Viêm mũi dị ứng bội nhiễm: Dấu hiệu và cách điều trị

Viêm mũi dị ứng bội nhiễm là gì?

Viêm mũi dị ứng bội nhiễm là tình trạng viêm mũi dị ứng trở nên nghiêm trọng hơn do sự xâm nhập và phát triển của vi khuẩn, virus hoặc nấm trên nền niêm mạc mũi đã bị tổn thương bởi phản ứng dị ứng ban đầu. Viêm mũi dị ứng là phản ứng quá mẫn của hệ miễn dịch khi tiếp xúc với các tác nhân dị ứng (dị nguyên) như phấn hoa, mạt bụi, lông thú cưng hoặc môi trường ô nhiễm.

Viêm mũi dị ứng bội nhiễm khác với viêm mũi dị ứng đơn thuần ở chỗ có sự hiện diện của tác nhân vi khuẩn hay virus gây viêm nhiễm nghiêm trọng, dẫn đến tổn thương sâu hơn trên niêm mạc mũi và có thể lan rộng sang các vùng xung quanh như xoang, họng và phế quản.

Nguyên nhân gây viêm mũi dị ứng bội nhiễm

Dưới đây là những nguyên nhân và yếu tố làm tăng nguy cơ gây ra viêm mũi dị ứng bội nhiễm:

• Phản ứng dị ứng kéo dài: Viêm mũi dị ứng không được kiểm soát tốt sẽ gây tổn thương niêm mạc, làm lớp bảo vệ mũi yếu đi, tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus xâm nhập và phát triển.
• Môi trường ô nhiễm: Khói bụi, hóa chất và vi sinh vật trong không khí kích thích niêm mạc mũi, làm tổn thương và tăng nguy cơ viêm nhiễm thứ phát.
• Sử dụng thuốc không đúng cách: Tự ý dùng thuốc hoặc ngưng thuốc sớm khiến bệnh tái phát nhiều lần, làm tổn thương niêm mạc nghiêm trọng, tăng nguy cơ bội nhiễm.
• Cấu trúc mũi bất thường: Lệch vách ngăn, polyp mũi hay phì đại cuốn mũi dẫn đến tắc nghẽn, ứ đọng dịch tiết tại niêm mạc, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
• Suy giảm sức đề kháng: Hệ miễn dịch yếu do bệnh lý nền hoặc thiếu dinh dưỡng khiến cơ thể dễ bị viêm nhiễm thứ phát, bội nhiễm nặng hơn.
• Các bệnh lý kèm theo: Viêm xoang, viêm họng, viêm phế quản hay hen suyễn làm tình trạng viêm mũi dị ứng trở nên phức tạp, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn bội nhiễm và khó điều trị triệt để.

Xem thêm: Viêm mũi dị ứng mạn tính

Triệu chứng nhận biết viêm mũi dị ứng bội nhiễm

Triệu chứng viêm mũi dị ứng bội nhiễm thường nặng hơn, kéo dài hơn so với viêm mũi dị ứng thông thường, bao gồm:

• Nghẹt mũi nghiêm trọng: Triệu chứng nghẹt mũi nặng xuất hiện khi dịch nhầy đặc và mủ ứ đọng trong hốc mũi, khiến đường thở bị cản trở. Người bệnh viêm mũi dị ứng cảm thấy khó thở qua mũi, buộc phải thở bằng miệng, đặc biệt rõ rệt về ban đêm.
• Chảy nước mũi màu vàng hoặc xanh: Khác với dịch mũi trong loãng ở viêm mũi dị ứng đơn thuần, khi có bội nhiễm, dịch trở nên đặc hơn, có màu vàng hoặc xanh.
• Hắt hơi liên tục kèm ngứa mũi: Ở giai đoạn bội nhiễm, triệu chứng hắt hơi thường dữ dội và gây khó chịu nhiều hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hàng ngày.
• Đau nhức vùng mặt, đặc biệt quanh mũi và trán: Khi viêm lan đến các hốc xoang, người bệnh thường cảm thấy đau âm ỉ hoặc căng tức ở vùng mũi, trán và gò má.
• Sốt nhẹ hoặc sốt cao: Nhiễm trùng toàn thân có thể gây ra sốt từ nhẹ đến cao, kèm theo ớn lạnh hoặc mệt lả. Đây là dấu hiệu quan trọng cho thấy hệ miễn dịch đang phản ứng với tác nhân gây bệnh.
• Hôi miệng và khó chịu ở họng: Dịch mủ từ mũi chảy xuống phía sau họng gây cảm giác vướng, đau rát hoặc khàn tiếng.
• Mệt mỏi và chán ăn: Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, mất ngủ, làm suy giảm sức đề kháng và khiến bệnh càng kéo dài.

