Các bệnh liên quan đến huyết áp và cách phòng ngừa hiệu quả

Trên thực tế, các bệnh liên quan đến huyết áp có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được kiểm soát kịp thời. Để bảo vệ sức khỏe tim mạch của bản thân và gia đình, hãy cùng Diag tìm hiểu những bệnh lý huyết áp và những biện pháp phòng ngừa hiệu quả trong bài viết dưới đây.

Khái quát về huyết áp

Huyết áp là áp lực của máu khi tim co bóp đẩy máu vào các động mạch và áp lực này cần thiết để đưa máu giàu oxy đến các cơ quan và mô trong cơ thể. Huyết áp có thể bị ảnh hưởng bởi chế độ ăn uống, tình trạng thừa cân, béo phì, hoạt động thể chất, căng thẳng, sử dụng bia rượu, di truyền, tuổi tác, các bệnh lý nền như bệnh tiểu đường, viêm cầu thận, sỏi thận…

Huyết áp cao là tình trạng khi áp lực của máu lên thành động mạch luôn ở mức cao hơn bình thường. Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ (AHA), một người được coi là mắc tăng huyết áp khi chỉ số tâm thu từ 130 mmHg trở lên và/hoặc chỉ số tâm trương từ 80 mmHg trở lên. Triệu chứng của tăng huyết áp thường không rõ ràng, nhưng một số người có thể gặp đau đầu, hoa mắt, đau ngực, khó thở, mệt mỏi, hoặc chảy máu cam.

Huyết áp thấp xảy ra khi chỉ số huyết áp giảm xuống dưới mức bình thường, khiến máu không thể cung cấp đủ oxy và dinh dưỡng cho các cơ quan quan trọng. Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, huyết áp được coi là thấp khi chỉ số tâm thu dưới 90 mmHg và/hoặc tâm trương dưới 60 mmHg. Triệu chứng của hạ huyết áp bao gồm hoa mắt, mệt mỏi, buồn nôn, mờ mắt, nhức đầu, và ngất xỉu.

Xem thêm: Huyết áp người trên 60 tuổi

Các bệnh liên quan đến huyết áp cao

Theo các chuyên gia y tế, huyết áp cao là nguyên nhân tiềm ẩn dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm. Dưới đây là những bệnh lý liên quan đến huyết áp cao thường gặp nhất:

• Bệnh động mạch vành (CAD): Tăng huyết áp kéo dài gây áp lực và khiến các thành mạch máu hẹp lại và cứng hơn. Điều này hạn chế dòng máu chảy tới tim, dẫn đến thiếu máu cơ tim, gây đau ngực, khó thở, rối loạn nhịp tim, và tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim.
• Suy tim: Khi huyết áp quá cao, tim phải làm việc gấp đôi để bơm máu qua các động mạch bị hẹp, khiến cơ tim suy yếu dần theo thời gian và không thể cung cấp đủ máu cho các cơ quan trong cơ thể, dẫn đến tình trạng suy tim.
• Phì đại tâm thất trái: Tim phải tăng cường hoạt động để bơm máu mạnh hơn, khiến tâm thất trái dày lên, từ đó có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim, đột quỵ, và tăng nguy cơ tử vong đột ngột.
• Đột quỵ: Tăng huyết áp là nguyên nhân chính gây đột quỵ, khi áp lực lên thành mạch máu làm vỡ hoặc tắc nghẽn động mạch trong não. Điều này có thể dẫn đến đột quỵ xuất huyết (do mạch máu vỡ) hoặc tắc nghẽn động mạch (đột quỵ thiếu máu). Đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật trên toàn cầu.
• Thiếu máu não thoáng qua (TIA): Những cơn đột quỵ nhẹ, khi dòng máu đến não bị gián đoạn tạm thời. TIA có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của đột quỵ thực sự, nếu không điều trị kịp thời sẽ có thể dẫn đến đột quỵ nghiêm trọng hơn.
• Suy thận: Tăng huyết áp có thể làm hỏng các mạch máu nhỏ trong thận, ảnh hưởng đến khả năng lọc máu và loại bỏ chất thải. Khi thận không hoạt động hiệu quả, chất độc và dịch dư thừa tích tụ trong cơ thể, gây ra suy thận mãn tính hoặc cần phải lọc máu.
• Hẹp động mạch thận: Tăng huyết áp có thể làm thu hẹp động mạch thận, khiến lượng máu cung cấp cho thận giảm đi. Điều này không chỉ gây hại cho chức năng thận mà còn khiến huyết áp tăng cao hơn nữa, gây khó khăn cho việc điều trị.
• Bệnh võng mạc: Huyết áp cao có thể làm tổn thương các mạch máu trong võng mạc, dẫn đến xuất huyết hoặc phù nề, gây ra các triệu chứng như mờ mắt hoặc thậm chí mất thị lực vĩnh viễn.

