Vết tròn bị nổi đốm đỏ trên da và ngứa/không ngứa là do đâu?

Đặc điểm của vết ngứa hình tròn trên da

Vết ngứa có hình dạng tròn hoặc vòng tròn thường là dấu hiệu ban đầu của một số bệnh lý da liễu có tổn thương da. Những tổn thương này có bờ rõ, nổi cao hơn bề mặt da, kèm theo ngứa từ nhẹ đến dữ dội.

Điểm đặc trưng của vết ngứa là có hình tròn, hoặc phần trung tâm có thể nhạt màu hơn so với ngoài rìa vết ngứa tạo thành vòng tròn. Đặc điểm này cho thấy tổn thương da lan rộng từ trung tâm ra ngoài, thường gặp ở bệnh hắc lào, viêm da dạng đồng tiền, hoặc mề đay dạng mảng tròn.

Nhiều người mô tả các vết ngứa hình tròn trên da có thể kèm theo vảy mịn, khô nứt, nốt ngứa hình tròn đỏ nhỏ hoặc mảng đỏ lan rộng. Thậm chí một số trường hợp bị nổi vòng tròn đỏ trên da không ngứa và biến mất nhanh chóng, dễ gây tâm lý hoang mang không biết do nguyên nhân nào.

Nguyên nhân vết tròn bị nổi đốm đỏ trên da và ngứa

Các nguyên nhân chính gây ra vết tròn có đốm đỏ và ngứa trên da bao gồm: nhiễm nấm da, mề đay dạng vòng, viêm da tiếp xúc, chàm sẩn đơn thuần, và viêm da dạng đồng tiền.

• Nhiễm nấm da (hắc lào): Nấm da gây tổn thương da dạng vết tròn đỏ hoặc vòng tròn, có viền nổi đỏ, kèm theo nhiều đốm đỏ li ti hoặc sẩn đỏ. Hầu hết người bệnh hắc lào đều cảm thấy ngứa nhiều, đặc biệt khi ra mồ hôi hoặc mặc quần áo chật.
• Vảy phấn hồng: Bệnh gây ra vết tròn đỏ trên da, khởi đầu bằng một mảng đỏ lớn có vảy, sau đó lan ra nhiều vết nhỏ hơn. Bệnh có thể gây ngứa nhưng thường lành tính và tự khỏi mà không cần chữa trị.
• Mề đay dạng vòng: Đây là tình trạng dị ứng biểu hiện bằng mảng tròn, phù nhẹ, ngứa dữ dội, có thể nổi bật với rìa đỏ và trung tâm nhạt màu tạo thành vòng tròn. Đôi khi mề đay có kèm theo đốm đỏ li ti nhưng biến mất sau vài giờ mà không để lại dấu.
• Viêm da tiếp xúc dị ứng: Bệnh xảy ra khi da tiếp xúc với chất gây dị ứng như mỹ phẩm, kim loại. Tổn thương da thường là hình tròn, có thể có đốm đỏ, mụn nước nhỏ kèm ngứa nhiều, rát và nóng vùng da tiếp xúc.
• Viêm da dạng đồng tiền: Đây là bệnh viêm da mạn tính với các mảng tròn hoặc hình bầu dục trông giống đồng tiền, có màu đỏ, khô, bong vảy hoặc có đốm đỏ mờ. Viêm da này gây ngứa âm ỉ kéo dài, đặc biệt vào mùa lạnh hoặc khi da khô.
• Chàm sẩn đơn thuần (Prurigo simplex): Đây là dạng viêm da ngứa dữ dội với các nốt đỏ tròn nhỏ rải rác. Mỗi tổn thương tồn tại rất lâu, có thể trông giống đốm đỏ nổi lên trên nền da bình thường, không có vảy hay mụn nước.

Nguyên nhân vết tròn bị nổi đốm đỏ trên da không ngứa

Vết tròn đỏ trên da không ngứa hoặc ít ngứa có thể gặp trong các bệnh lý không phải do kích ứng, mà liên quan đến nhiễm trùng tiềm ẩn, bệnh tự miễn, viêm mạch. Một số nguyên nhân có thể là Lupus, bệnh Lyme, Sarcoidosis da, viêm mạch máu da hoặc do nhiễm virus.

