Viêm da cơ địa ở chân: Nguyên nhân và cách điều trị

Viêm da cơ địa ở chân là gì?

Viêm da cơ địa ở chân là một thể đặc biệt của bệnh viêm da cơ địa, biểu hiện bằng các triệu chứng viêm, ngứa ngáy tập trung chủ yếu ở vùng chân, bao gồm lòng bàn chân, mu bàn chân, cổ chân và các vùng da quanh chân. Đây là một bệnh mãn tính, có thể tái phát nhiều lần nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách.

Viêm da ở chân thường gây ra cảm giác khó chịu do da bị khô, ráp, bong tróc; các mụn nước nhỏ có thể vỡ và chảy dịch, dẫn đến tổn thương da sưng viêm. Người bệnh thường gặp các cơn ngứa dữ dội khiến họ phải gãi nhiều, làm tổn thương da trở nên nghiêm trọng hơn và tăng nguy cơ bội nhiễm.

Triệu chứng viêm da cơ địa ở chân

Hiểu rõ các triệu chứng viêm da cơ địa ở chân giúp bạn phát hiện và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng không mong muốn.

• Ngứa dữ dội: Đây là triệu chứng nổi bật và gây khó chịu nhiều nhất. Người bệnh cảm thấy ngứa ngáy tại vùng da chân bị tổn thương, thường dẫn đến việc gãi liên tục.
• Da khô, sần sùi và bong tróc: Da vùng chân xuất hiện các vùng khô ráp, không mịn màng, kèm theo hiện tượng bong tróc vảy trắng và thậm chí là nứt nẻ gây đau rát.
• Mụn nước nhỏ: Trên da lòng bàn chân hoặc mu bàn chân, người bệnh có thể thấy những mụn nước nhỏ li ti, dễ vỡ, dẫn đến chảy dịch và đóng vảy, làm tổn thương da lan rộng.
• Da đỏ, sưng viêm: Vùng da bị viêm có thể sưng phù, ửng đỏ và có thể tiết dịch gây mùi hôi khó chịu, đặc biệt khi da bị nhiễm trùng.
• Thay đổi màu da: Khi bệnh tiến triển hoặc tái phát lâu dài, vùng da chân có thể đổi màu trở nên tối hơn hoặc xơ cứng do tế bào da phát triển quá mức.
• Da dày lên: Do tác động của việc gãi tiếp tục hoặc viêm mạn tính, da chân có thể trở nên dày sừng, gọi là hiện tượng liken hóa, khiến da mất đi độ mềm mại và đàn hồi.

Nguyên nhân gây viêm da cơ địa ở chân người lớn

Viêm da cơ địa ở chân là bệnh da mãn tính với cơ chế viêm phức tạp, có liên quan đến nhiều yếu tố bên trong và bên ngoài cơ thể.

• Yếu tố cơ địa và di truyền: Nghiên cứu từ Viện Dị ứng, Dị ứng học và Miễn dịch học Quốc gia Mỹ (NIAMS) cho thấy những người có người thân bị viêm da cơ địa có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, do gen di truyền ảnh hưởng tới hàng rào bảo vệ da.
• Dị ứng với dị nguyên và tiếp xúc với tác nhân kích thích: Việc tiếp xúc thường xuyên với các tác nhân bên ngoài như hóa chất trong chất tẩy rửa, bụi bẩn, các chất kích thích từ môi trường, hoặc các dị nguyên trong giày dép, vải vóc có thể kích hoạt phản ứng miễn dịch quá mức, gây viêm da cơ địa ở lòng bàn chân.
• Suy giãn tĩnh mạch chi dưới: Suy giãn tĩnh mạch làm ứ trệ tuần hoàn máu ở chân, tăng áp lực lên thành mạch và kích thích phù nề ở vùng da chân.
• Các bệnh nội khoa khác: Bệnh đái tháo đường và các bệnh lý chuyển hóa khác cũng góp phần làm suy giảm hệ miễn dịch và ảnh hưởng xấu đến quá trình phục hồi tổn thương da, từ đó làm tăng nguy cơ phát triển viêm da cơ địa ở chân.

Xem thêm: Viêm da cơ địa có lây không?