Biến chứng nguy hiểm của viêm mũi dị ứng bội nhiễm

Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, viêm mũi dị ứng bội nhiễm có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:

• Viêm xoang cấp hoặc mạn tính: Khi vi khuẩn hoặc virus lan rộng từ niêm mạc mũi sang các hốc xoang, người bệnh có thể mắc viêm xoang cấp tính hoặc viêm xoang mạn tính.
• Viêm họng, viêm phế quản: Dịch mủ, chất nhầy từ mũi có thể chảy xuống họng, gây kích thích niêm mạc và viêm nhiễm ở vùng họng và phế quản. Tình trạng này gây đau họng, ho kéo dài, khó thở và nếu không điều trị có thể dẫn đến viêm phế quản hoặc viêm phổi.
• Hen suyễn tiến triển: Viêm mũi dị ứng bội nhiễm khiến tình trạng dị ứng và viêm nhiễm đường hô hấp tái phát nhiều lần, làm tăng kích ứng và co thắt ở đường thở.
• Nhiễm trùng lan rộng: Vi khuẩn có thể lan rộng gây áp xe vùng mặt hoặc nhiễm trùng huyết – một tình trạng nhiễm trùng toàn thân rất nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được can thiệp kịp thời.
• Suy giảm chất lượng cuộc sống: Những triệu chứng dai dẳng và biến chứng nặng của viêm mũi dị ứng bội nhiễm ảnh hưởng lớn tới giấc ngủ, sự tập trung, hiệu quả công việc và sinh hoạt hàng ngày.

Xem thêm: Viêm xoang dị ứng

Phương pháp chẩn đoán viêm mũi dị ứng bội nhiễm

Để chẩn đoán viêm mũi dị ứng bội nhiễm, bác sĩ sẽ dựa trên tổng hợp các thông tin quan trọng:

• Tiền sử bệnh và triệu chứng lâm sàng: Bao gồm nghẹt mũi kéo dài, chảy mủ, đau nhức vùng mặt (quanh sống mũi, trán), hắt hơi liên tục, sốt kéo dài hoặc tái phát nhiều lần.
• Khám vùng mũi họng: Quan sát niêm mạc mũi xem có sưng viêm, đỏ hay dịch mủ đặc không. Việc khám giúp phân biệt viêm dị ứng đơn thuần và viêm bội nhiễm.
• Nội soi mũi xoang: Sử dụng ống soi camera để quan sát chi tiết niêm mạc, hốc xoang, xác định mức độ phù nề, tổn thương, xuất hiện dịch nhầy hoặc mủ, polyp mũi, để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
• Xét nghiệm vi sinh: Lấy mẫu dịch mũi để phân tích vi khuẩn, virus hoặc nấm nhằm xác định tác nhân cụ thể gây bệnh. Giúp lựa chọn kháng sinh hoặc thuốc chống virus đúng và hiệu quả.
• Chẩn đoán hình ảnh (CT scan xoang): Hình ảnh 3 chiều mô tả rõ vùng viêm, sự tắc nghẽn xoang hoặc áp xe, đánh giá toàn diện niêm mạc và cấu trúc mũi xoang, giúp bác sĩ hoạch định kế hoạch điều trị chính xác.