Xem thêm: Mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp

Các bệnh liên quan đến huyết áp thấp

Hạ huyết áp không chỉ gây ra những khó chịu nhất thời mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng cho sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu các bệnh liên quan đến hạ huyết áp để có biện pháp phòng ngừa kịp thời:

• Suy giảm tuần hoàn não: Hạ huyết áp khiến não không nhận đủ oxy và dưỡng chất, dẫn đến chóng mặt, mất ngủ, suy giảm trí nhớ, thậm chí tăng nguy cơ đột quỵ.
• Đột quỵ do tụt huyết áp đột ngột: Khi huyết áp tụt quá thấp, não có thể bị thiếu máu nghiêm trọng, gây tổn thương tạm thời hoặc vĩnh viễn, nguy hiểm đến tính mạng.
• Nhồi máu cơ tim: Hạ huyết áp kéo dài buộc tim phải hoạt động nhiều hơn, làm tăng nguy cơ nhịp tim nhanh bất thường, đau thắt ngực, và nhồi máu cơ tim.
• Suy thận: Giảm lưu lượng máu đến thận khiến quá trình lọc máu bị rối loạn, lâu dần có thể dẫn đến suy thận.
• Tăng nguy cơ té ngã và chấn thương: Tụt huyết áp gây chóng mặt, mất thăng bằng, dễ dẫn đến té ngã, chấn thương nặng, đặc biệt là ở người cao tuổi.

Xem thêm: Huyết áp thay đổi như thế nào trong hệ mạch?

Cách phòng ngừa khi có nguy cơ mắc bệnh huyết áp

Ngoài ra, bạn có thể thực hiện những biện pháp phòng ngừa từ việc thay đổi thói quen sống, chế độ dinh dưỡng để giảm nguy cơ mắc bệnh:

• Duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học: Chế độ dinh dưỡng cần bổ sung rau xanh, trái cây, và ngũ cốc nguyên hạt, đồng thời hạn chế thực phẩm chế biến sẵn để kiểm soát huyết áp.
• Kiểm soát cân nặng: Người bệnh nên giữ cân nặng hợp lý, tránh thừa cân, béo phì thông qua chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn.
• Tăng cường vận động: Người bệnh cần duy trì thói quen sống lành mạnh, tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để cải thiện tuần hoàn máu.
• Hạn chế chất kích thích: Người bệnh cần tránh sử sụng chất kích thích, không nên uống quá 1-2 ly mỗi ngày để bảo vệ huyết áp.
• Thay đổi tư thế từ từ: Người bệnh nên đứng dậy chậm để tránh tụt huyết áp đột ngột.
• Uống thuốc đúng cách: Người bệnh cần tuân thủ liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ để kiểm soát huyết áp hiệu quả.

Để theo dõi sức khỏe tim mạch và huyết áp một cách hiệu quả, bạn có thể lựa chọn các cơ sở y tế uy tín để thăm khám định kỳ. Trung tâm y khoa Diag là một trong những địa chỉ hàng đầu cung cấp dịch vụ xét nghiệm và kiểm tra tổng quát. Với quy trình nhanh chóng, đội ngũ chuyên nghiệp và tận tình, Diag sẽ giúp bạn có được kết quả chính xác và tư vấn chuyên sâu từ bác sĩ, đặc biệt bạn có thể chọn thời gian để bác sĩ giải thích kết quả và tư vấn các vấn đề cần thiết, giúp bạn hoàn toàn yên tâm và hài lòng khi lựa chọn dịch vụ tại đây.

Xem thêm: Huyết áp người trên 70 tuổi

Lời kết

Tóm lại, huyết áp là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tim mạch và các cơ quan khác trong cơ thể. Việc hiểu rõ về các bệnh liên quan đến huyết áp và cách phòng ngừa sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe. Nếu bạn đang có bất kỳ triệu chứng bất thường nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có những phương pháp điều trị thích hợp.

Xem thêm: Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp