Viêm da bội nhiễm: Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị

Bệnh viêm da bội nhiễm là gì?

Viêm da bội nhiễm là tình trạng da nghiêm trọng xảy ra khi vùng da bị viêm hoặc tổn thương bởi các bệnh như viêm da cơ địa hoặc viêm da dị ứng bị nhiễm trùng thêm bởi vi khuẩn, nấm hoặc các vi sinh vật khác. Những vi khuẩn phổ biến nhất gây bệnh là Staphylococcus aureus (tụ cầu vàng) và Streptococcus pyogenes (liên cầu nhóm A).

Khi Staphylococcus Aureus hoặc Streptococcus pyogenes xâm nhập và phát triển trên vùng da tổn thương, chúng tiết ra độc tố gây phá hủy mô da, dẫn đến các tổn thương như mụn mủ (mụn nước chứa dịch mủ), loét da, phù nề sưng tấy và có thể làm lan rộng tình trạng viêm, thậm chí gây nhiễm trùng toàn thân nếu không được điều trị kịp thời.

Ở trẻ em, da thường mỏng hơn và hệ miễn dịch chưa hoàn chỉnh, nên vi khuẩn có thể xâm nhập dễ dàng vào các vùng da tổn thương, gây ra hiện tượng viêm da bội nhiễm ở trẻ.

Nguyên nhân gây viêm da bội nhiễm

Nguyên nhân chính gây viêm da bội nhiễm bao gồm:

• Da tổn thương do viêm da cơ địa: Vùng da bị viêm, ngứa cấp hoặc mãn tính khiến hàng rào bảo vệ bị phá vỡ, dễ bị vi khuẩn và nấm xâm nhập.
• Gãi ngứa và trầy xước da: Thói quen gãi làm da bị trầy xước, tạo cửa ngõ cho vi khuẩn xâm nhập sâu vào các mô.
• Vệ sinh da và môi trường sống không sạch sẽ, ẩm ướt: Điều kiện vệ sinh kém khiến các vi sinh vật gây hại phát triển, tăng khả năng nhiễm trùng.
• Lạm dụng corticoid hoặc thuốc không đúng cách: Thuốc corticoid nếu dùng sai liều, kéo dài sẽ làm suy yếu hàng rào bảo vệ da, làm gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
• Hệ miễn dịch yếu hoặc mắc bệnh lý nền: Những người có miễn dịch kém như trẻ nhỏ, người già hoặc người bệnh mãn tính dễ bị bội nhiễm hơn.

Viêm da bội nhiễm có lây không?

Bản thân bệnh lý viêm da nền (như viêm da cơ địa) không lây. Tuy nhiên, tình trạng bội nhiễm (sự nhiễm trùng) gây ra bởi vi khuẩn (như Tụ cầu vàng) có thể lây lan. Vi khuẩn có thể truyền từ người bệnh sang người khác qua tiếp xúc trực tiếp với dịch mủ, vảy tiết hoặc qua việc dùng chung vật dụng cá nhân (như khăn tắm, dao cạo). Điều này đặc biệt đáng lưu ý trong môi trường gia đình, nơi có trẻ nhỏ hoặc người có hệ miễn dịch yếu, vì tiếp xúc gần và sử dụng chung đồ đạc cá nhân.

Triệu chứng viêm da bội nhiễm

Các triệu chứng viêm da bội nhiễm thường rõ ràng và có thể bao gồm:

• Ngứa ngáy dữ dội khiến người bệnh không ngừng gãi, làm tổn thương da lan rộng và nghiêm trọng hơn.
• Vùng da mẩn đỏ, phù nề, sưng tấy, kèm theo cảm giác nóng rát tại chỗ.
• Xuất hiện mụn nước và mụn mủ, là các nốt nhỏ chứa dịch viêm hoặc mủ, có thể vỡ ra gây chảy dịch.
• Vết loét da do vi khuẩn phá hủy lớp biểu bì và mô dưới da.
• Dịch tiết vàng hoặc dịch viêm thường chảy ra từ vùng tổn thương, kèm theo đóng vảy dày, da bong tróc và có thể có mùi khó chịu.
• Ở một số trường hợp, đặc biệt là nhiễm trùng nặng, có thể thấy sưng hạch bạch huyết gần vùng viêm, kèm theo dấu hiệu toàn thân như sốt, mệt mỏi.

Đối với trẻ em, các triệu chứng viêm da bội nhiễm có thể biểu hiện rõ rệt hơn với làn da rất nhạy cảm, trẻ thường cảm thấy khó chịu, quấy khóc nhiều do ngứa và đau.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Người bệnh hoặc phụ huynh nên đưa trẻ, hoặc bản thân đi khám bác sĩ ngay khi xuất hiện các dấu hiệu sau:

• Da bị viêm, sưng đỏ, chảy dịch mủ lan rộng nhanh chóng: Đây là dấu hiệu cảnh báo vi khuẩn hoặc nấm đang phát triển mạnh.
• Sốt cao, khó chịu toàn thân, mệt mỏi kéo dài: Sốt và các triệu chứng toàn thân cho thấy nhiễm trùng đã lan sâu hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
• Triệu chứng không cải thiện hoặc nặng thêm sau vài ngày điều trị tại nhà: Nếu chăm sóc và dùng thuốc theo hướng dẫn mà da không đỡ mà còn xấu đi, nên đến gặp bác sĩ để đánh giá và điều chỉnh phác đồ điều trị.
• Trẻ nhỏ, đặc biệt dưới 2 tuổi, khi có dấu hiệu nghi ngờ bội nhiễm: Trẻ nhỏ là nhóm dễ tổn thương nhất, triệu chứng viêm da bội nhiễm có thể tiến triển nhanh và gây nguy hiểm.
• Xuất hiện tổn thương nghiêm trọng như loét sâu hoặc đau nhức nhiều: Những vết loét da to, sâu, đau dữ dội báo hiệu tình trạng viêm da bội nhiễm đã ở mức nghiêm trọng.

Gói xét nghiệm Dị ứng

• Phát hiện đến 72 tác nhân dị ứng ở người lớn và trẻ nhỏ
• Tư vấn chế độ ăn uống và sinh hoạt miễn phí
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Phương pháp điều trị viêm da bội nhiễm

Chữa trị viêm da bội nhiễm cần sự phối hợp giữa chăm sóc da đúng cách và dùng thuốc theo phác đồ của bác sĩ da liễu:

• Sử dụng thuốc kháng sinh: Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định:
  • Kháng sinh bôi tại chỗ: Thường là lựa chọn đầu tay cho các trường hợp bội nhiễm nhẹ, khu trú.
  • Kháng sinh đường uống: Được chỉ định cho các trường hợp nhiễm trùng nặng hơn, lan rộng, không đáp ứng với thuốc bôi hoặc có triệu chứng toàn thân (như sốt).
• Dùng thuốc corticoid bôi: Thuốc corticoid dạng bôi được chỉ định giúp giảm viêm, sưng tấy và ngứa, đồng thời ngăn chặn tổn thương da lan rộng. Thuốc phải được sử dụng chính xác theo hướng dẫn bác sĩ, tránh lạm dụng gây mỏng da, teo da hoặc các tác dụng phụ khác.
• Thoa kem dưỡng ẩm: Dưỡng ẩm giúp phục hồi hàng rào bảo vệ da tự nhiên, làm giảm hiện tượng khô ráp, bong tróc và ngứa.
• Vệ sinh da sạch sẽ: Vệ sinh vùng da tổn thương nhẹ nhàng, tránh chà xát mạnh khiến da bị tổn thương sâu hơn.
• Hạn chế gãi hoặc cào mạnh: Tránh gãi hoặc cào mạnh vùng da tổn thương, vì điều này càng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Điều trị nhập viện khi cần thiết: Các trường hợp viêm da bội nhiễm nặng hoặc lan rộng, người bệnh có thể cần được nhập viện để điều trị với kháng sinh tiêm tĩnh mạch và các liệu pháp hỗ trợ khác như chăm sóc da chuyên sâu.

Cách phòng ngừa viêm da bội nhiễm

Thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp giảm nguy cơ mắc hoặc tái phát viêm da bội nhiễm, đồng thời bảo vệ làn da và nâng cao chất lượng cuộc sống.

• Đảm bảo vệ sinh da và môi trường sống sạch sẽ, giữ da khô thoáng: Thường xuyên vệ sinh da bằng nước ấm nhẹ, sử dụng sản phẩm chăm sóc dịu nhẹ và làm sạch nơi ở như ga gối, quần áo sẽ giúp hạn chế ổ vi khuẩn gây bệnh.
• Tránh gãi và làm tổn thương làn da: Người bệnh và phụ huynh cần khuyến khích giữ tay sạch sẽ và hạn chế động chạm vào tổn thương trên da.
• Sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn, không tự ý tăng liều corticoid hoặc dùng kéo dài: Việc dùng corticosteroid hay các thuốc điều trị viêm da phải tuân thủ phác đồ của bác sĩ để tránh làm yếu hàng rào bảo vệ da.
• Duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh, bổ sung thực phẩm chống viêm: Một số loại thực phẩm như rau xanh, cá hồi, dầu ô liu chứa nhiều chất chống viêm tự nhiên giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ phục hồi làn da tổn thương. Giấc ngủ đủ và tập thể dục nhẹ nhàng cũng đóng vai trò quan trọng trong phòng bệnh.
• Theo dõi kỹ các dấu hiệu viêm da và đến khám bác sĩ sớm khi thấy bất thường: Việc phát hiện sớm các dấu hiệu viêm da bội nhiễm sẽ giúp can thiệp kịp thời, tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Lời kết

Viêm da bội nhiễm là một biến chứng không thể xem nhẹ của viêm da cơ địa và các dạng viêm da dị ứng. Việc nhận biết sớm dấu hiệu và điều trị đúng cách theo phác đồ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, tránh các biến chứng nguy hiểm như sẹo, nhiễm trùng sâu hoặc nhiễm trùng toàn thân. Đặc biệt, phụ huynh cần quan tâm chăm sóc kỹ cho trẻ em bị viêm da bội nhiễm nhằm bảo vệ sức khỏe và làn da của con em mình.