, và nguy cơ ngưng tim hoặc suy tim.
• Rối loạn nhịp tim: Tình trạng nhịp tim bất thường do suy nút xoang hoặc thoái hóa cấu trúc tim, dễ dẫn đến hoa mắt, chóng mặt, ngất xỉu, hoặc đột tử.
• Rung nhĩ: Nhịp của tim không đều làm hình thành cục máu đông trong tim, có thể gây tắc nghẽn mạch máu và đột quỵ.
• Rung thất: Tình trạng tim đập nhanh bất thường gây tụt huyết áp, giảm tưới máu não, và có thể dẫn đến tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.

Cách phòng ngừa các bệnh lý tim mạch ở người cao tuổi

Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa mà bạn có thể tham khảo để kiểm soát huyết áp và nhịp tim:

• Chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Duy trì chế độ ăn giàu chất xơ như rau củ, trái cây, và giảm các loại thực phẩm nhiều chất béo, đường, và muối.
• Tập thể dục đều đặn: Vận động nhẹ nhàng hàng ngày giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm huyết áp.
• Kiểm soát cân nặng: Duy trì một mức cân nặng lý tưởng để giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch.
• Hạn chế rượu bia và thuốc lá: Thực hành lối sống khoa học, tránh xa các chất gây hại này để bảo vệ sức khỏe tim mạch.
• Theo dõi huyết áp và nhịp tim định kỳ: Định kỳ kiểm tra để phát hiện sớm các vấn đề về hệ tim mạch.

Ngoài ra, việc thăm khám và xét nghiệm định kỳ có vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh, đặc biệt là đối với người cao tuổi. Hiện nay, bạn có thể đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế uy tín để kiểm tra huyết áp và nhịp đập của tim. Trung tâm y khoa Diag là một trong những đơn vị hàng đầu về xét nghiệm và kiểm tra tổng quát, với quy trình xét nghiệm nhanh chóng, đội ngũ điều dưỡng tư vấn tận tình. Đặc biệt, bạn có thể chọn thời gian để bác sĩ giải thích kết quả và tư vấn các vấn đề cần thiết, đảm bảo sẽ khiến bạn hài lòng khi lựa chọn dịch vụ tại Diag.

Lời kết

Tóm lại, huyết áp và nhịp tim của người cao tuổi là những yếu tố cần được theo dõi chặt chẽ để kịp thời phát hiện và ngăn ngừa các bệnh lý nguy hiểm. Việc hiểu rõ các thay đổi trong cơ thể theo tuổi tác giúp người cao tuổi chủ động hơn trong chăm sóc sức khỏe. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn chi tiết và có biện pháp điều trị phù hợp nhất.