Viêm da cơ địa ở tay: Nguyên nhân và cách điều trị
Viêm da cơ địa ở tay là gì?
Viêm da cơ địa ở tay là một thể bệnh của viêm da cơ địa, biểu hiện bằng các tổn thương viêm và ngứa xuất hiện chủ yếu ở vùng bàn tay, cánh tay, đặc biệt là ở các ngón tay và đầu ngón tay. Đây là một bệnh da liễu mãn tính, có xu hướng tái phát nhiều lần khi người bệnh tiếp xúc với các yếu tố kích ứng hoặc tác nhân gây bệnh (dị nguyên) gây bệnh.
Viêm da cơ địa ở tay không lây lan, xuất phát từ rối loạn miễn dịch kết hợp với yếu tố di truyền và các tác nhân môi trường như tiếp xúc với hóa chất, nước tẩy rửa, bụi bẩn hoặc các tác nhân gây bệnh khác. Việc hiểu rõ các nguyên nhân gây bệnh là rất quan trọng để có phương pháp chăm sóc và điều trị phù hợp.

Triệu chứng viêm da cơ địa ở tay
Viêm da cơ địa ở tay là một tình trạng viêm da thường gặp, gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày. Dưới đây là những dấu hiệu viêm da cơ địa ở tay:
- Ngứa dữ dội: Đây là triệu chứng phổ biến nhất khi bị viêm da cơ địa ở tay, gây cảm giác khó chịu, khiến người bệnh thường xuyên gãi làm tổn thương da và dễ nhiễm trùng.
- Da khô, ráp và bong tróc vảy: Da ở vùng tay có thể trở nên thô ráp, bong tróc các lớp vảy trắng, cảm giác khô và căng da ngay cả khi đã dưỡng ẩm.
- Mụn nước nhỏ dễ vỡ: Trên lòng bàn tay, các kẽ ngón tay hoặc đầu ngón tay thường xuất hiện các mụn nước nhỏ li ti, khi vỡ sẽ chảy dịch và tạo thành các vùng da đỏ, ẩm ướt.
- Da sưng, đỏ và viêm: Vùng bị viêm có thể phù nề, sưng đỏ, đau, ẩm ướt, thường kèm theo cảm giác nóng rát khó chịu.
- Da dày lên hoặc chai sần: Khi viêm kéo dài, da có thể trở nên dày sừng, chai sần (lichenification), làm giảm độ mềm mại và linh hoạt của da tay.
- Tổn thương tập trung tại các vị trí đặc trưng: Đa số tổn thương xuất hiện trên lòng bàn tay, các kẽ ngón tay, ngón tay và vùng da quanh cổ tay.
- Biểu hiện nghiêm trọng hơn khi có bội nhiễm: Viêm da cơ địa ở tay có thể bị bội nhiễm với biểu hiện chảy dịch, mùi hôi, đau đớn, khiến triệu chứng khó kiểm soát hơn.

Nguyên nhân gây viêm da ngón tay, cánh tay
Viêm da cơ địa ở tay là một bệnh lý da liễu mãn tính có nguyên nhân phức tạp, bao gồm nhiều yếu tố nội tại và ngoại cảnh tác động phối hợp gây ra tổn thương viêm da. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:
- Yếu tố di truyền và suy yếu hàng rào bảo vệ da: Khiếm khuyết di truyền làm suy giảm chức năng của lớp biểu bì, đặc biệt là đột biến gen filaggrin, dẫn đến mất cân bằng độ ẩm da và dễ tổn thương trước tác nhân bên ngoài.
- Tiếp xúc với dị nguyên và chất kích ứng: Da tay thường xuyên tiếp xúc với các hóa chất tẩy, bụi bẩn, kim loại như nickel, các thành phần trong cao su, mỹ phẩm hoặc thuốc nhuộm có thể kích thích phản ứng viêm và dị ứng da.
- Yếu tố môi trường: Thời tiết lạnh, khô hanh làm da mất nước, tăng nguy cơ viêm da cơ địa. Môi trường ô nhiễm, nhiều bụi bẩn cũng góp phần kích hoạt phản ứng viêm trên da.
- Công việc và thói quen sinh hoạt: Người làm nghề tiếp xúc nhiều với nước, hóa chất tẩy, hoặc đeo găng tay không đúng cách, gây ma sát, kích thích và làm tổn thương da tay.
- Phản ứng miễn dịch và dị ứng quá mức: Hệ miễn dịch phản ứng thái quá với các dị nguyên, dẫn đến các tổn thương đặc trưng của viêm da cơ địa.
Xem thêm: Viêm da cơ địa trẻ em

Biến chứng viêm da cơ địa tay
Viêm da cơ địa ở tay nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Dưới đây là các biến chứng phổ biến:
- Nhiễm trùng da: Do ngứa ngáy và gãi nhiều, da bị tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng. Viêm da bội nhiễm có thể làm viêm da trở nên nặng hơn và khó điều trị hơn.
- Da dày sừng và chai cứng: Viêm da kéo dài hoặc tái phát nhiều lần dẫn đến hiện tượng da bị dày lên, dẻo dai, chai cứng. Tình trạng này khiến da mất đi độ mềm mại và dễ bị tổn thương hơn.
- Tổn thương móng tay: Trong một số trường hợp viêm da cơ địa ảnh hưởng đến vùng đầu ngón tay, móng tay và da quanh móng có thể bị tổn thương, làm móng biến dạng, dễ gãy, thậm chí nhiễm trùng móng.
- Giảm chức năng vận động và sinh hoạt: Các tổn thương đau, ngứa và nứt nẻ trên tay làm hạn chế khả năng cầm nắm, sử dụng tay trong công việc và sinh hoạt hàng ngày, gây nhiều bất tiện và ảnh hưởng tâm lý.
- Biến chứng tâm lý: Viêm da cơ địa ở tay mãn tính với các triệu chứng khó chịu có thể dẫn đến stress, lo âu và mất ngủ, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần của người bệnh.