Đối tượng dễ mắc viêm da cơ địa ở chân

Viêm da cơ địa ở chân có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng nhóm người sau đây có nguy cơ cao hơn:

• Người lớn tuổi: Đặc biệt là những người mắc các bệnh nền như suy giãn tĩnh mạch chi dưới hoặc đái tháo đường.
• Người có yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người thân mắc viêm da cơ địa, hen suyễn hoặc các bệnh dị ứng khác, khả năng bạn bị viêm da cơ địa cao hơn.
• Người thường xuyên đứng lâu hoặc làm việc tiếp xúc với hóa chất: Công việc đòi hỏi đứng lâu, đi lại nhiều hoặc tiếp xúc với hóa chất tẩy rửa, chất độc hại sẽ gây ra kích thích da, tăng nguy cơ viêm da.
• Người có tiền sử dị ứng hoặc viêm da cơ địa: Những người từng bị các bệnh dị ứng, viêm da cơ địa ở các vùng khác của cơ thể có thể dễ bị viêm da cơ địa lan sang chân.
• Nhóm yếu tố môi trường và lối sống: Tiếp xúc với độ ẩm cao, mồ hôi nhiều, dùng giày dép không thoáng khí làm da chân bị tổn thương, dễ viêm da; căng thẳng, stress kéo dài cũng là yếu tố thúc đẩy bệnh bùng phát.

Xem thêm: Viêm da cơ địa trẻ em

Viêm da cơ địa ở chân có nguy hiểm không?

Viêm da cơ địa ở chân tuy không phải là bệnh lây nhiễm nhưng nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:

• Nhiễm trùng da: Khi vùng da ở chân bị tổn thương, bong tróc hoặc chảy dịch do viêm, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, virus hoặc nấm xâm nhập gây bội nhiễm.
• Tổn thương da mãn tính: Tái phát viêm da cơ địa nhiều lần hoặc kéo dài không được kiểm soát có thể khiến da vùng chân dày lên, xơ cứng (hiện tượng liken hóa), hoặc bị dày sừng.
• Ảnh hưởng đến chức năng vận động và sinh hoạt: Ngứa ngáy dữ dội và đau rát do viêm da cơ địa ở chân có thể khiến người bệnh khó chịu, hạn chế khả năng đi lại và sinh hoạt hàng ngày.
• Các biến chứng do điều trị: Việc dùng corticosteroid tại chỗ kéo dài hoặc không đúng cách có thể gây teo da, rối loạn sắc tố hoặc nhiễm trùng thứ phát.

Chẩn đoán viêm da cơ địa ở chân

Chẩn đoán viêm da cơ địa ở chân chủ yếu dựa vào việc thăm khám da lâm sàng kết hợp với khai thác tiền sử bệnh và các yếu tố tiếp xúc dị nguyên của người bệnh. Bác sĩ sẽ quan sát kỹ tổn thương da ở vùng chân như lòng bàn chân, mu bàn chân và cổ chân, ghi nhận các đặc điểm điển hình của viêm da cơ địa như khô da, đỏ da, ngứa, mụn nước và bong tróc.

Ngoài ra, bác sĩ còn hỏi về tiền sử bệnh dị ứng hoặc viêm da cơ địa của người bệnh hoặc người thân trong gia đình, cũng như làm rõ các yếu tố có thể kích phát hoặc làm nặng thêm bệnh như tiếp xúc với hóa chất, giày dép mới, hay các yếu tố môi trường.

Trong trường hợp tổn thương da không rõ nguyên nhân hoặc có dấu hiệu nghi ngờ viêm da tiếp xúc do dị ứng, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các xét nghiệm bổ sung:

• Xét nghiệm áp da: Đây là phương pháp phổ biến để xác định chính xác các dị nguyên gây kích ứng da ở chân. Các chất nghi ngờ sẽ được đưa vào miếng dán và áp lên da trong vòng 48 giờ để quan sát phản ứng.
• Lấy mẫu sinh thiết da: Trong một số trường hợp cần thiết, bác sĩ sẽ lấy một mẫu da nhỏ để xét nghiệm mô học giúp phân biệt viêm da cơ địa với các bệnh da khác như nấm hoặc lupus ban đỏ.
• Xét nghiệm loại trừ nấm kẽ chân: Do vùng chân thường dễ bị viêm nhiễm nấm, nên thường được thực hiện để xác định hay loại trừ nấm nhiễm trùng hợp bội phát trên da viêm.

