Huyết áp thay đổi như thế nào trong hệ mạch?
Huyết áp là lực mà máu tác động lên thành mạch khi tim co bóp để bơm máu đi khắp cơ thể. Chỉ số huyết áp gồm hai thành phần chính:
- Huyết áp tâm thu: Mức huyết áp cao nhất, đo được khi tim co bóp và đẩy máu vào động mạch.
- Huyết áp tâm trương: Mức huyết áp thấp nhất, đo được khi tim nghỉ giữa hai nhịp đập.
Huyết áp không cố định mà thay đổi theo từng phần trong hệ tuần hoàn:
- Cao nhất ở động mạch chủ – nơi máu được bơm ra trực tiếp từ tim.
- Giảm dần khi máu di chuyển qua động mạch nhỏ hơn, đến mao mạch và tĩnh mạch.
- Thấp nhất ở tĩnh mạch chủ trước khi về tim.
Sự thay đổi này giúp máu lưu thông đúng hướng, và đảm bảo cung cấp đủ oxy, chất dinh dưỡng cho cơ thể.
Xem thêm: Huyết áp thấp có nguy hiểm không?
Huyết áp thấp nhất ở đâu trong hệ mạch?
Huyết áp thấp nhất nằm ở tĩnh mạch chủ, ngay trước khi máu đổ về tim. Đây là nơi áp lực gần như bằng không, vì máu đã đi qua toàn bộ hệ tuần hoàn và mất dần lực đẩy. Lý do vì:
- Không có lực bơm trực tiếp từ tim: Động mạch có huyết áp cao vì tim bơm máu với áp lực máu mạnh. Khi vào tĩnh mạch, máu chủ yếu di chuyển nhờ lực hút từ tim và sự co bóp của cơ xương.
- Thành mạch tĩnh mạch mỏng và mềm hơn: Giúp tĩnh mạch chứa máu dễ dàng mà không cần áp lực máu cao.
- Khoảng cách xa tim: Khi máu đi xa khỏi tim, áp lực máu giảm dần và huyết áp cũng giảm theo.

Huyết áp thấp nhất ở tĩnh mạch
Tĩnh mạch là nơi huyết áp thấp nhất trong hệ tuần hoàn. Đặc biệt, tĩnh mạch chủ trên và tĩnh mạch chủ dưới – hai mạch lớn đưa máu về tim – có huyết áp thấp nhất.
Một số đặc điểm quan trọng của huyết áp trong tĩnh mạch:
- Huyết áp rất thấp, có thể gần bằng 0 mmHg.
- Máu di chuyển nhờ cơ chế hút máu về tim, thay vì bị đẩy mạnh như trong động mạch.
- Khi đứng hoặc nằm lâu, máu có thể ứ đọng ở chân do huyết áp thấp trong tĩnh mạch.
Huyết áp thấp nhất ở mao mạch
Ngoài tĩnh mạch, huyết áp trong mao mạch cũng khá thấp, nhưng vẫn cao hơn một chút so với tĩnh mạch. Mao mạch là những mạch máu rất nhỏ, nơi trao đổi oxy và chất dinh dưỡng giữa máu và tế bào. Lý do vì:
- Diện tích lớn: Mao mạch có số lượng rất lớn, giúp phân tán áp lực dòng máu.
- Thành mạch mỏng: Giúp máu dễ dàng trao đổi chất mà không gây tổn thương mô.
- Dòng máu chảy chậm: Nhờ vậy, tế bào có đủ thời gian hấp thụ oxy và chất dinh dưỡng.

Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp trong hệ mạch
Huyết áp không ổn định, có thể thay đổi theo nhiều yếu tố khác nhau:
- Lượng máu trong cơ thể: Khi mất nước hoặc mất máu, huyết áp giảm do không đủ lượng máu để duy trì áp lực.
- Sức bơm của tim: Tim đập mạnh hơn sẽ tạo áp lực cao hơn, giúp máu lưu thông tốt hơn.
- Tính đàn hồi của mạch máu: Động mạch cứng hơn do bệnh lý có thể khiến huyết áp tăng cao.
- Hormone và hệ thần kinh: Một số hormone có thể làm giãn hoặc co mạch, ảnh hưởng đến huyết áp.
- Tư thế cơ thể: Khi đứng dậy quá nhanh, huyết áp có thể giảm tạm thời gây chóng mặt.
- Thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống: Ăn nhiều muối có thể làm tăng huyết áp, trong khi tập thể dục giúp huyết áp ổn định hơn.
Xét nghiệm liên quan đến huyết áp chỉ 30k
- Nhanh chóng, không chờ đợi với hệ thống 40 chi nhánh Diag.
- Lấy mẫu ngoài giờ hành chính.
- Có ngay kết quả trong vòng 24h qua Zalo.
Diag sẽ liên hệ lại trong vòng 5 phút
Câu hỏi thường gặp về huyết áp trong hệ mạch
1. Huyết áp cao nhất ở đâu trong hệ mạch?
Huyết áp cao nhất nằm ở động mạch chủ, nơi máu được bơm trực tiếp từ tim. Ở đây, huyết áp có thể lên tới 120 mmHg hoặc cao hơn.
2. Tại sao huyết áp lại không ổn định?
Huyết áp có thể thay đổi do nhiều nguyên nhân:
- Cảm xúc và căng thẳng: Khi lo lắng, huyết áp có thể tăng tạm thời.
- Sử dụng chất kích thích: Caffeine, rượu bia có thể làm huyết áp tăng hoặc giảm.
- Thay đổi tư thế đột ngột: Khi đứng lên nhanh, máu chưa kịp lưu thông lên não, gây giảm huyết áp tạm thời.
Lời kết
Huyết áp thấp nhất ở đâu? Huyết áp thấp nhất trong hệ mạch nằm ở tĩnh mạch chủ, do máu đã đi qua toàn bộ hệ tuần hoàn và gần như không còn áp lực. Huyết áp trong hệ mạch thay đổi theo nhiều yếu tố như sức bơm của tim, độ đàn hồi của mạch máu, và chế độ sinh hoạt. Việc kiểm tra huyết áp thường xuyên giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe và duy trì huyết áp ổn định.