• Lupus ban đỏ dạng đĩa: Bệnh gây ra các mảng tròn đỏ sẫm trên da, có vảy, trung tâm teo lại, có thể có thêm đốm đỏ nhỏ ít ngứa quanh bờ mảng chính. Tình trạng này thường xuất hiện ở vùng tiếp xúc ánh nắng như mặt, tai và da đầu.
• Bệnh Lyme: Bệnh xảy ra do nhiễm khuẩn Borrelia từ ve, với đặc trưng là vết đỏ hình vòng tròn lan rộng. Tổn thương da này có viền đỏ nổi rõ, trung tâm nhạt màu, có thể ngứa nhẹ hoặc không ngứa, và thường kèm theo sốt, mệt mỏi.
• Ban do nhiễm virus: Những trường hợp ban đỏ này có dạng tròn cùng đốm nhỏ rải rác, có thể gây ngứa hoặc không. Nguyên nhân thường gặp là do nhiễm virus zona thần kinh, EBV, CMV và xoắn khuẩn giang mai.
• Viêm mạch máu da: Đây là tình trạng viêm mạch nhỏ dưới da do nhiễm trùng, thuốc hoặc bệnh tự miễn. Đặc điểm của tổn thương da là có hình tròn, dạng ban xuất huyết, có đốm hoặc nốt đỏ. Nhiều trường hợp vết tròn đỏ không ngứa, có thể đau hoặc không có triệu chứng rõ rệt.
• Sarcoidosis da: Bệnh gây ra những mảng tròn đỏ, sậm màu, đôi khi nhô cao, ranh giới rõ ràng, không gây ngứa và cũng không đau. Các đốm đỏ này có thể kèm theo u hạt nhỏ trong mảng tổn thương.

Xem thêm: Nổi mẩn ngứa

Bị nổi vòng tròn đỏ trên da có nguy hiểm không?

Nếu vết tròn đỏ là do các nguyên nhân phổ biến như nấm da, mề đay dạng vòng hoặc viêm da dạng đồng tiền, thì thường không nguy hiểm và dễ điều trị khỏi bệnh nếu được chẩn đoán đúng.

Trường hợp vết tròn đỏ do các bệnh lý hệ thống như Lupus ban đỏ dạng đĩa, bệnh Lyme, hoặc ban do virus toàn thân thì mức độ nguy hiểm có thể cao hơn. Những bệnh lý này đòi hỏi phải can thiệp y tế sớm cùng kế hoạch theo dõi lâu dài để cải thiện và ngăn ngừa biến chứng.

Tuy nhiên, ngay cả khi tổn thương da ban đầu nhẹ và không nguy hiểm thì việc tự ý chữa trị tại nhà cũng khiến tình trạng trở nặng hơn, tái phát hoặc để lại sẹo, thâm da.

Đặc biệt là phải khám bác sĩ ngay – nếu vết đỏ lan rộng dần, thay đổi hình dạng, xuất hiện đốm đỏ bất thường, hoặc kèm theo dấu hiệu toàn thân như sốt, đau cơ và nổi hạch to.

Xem thêm: Ngứa khắp người

Gói xét nghiệm Dị ứng

• Phát hiện đến 72 tác nhân dị ứng ở người lớn và trẻ nhỏ
• Tư vấn chế độ ăn uống và sinh hoạt miễn phí
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Cách chẩn đoán vết tròn đỏ trên da

Quy trình chẩn đoán thường bắt đầu bằng việc đánh giá đặc điểm của vết đỏ trên da, kiểm tra viền tổn thương, màu sắc, bề mặt có vảy hay không, và tổn thương chỉ khu trú ở một vị trí hay lan tỏa rộng.

Đồng thời, bác sĩ sẽ hỏi về thời điểm xuất hiện các vết này, xác định yếu tố khởi phát có liên quan đến dị ứng/kích ứng tiếp xúc, có tái phát không, có bệnh lý miễn dịch hoặc bệnh toàn thân đi kèm không.

Nếu nghi ngờ về nguyên nhân gây vết đỏ tròn trên da, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm chuyên sâu để xác nhận chẩn đoán.