Cách trị viêm da cơ địa ở chân

Viêm da cơ địa ở chân là tình trạng viêm da mãn tính gây ngứa, đỏ da, khô ráp và có thể xuất hiện mụn nước, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày. Để kiểm soát và điều trị hiệu quả, người bệnh cần hiểu rõ các phương pháp trị liệu hiện đại và cách chăm sóc da phù hợp.

• Điều trị tại chỗ: Sử dụng thuốc bôi corticosteroid giúp giảm viêm và ngứa nhanh chóng.
• Thuốc uống: Kháng histamin giúp giảm ngứa hiệu quả, đặc biệt vào ban đêm giúp người bệnh dễ ngủ hơn. Khi có bội nhiễm do vi khuẩn, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kháng sinh thích hợp để kiểm soát nhiễm trùng.
• Chăm sóc da: Vệ sinh da chân nhẹ nhàng, giữ cho vùng da sạch sẽ, khô thoáng để tránh vi khuẩn phát triển. Tránh gãi hoặc chà xát mạnh vì có thể gây tổn thương sâu rộng và nhiễm trùng.
• Điều trị các bệnh nền: Kiểm soát tốt các bệnh lý đi kèm như suy giãn tĩnh mạch hay đái tháo đường sẽ giảm nguy cơ viêm da chân cơ địa nặng và tái phát.
• Biện pháp dân gian: Các nguyên liệu tự nhiên như nha đam, dầu dừa hay bột yến mạch có tác dụng làm dịu da, giảm viêm và ngứa nhẹ nhàng. Tuy nhiên, những bài thuốc dân gian này chỉ hỗ trợ và không thay thế được điều trị y khoa.
• Liệu pháp ánh sáng: Được áp dụng cho các trường hợp viêm da cơ địa chân nặng, mãn tính và tái phát nhiều lần. Liệu pháp này cần chỉ định và theo dõi bởi bác sĩ da liễu chuyên khoa để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Gói xét nghiệm Dị ứng

• Phát hiện đến 72 tác nhân dị ứng ở người lớn và trẻ nhỏ
• Tư vấn chế độ ăn uống và sinh hoạt miễn phí
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Biện pháp phòng ngừa viêm da bàn chân

Viêm da cơ địa ở chân có thể tái phát nhiều lần nếu không được phòng ngừa đúng cách. Dưới đây là những biện pháp quan trọng giúp bảo vệ da chân khỏi các đợt viêm bùng phát:

• Giữ vệ sinh chân hàng ngày: Rửa chân nhẹ nhàng với nước ấm và xà phòng dịu nhẹ, lau khô kỹ các kẽ chân để tránh ẩm ướt tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển và gây viêm nhiễm.
• Chọn giày và tất thoáng khí: Ưu tiên dùng giày, tất làm từ chất liệu thiên nhiên và thoáng khí, giúp giữ da chân khô ráo, hạn chế ma sát và kích ứng da. Tránh đi giày quá chật hoặc ẩm ướt, có thể làm gia tăng tổn thương da.
• Tránh tiếp xúc với hóa chất mạnh: Các chất tẩy rửa, hóa chất độc hại có thể gây kích ứng và làm tổn thương da chân, dẫn đến viêm da hoặc làm bệnh nặng hơn. Khi tiếp xúc, nên mang dụng cụ bảo hộ như găng tay hoặc giày chuyên dụng.
• Kiểm soát các bệnh lý nền: Những bệnh như suy giãn tĩnh mạch chi dưới hay đái tháo đường làm tăng nguy cơ viêm da cơ địa ở chân. Việc điều trị và duy trì kiểm soát tốt các bệnh nền này giúp giảm nguy cơ viêm lan rộng và tái phát.
• Đảm bảo chế độ ăn uống khoa học: Hạn chế thực phẩm dễ gây dị ứng, tăng cường thực phẩm giàu vitamin và dưỡng chất giúp tăng sức đề kháng và cải thiện sức khỏe làn da.
• Theo dõi sức khỏe da chân thường xuyên: Kiểm tra vùng da chân để phát hiện sớm các dấu hiệu viêm da cơ địa như ngứa, đỏ da, mụn nước hay bong tróc để xử lý kịp thời, tránh tình trạng bệnh trở nặng.

Xem thêm

• Viêm da cơ địa kiêng ăn gì?
• Viêm da cơ địa ở tay