Phát ban đỏ không ngứa: Nguyên nhân và cách xử trí

Phát ban đỏ không ngứa là gì?

Phát ban đỏ không ngứa là tình trạng da xuất hiện các vùng đỏ hoặc nổi mẩn đỏ mà không kèm theo cảm giác ngứa hay khó chịu. Hiện tượng này xuất phát từ việc mao mạch dưới da giãn nở, gây tăng lưu lượng máu tới các mao mạch nhỏ, tạo nên màu đỏ đặc trưng trên da.

Phát ban đỏ không gây ngứa có thể xuất hiện mọi vị trí trên cơ thể với nhiều hình thái đa dạng như các đốm nhỏ, mảng rộng hay sẩn cứng. Phát ban đỏ không ngứa là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang phản ứng với một số tình trạng sức khỏe tiềm ẩn cần được quan sát và chăm sóc kỹ lưỡng.

Phát ban này thường liên quan đến các bệnh như lupus ban đỏ, các bệnh viêm mao mạch dị ứng, nhiễm siêu vi, hoặc các bất thường về mạch máu như giãn mao mạch hoặc u máu. Việc không có cảm giác ngứa giúp phân biệt phát ban đỏ không gây ngứa với các dạng phát ban khác.

Nguyên nhân phát ban không ngứa

Phát ban đỏ không kèm ngứa có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các tình trạng lành tính đến những bệnh lý cần được chú ý và điều trị sớm. Cụ thể:

• Giãn mao mạch: Giãn mao mạch là hiện tượng các mạch máu nhỏ (mao mạch) dưới da giãn rộng, gây xuất hiện các đốm đỏ hoặc mảng đỏ lan tỏa. Tình trạng này thường xuất hiện ở vùng mặt, chân và tay, không kèm ngứa và thường được xem là lành tính.
• Viêm mao mạch dị ứng: Là một bệnh lý do phản ứng miễn dịch gây viêm và tổn thương các mạch máu nhỏ dưới da, thường kèm theo các triệu chứng toàn thân như mệt mỏi, sốt, đau khớp, và rối loạn tiêu hóa.
• Nhiễm siêu vi: Một số loại virus như gây sốt phát ban, rubella, sởi, thủy đậu có thể dẫn đến phát ban đỏ không ngứa đi kèm với các dấu hiệu sốt và mệt mỏi toàn thân.
• Lupus ban đỏ: Bệnh tự miễn có thể biểu hiện qua các mảng phát ban đỏ trên mặt và cổ mà không gây ngứa, kèm với các triệu chứng nghiêm trọng hơn như đau các khớp, mệt mỏi, và thay đổi cân nặng.
• Zona thần kinh: Ở giai đoạn đầu, zona có thể gây phát ban đỏ không ngứa nhưng sau đó vùng da sẽ cảm thấy đau rát và xuất hiện mụn nước khu trú dọc theo dây thần kinh bị ảnh hưởng.
• U máu: Các tổn thương mạch máu ở da tạo thành các mảng đỏ hoặc khối u màu đỏ không ngứa. U máu này ảnh hưởng đến thẩm mỹ và đôi khi cần can thiệp y tế.
• Ung thư da: Một số loại ung thư da giai đoạn đầu có thể biểu hiện bằng các mảng đỏ không gây ngứa trên bề mặt da. Đây là trường hợp nghiêm trọng, cần được chẩn đoán và điều trị sớm để ngăn ngừa biến chứng.

Xem thêm: Bị phát ban ngứa phải làm sao?

Triệu chứng phát ban đỏ không ngứa

Đặc điểm nổi bật nhất của phát ban đỏ không ngứa là không gây ngứa, do đó người bệnh thường không cảm thấy buộc phải gãi hay chà xát vùng da tổn thương. Tuy nhiên, phát ban có thể kèm theo một số triệu chứng toàn thân hoặc tại chỗ như:

• Sốt: Nhiều trường hợp phát ban đỏ không ngứa do siêu vi, sốt phát ban điển hình kèm theo sốt cao từ 38 – 39 độ C. Sốt kéo dài cần được theo dõi sát và báo ngay cho bác sĩ.
• Mệt mỏi: Cảm giác uể oải, thiếu sức sống thường xuất hiện cùng với phát ban, đặc biệt khi bắt nguồn từ nguyên nhân nhiễm trùng hoặc bệnh lý hệ thống.
• Đau khớp: Có thể xảy ra trong viêm mao mạch dị ứng hoặc lupus ban đỏ hệ thống, đi kèm với phát ban đỏ không ngứa.
• Rối loạn tiêu hóa: Buồn nôn, nôn ói, đau bụng, tiêu chảy có thể song hành trong một số bệnh viêm mạch hoặc nhiễm siêu vi.
• Phù nề hoặc vàng da: Xuất hiện trong những trường hợp phát ban do bệnh lý gan mật hoặc viêm mạch nghiêm trọng.