• Soi tươi da bằng KOH: Đây là kỹ thuật giúp xác định nhiễm nấm, bằng cách dùng dung dịch KOH để tiêu hủy tế bào da để quan sát sợi nấm dưới kính hiển vi.
• Xét nghiệm PCR: Đây là xét nghiệm hữu ích hỗ trợ chẩn đoán các nguyên nhân nghi ngờ ban đỏ do nhiễm trùng virus.
• Xét nghiệm ELISA: Xét nghiệm rất hữu ích trong chẩn đoán bệnh Lyme do vi khuẩn Borrelia.
• Xét nghiệm ANA, anti-dsDNA: Đây là những xét nghiệm phát hiện kháng thể tự miễn trong máu, giúp xác định nguyên nhân do bệnh tự miễn như Lupus.
• Sinh thiết da: Xét nghiệm giúp lấy mảnh da nhỏ để phân tích mô học, hỗ trợ xác định tổn thương viêm, u hạt, hoặc thay đổi đặc trưng của bệnh tự miễn – nếu nghi ngờ do bệnh lupus, chàm sẩn đơn thuần, sarcoidosis da.

Chữa trị khi da nổi mẩn đỏ ngứa hình tròn

Việc chữa trị phụ thuộc hoàn toàn vào nguyên nhân gây bệnh, mỗi bệnh có cơ chế sinh bệnh và cách riêng biệt. Phác đồ chữa trị gồm thuốc bôi, thuốc uống, và có thể cả những liệu pháp toàn thân.

• Thuốc bôi ngoài da: Giúp giảm viêm, giảm ngứa, tiêu diệt vi sinh vật gây bệnh và phục hồi hàng rào bảo vệ da. Thuốc bôi thường dùng trong các bệnh như nấm da, viêm da dị ứng và hầu hết các vấn đề do da khác.
• Thuốc uống kháng histamin: Có tác dụng giảm ngứa, chống dị ứng và ngăn cơ thể phản ứng quá mức với tác nhân kích thích. Loại thuốc này hữu ích trong điều trị mề đay, viêm da dị ứng và viêm da dạng đồng tiền.
• Thuốc kháng sinh hoặc kháng virus đường uống: Giúp tiêu diệt vi khuẩn hoặc virus gây bệnh, đặc biệt quan trọng nếu tổn thương có dấu hiệu nhiễm trùng. Thuốc này rất phổ biến trong điều trị ban da do bệnh Lyme, zone thần kinh, nhiễm giang mai.
• Thuốc corticosteroid dạng bôi/uống: Có tác dụng chống viêm mạnh, ức chế miễn dịch tạm thời, giảm đỏ, sưng, ngứa và tổn thương da. Thuốc cần được dùng đúng thời gian và đúng liều, hữu ích trong điều trị viêm da tiếp xúc, lupus dạng đĩa, chàm sẩn đơn thuần nặng, mề đay kéo dài.
• Thuốc ức chế/điều hòa miễn dịch: Giúp điều hòa hoạt động của hệ miễn dịch tránh phản ứng quá mức, hỗ trợ điều trị các bệnh mạn tính hoặc tự miễn. Loại thuốc này cần phải được theo dõi sát sao trong suốt quá trình điều trị, chỉ áp dụng khi các biện pháp thông thường khác không có hiệu quả.

Bên cạnh đó, điều quan trọng là người bệnh cần phải tránh các yếu tố nguy cơ như chất gây dị ứng và ánh nắng mặt trời. Đồng thời dưỡng ẩm và chăm sóc da đúng cách để khôi phục hàng rào bảo vệ da, làm dịu tình trạng kích ứng và ngăn ngừa tái phát lâu dài.

Bạn cần chú ý rằng, các trường hợp bị nổi vòng tròn đỏ trên da và ngứa hay không ngứa thì không nên tự ý bôi thuốc, sử dụng lá thuốc dân gian, hoặc gãi, nặn. Việc này có thể khiến tổn thương da thêm nghiêm trọng và dẫn đến biến chứng nguy hiểm.

Lời kết

Nhìn chung, bài viết đã giải đáp đến bạn nguyên nhân gây ra vết tròn bị nổi đốm đỏ trên da và ngứa/không ngứa. Đây là tình trạng da bị tổn thương, có thể do bệnh hắc lào, viêm da tiếp xúc, mề đay hoặc một số bệnh lý tiềm ẩn khác.

Ngay khi có những biểu hiện bất thường trên da này, bạn tuyệt đối không được gãi, nặn để tránh nhiễm trùng và biến chứng nghiêm trọng.

Xem thêm

• Nổi mẩn đỏ ngứa
• Nổi mẩn đỏ ngứa như muỗi đốt
• Bị nổi đốm đỏ trên da và ngứa