Bệnh võng mạc tăng huyết áp: Chẩn đoán và điều trị bệnh

Bệnh võng mạc tăng huyết áp là một tình trạng nghiêm trọng, có thể dẫn đến mất thị lực nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Nguyên nhân chính là do huyết áp cao kéo dài gây tổn thương các mạch máu trong võng mạc. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về bệnh, triệu chứng, các cấp độ, và phương pháp điều trị.

Bệnh võng mạc tăng huyết áp là gì?

Bệnh võng mạc tăng huyết áp là tổn thương xảy ra tại võng mạc, lớp mô nằm phía sau mắt, chịu trách nhiệm truyền tín hiệu ánh sáng về não. Tăng áp cao kéo dài làm các mạch máu trong võng mạc bị thu hẹp, dày lên hoặc rò rỉ. Khi mạch máu bị tổn thương, việc cung cấp máu và oxy cho võng mạc sẽ bị gián đoạn, dẫn đến suy giảm thị lực.

Theo Cleveland Clinic, bệnh này thường phát triển chậm và không gây triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, nếu huyết áp không được kiểm soát, bệnh có thể tiến triển nặng hơn và gây ra các biến chứng nguy hiểm cho thị lực.

Triệu chứng của bệnh võng mạc do tăng huyết áp

Triệu chứng của bệnh võng mạc phụ thuộc vào mức độ tổn thương. Trong giai đoạn đầu, bệnh thường không có dấu hiệu rõ rệt. Khi bệnh tiến triển, bạn có thể gặp các triệu chứng như:

• Tầm nhìn giảm, mờ đi, hoặc mất tầm nhìn đột ngột.
• Nhìn thấy các đốm sáng hoặc vệt mờ trong tầm nhìn.
• Song thị hay nhìn đôi (thấy hai hình ảnh của một vật).
• Đau đầu, cảm giác áp lực quanh vùng mắt.
• Sưng mắt.

Biểu hiện lâm sàng

Qua quá trình khám mắt, bác sĩ có thể phát hiện những dấu hiệu bất thường của bệnh võng mạc do tăng huyết áp, bao gồm:

• Phù gai thị: Sưng ở vùng dây thần kinh thị giác.
• Xuất huyết võng mạc: Các mạch máu nhỏ trong võng mạc bị vỡ, tạo thành những điểm xuất huyết.
• Các tổn thương dạng bông: Xuất hiện các đốm trắng nhỏ do thiếu máu cục bộ trong võng mạc.

Những dấu hiệu này thường được phát hiện thông qua soi đáy mắt hoặc chụp mạch võng mạc huỳnh quang.

Triệu chứng nặng hơn

Nếu không được điều trị, bệnh có thể dẫn đến các triệu chứng nặng hơn, bao gồm:

• Đứt vỡ mạch máu võng mạc nghiêm trọng, gây mất thị lực đột ngột.
• Phù hoàng điểm, làm giảm khả năng nhìn rõ ở trung tâm tầm nhìn.
• Nguy cơ đột quỵ hoặc các vấn đề tim mạch như xơ cứng động mạch liên quan đến tăng huyết áp.

Đây là những tình trạng khẩn cấp cần được điều trị ngay lập tức để tránh tổn thương vĩnh viễn.

Các cấp độ của bệnh võng mạc do tăng huyết áp

Bệnh võng mạc tăng huyết áp được phân loại thành 4 cấp độ:

• Cấp độ 1: Động mạch võng mạc hơi hẹp, chưa có triệu chứng rõ rệt.
• Cấp độ 2: Các mạch máu bị thu hẹp rõ ràng hơn, có dấu hiệu bắt chéo giữa động mạch và tĩnh mạch.
• Cấp độ 3: Xuất hiện xuất huyết và phù nề trong võng mạc.
• Cấp độ 4: Phù gai thị nghiêm trọng, nguy cơ cao mất thị lực vĩnh viễn.

Phân loại này giúp bác sĩ đưa ra kế hoạch điều trị và theo dõi thích hợp cho từng bệnh nhân.

Biến chứng của bệnh võng mạc tăng huyết áp

Nếu không điều trị, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như:

• Bệnh thần kinh thị giác: Dẫn đến mất thị lực không hồi phục.
• Tắc nghẽn mạch máu võng mạc: Ảnh hưởng nghiêm trọng đến lưu thông máu trong mắt.
• Phù hoàng điểm: Sưng vùng trung tâm võng mạc, làm giảm khả năng nhìn rõ vật thể ở trung tâm tầm nhìn.

Những biến chứng này làm suy giảm nghiêm trọng chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Chẩn đoán bệnh võng mạc tăng huyết áp

Bác sĩ nhãn khoa sẽ tiến hành một số kiểm tra để chẩn đoán bệnh, bao gồm:

• Soi đáy mắt: Sử dụng thiết bị chuyên dụng để quan sát võng mạc và các mạch máu.
• Chụp mạch huỳnh quang: Tiêm thuốc nhuộm vào tĩnh mạch để chụp ảnh mạch máu trong võng mạc.
• Kiểm tra thị lực: Đánh giá khả năng nhìn rõ của mắt.

Các phương pháp chẩn đoán này giúp bác sĩ xác định mức độ tổn thương và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

Điều trị bệnh võng mạc tăng huyết áp

Mục tiêu điều trị là kiểm soát huyết áp để ngăn chặn tổn thương thêm cho võng mạc. Các phương pháp điều trị bao gồm:

• Sử dụng thuốc hạ huyết áp: Để duy trì huyết áp ổn định.
• Duy trì thói quen sống lành mạnh: Giảm muối trong chế độ ăn, hạn chế rượu bia, và duy trì cân nặng hợp lý.
• Điều trị các tổn thương mắt: Trong trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể tiêm thuốc vào mắt hoặc thực hiện phẫu thuật.

Việc điều trị cần được thực hiện sớm để ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.

Phòng ngừa bệnh võng mạc tăng huyết áp

Để phòng ngừa bệnh, bạn cần:

• Kiểm tra huyết áp định kỳ: Nhằm phát hiện và kiểm soát sớm các dấu hiệu bất thường.
• Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, giảm muối và chất béo.
• Tăng cường hoạt động thể chất: Duy trì thói quen tập luyện thường xuyên để kiểm soát huyết áp.

Lời kết

Bệnh võng mạc tăng huyết áp là một trong những biến chứng nguy hiểm của tăng huyết áp nếu không được kiểm soát kịp thời. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách giúp ngăn ngừa tổn thương nghiêm trọng cho thị lực.