Gói xét nghiệm Dị ứng
- Phát hiện đến 72 tác nhân dị ứng ở người lớn và trẻ nhỏ
- Tư vấn chế độ ăn uống và sinh hoạt miễn phí
- Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
- Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG
Phương pháp chẩn đoán viêm da cơ địa ở tay
Việc chẩn đoán viêm da cơ địa ở tay chủ yếu dựa trên thăm khám lâm sàng kết hợp khai thác tiền sử bệnh và các yếu tố tiếp xúc với tác nhân gây bệnh có thể gây viêm da. Bác sĩ sẽ quan sát các tổn thương đặc trưng trên bàn tay, cánh tay, nhất là ở các ngón tay và đầu ngón tay.
Bác sĩ cũng sẽ tìm hiểu thói quen làm việc, tiếp xúc với hóa chất, chất tẩy rửa, và các loại găng tay người bệnh sử dụng thường ngày để xác định nguyên nhân gây bệnh.
Trong các trường hợp khó chẩn đoán hoặc khi cần xác định tác nhân gây bệnh cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định làm xét nghiệm áp da. Đây là phương pháp giúp phát hiện các dị ứng tiếp xúc, giúp bác sĩ xác định chính xác tác nhân gây viêm da và từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Trong những trường hợp cần thiết, bác sĩ cũng có thể thực hiện sinh thiết da để phân biệt viêm da cơ địa với các bệnh da khác như vảy nến hoặc nấm da, qua đó tránh sai sót trong điều trị.
Xem thêm: Viêm da cơ địa có lây không?
Cách điều trị viêm da cơ địa ở tay
Viêm da cơ địa ở tay là bệnh da liễu mạn tính, cần được điều trị đúng cách nhằm kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa tái phát. Các phương pháp điều trị hiệu quả bao gồm:
- Điều trị tại chỗ: Sử dụng thuốc bôi corticosteroid giúp giảm viêm và ngứa nhanh chóng. Thuốc ức chế calcineurin là lựa chọn thay thế an toàn, giúp kiểm soát viêm mà không gây teo da. Các loại kem dưỡng ẩm cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi hàng rào bảo vệ da, ngăn ngừa khô, bong, tróc…
- Thuốc uống: Thuốc kháng histamin hỗ trợ giảm ngứa, đặc biệt vào ban đêm giúp cải thiện giấc ngủ. Khi có bội nhiễm hoặc viêm nhiễm do vi khuẩn, bác sĩ sẽ cân nhắc dùng thuốc kháng sinh phù hợp.
- Chăm sóc da đúng cách: Giữ da tay luôn sạch và khô thoáng, dưỡng ẩm đều đặn nhiều lần trong ngày. Tránh tiếp xúc với các chất kích ứng như chất tẩy rửa, hóa chất và nên đeo găng tay bảo hộ khi làm việc.
- Biện pháp dân gian hỗ trợ: Một số nguyên liệu tự nhiên như nha đam, dầu dừa, bột yến mạch được dùng để làm dịu da, giảm ngứa và hỗ trợ phục hồi da, tuy nhiên cần kết hợp với điều trị y khoa.
- Liệu pháp ánh sáng: Ánh sáng UVB hoặc UVA được áp dụng cho trường hợp viêm da tay nặng hoặc tay bị viêm da cơ địa, giúp giảm viêm và ngứa.

Biện pháp phòng ngừa viêm da cơ địa ở tay tái phát
Viêm da cơ địa ở tay có thể tái phát nhiều lần nếu không được chăm sóc và phòng ngừa đúng cách. Để hạn chế các đợt bùng phát, người bệnh cần thực hiện các biện pháp dưới đây:
- Hạn chế tiếp xúc các chất tẩy rửa, hóa chất: Các sản phẩm chứa chất tẩy mạnh, xà phòng có mùi thơm hoặc các hóa chất độc hại là tác nhân phổ biến gây kích ứng và làm tăng nguy cơ viêm da. Người bệnh nên sử dụng các sản phẩm dịu nhẹ, không mùi, không chứa xà phòng và parabens.
- Sử dụng biện pháp bảo hộ khi tiếp xúc với chất kích ứng: Khi làm việc nhà hoặc tiếp xúc với nước và hóa chất, việc đeo găng tay nilon hoặc cao su lót trong găng cotton giúp bảo vệ da tay khỏi kích ứng, đồng thời tránh tiếp xúc trực tiếp với các tác nhân gây viêm.
- Điều chỉnh chế độ ăn khoa học: Tăng cường bổ sung các vitamin như vitamin D, vitamin C, kẽm và các chất chống oxy hóa giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ phục hồi hàng rào bảo vệ da. Hạn chế thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, đậu phộng nếu có tiền sử.
- Quản lý stress và giữ tinh thần thoải mái: Căng thẳng tâm lý có thể kích hoạt các đợt bùng phát viêm da cơ địa. Người bệnh nên áp dụng các kỹ thuật giảm stress như thiền, yoga, thư giãn, hoặc tham vấn chuyên gia tâm lý khi cần thiết.
- Thường xuyên kiểm tra da: Kiểm tra vùng da tay định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu tái phát như ngứa, đỏ da, bong tróc,… Khi có dấu hiệu bất thường, cần thăm khám và điều trị ngay để tránh tổn thương nặng hơn.
Xem thêm
2. https://www.dexeryl.com/en/your-skin/atopic-dermatitis/eczema-body/hands-and-wrists-eczema
3. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8751728/
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK448071/