Để được chẩn đoán và điều trị hiệu quả, người bệnh nên đến Trung Tâm Y Khoa DIAG – địa chỉ uy tín với hệ thống xét nghiệm hiện đại, đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao. Tại đây, bạn sẽ được tư vấn khoa học, thăm khám kỹ lưỡng và có phác đồ điều trị phù hợp, giúp kiểm soát tốt viêm mũi dị ứng bội nhiễm, tránh biến chứng nguy hiểm. Đăng ký đặt lịch khám nhanh chóng tại https://diag.vn/

Cách điều trị viêm mũi dị ứng bội nhiễm hiệu quả

Điều trị viêm mũi dị ứng bội nhiễm cần kết hợp giữa kiểm soát dị ứng và xử lý nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus gây ra:

• Sử dụng thuốc kháng sinh: Khi viêm mũi dị ứng do vi khuẩn xác định hoặc nghi ngờ, bác sĩ sẽ kê thuốc kháng sinh phù hợp để tiêu diệt tác nhân gây bệnh.
• Thuốc kháng viêm và giảm dị ứng: Thuốc kháng histamin, corticosteroid dạng xịt giúp giảm viêm, giảm tiết dịch, nghẹt mũi và ngứa mũi.
• Rửa mũi bằng nước muối sinh lý: Đây là phương pháp hỗ trợ làm sạch niêm mạc, loại bỏ dịch nhầy và mủ, giúp giảm viêm hiệu quả. Rửa mũi thường xuyên bằng nước muối giúp làm sạch các dị nguyên, vi khuẩn và dịch bệnh trong mũi, tăng khả năng hồi phục.
• Xông hơi: Xông hơi nước ấm giúp làm dịu niêm mạc mũi, giảm nghẹt mũi và tăng khả năng thông thoáng.
• Điều chỉnh môi trường sống: Giữ không gian sống sạch sẽ, thoáng mát, tránh tiếp xúc với khói bụi, phấn hoa và các dị nguyên là rất quan trọng để kiểm soát viêm mũi dị ứng bội nhiễm.
• Theo dõi và tái khám đúng hẹn: Người bệnh cần tuân thủ lịch tái khám và thông báo ngay với bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường.

Cách phòng ngừa viêm mũi dị ứng bội nhiễm tái phát

Để phòng ngừa viêm mũi dị ứng và hạn chế tái phát, người bệnh cần phối hợp nhiều biện pháp giúp bảo vệ niêm mạc mũi khỏe mạnh, giảm nguy cơ viêm nhiễm:

• Kiểm soát tốt viêm mũi dị ứng ban đầu: Tuân thủ điều trị và dùng thuốc đúng, đủ liều theo hướng dẫn của bác sĩ giúp giảm phản ứng dị ứng, kiểm soát viêm và bảo vệ niêm mạc mũi.
• Vệ sinh mũi họng thường xuyên: Rửa mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý giúp loại bỏ dị nguyên, bụi bẩn, vi khuẩn và dịch nhầy tích tụ, góp phần giảm nguy cơ tái phát.
• Giữ môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát: Dọn dẹp nhà cửa, hạn chế khói bụi, nấm mốc và môi trường ẩm thấp để giảm tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng.
• Tránh tiếp xúc với các yếu tố kích ứng: Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với phấn hoa, lông vật nuôi, hóa chất, khói thuốc lá và các nguồn ô nhiễm không khí.
• Tăng cường sức đề kháng: Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung vitamin và khoáng chất, kết hợp tập thể dục đều đặn để nâng cao miễn dịch.
• Khám bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường: Nếu xuất hiện triệu chứng nặng như sốt cao, đau nhức vùng mặt, chảy mũi mủ có mùi hôi…, cần đi khám sớm để được điều trị đúng cách và tránh biến chứng.