Gói xét nghiệm Dị ứng

• Phát hiện đến 72 tác nhân dị ứng ở người lớn và trẻ nhỏ
• Tư vấn chế độ ăn uống và sinh hoạt miễn phí
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Phân biệt phát ban không ngứa với loại phát ban khác

Phát ban không ngứa và phát ban gây ngứa có sự khác biệt rõ ràng về cảm giác và nguyên nhân, giúp định hướng thăm khám và điều trị phù hợp. Phát ban ngứa thường do viêm da dị ứng, viêm da tiếp xúc hoặc các phản ứng kích ứng da khiến người bệnh cảm thấy bứt rứt và muốn gãi liên tục. Trong khi đó, phát ban đỏ không ngứa thường liên quan đến các bệnh lý sâu bên trong như tổn thương mạch máu, các bệnh tự miễn hoặc nhiễm trùng mà da chỉ phản ứng bằng hiện tượng đỏ, nổi mẩn mà không gây cảm giác ngứa.

Các loại phát ban ngứa phổ biến gồm eczema, mề đay (urticaria), phát ban do côn trùng cắn hoặc dị ứng tiếp xúc. Chúng thường kèm theo ngứa mạnh, da có thể khô, bong tróc hoặc nổi mụn nước. Ngược lại, phát ban đỏ không ngứa có thể do giãn mao mạch, viêm mao mạch dị ứng, sốt phát ban do virus hoặc các bệnh tự miễn như lupus ban đỏ. Phát ban dạng này thường có vị trí, hình dạng và kèm theo triệu chứng khác như sốt, đau các khớp, mệt mỏi.

Cũng có những trường hợp phát ban đỏ không gây ngứa là dấu hiệu của bệnh nặng hơn như ung thư da hoặc zona thần kinh ban đầu, khi phát ban xuất hiện kèm đau hoặc loét. Vì vậy, việc phân biệt chính xác giữa phát ban không ngứa và phát ban ngứa là rất cần thiết để bác sĩ lựa chọn phương pháp xét nghiệm, thăm khám và điều trị phù hợp.

Khi nào phát ban không ngứa cần đi khám bác sĩ?

Bạn nên đi khám bác sĩ ngay để được thăm khám và có phương pháp điều trị phù hợp để bảo vệ sức khỏe khi phát ban kèm theo một trong các dấu hiệu sau:

• Phát ban lan rộng nhanh chóng, không còn giới hạn ở một vùng da ban đầu mà nhanh chóng lan ra toàn thân hoặc các vùng rộng hơn, cho thấy phản ứng viêm hoặc tổn thương da tiến triển nhanh.
• Kèm theo sốt cao, đặc biệt trên 38°C, mệt hoặc có dấu hiệu khó thở hay đau ngực. Đây có thể là những triệu chứng của nhiễm trùng toàn thân hoặc bệnh lý viêm mãn tính cần can thiệp y tế.
• Xuất hiện bọng nước, mụn mủ hoặc loét trên vùng phát ban, cho thấy da bị tổn thương nghiêm trọng hoặc có nhiễm khuẩn thứ phát, cần điều trị kháng sinh hoặc chăm sóc chuyên sâu.
• Các triệu chứng toàn thân nghiêm trọng khác như vàng da, phù nề, đau khớp kéo dài hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân cũng cảnh báo các bệnh tự miễn hoặc các rối loạn hệ thống cần được chẩn đoán chính xác.
• Phát ban xuất hiện sau khi bắt đầu dùng một loại thuốc mới, có thể là dị ứng phản vệ gây tổn thương da hoặc tổn thương nhiều cơ quan nên không thể chủ quan.
• Phát ban không cải thiện hoặc ngày càng nặng thêm dù đã sử dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà, cho thấy cần sự đánh giá lại của bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp hơn.

Các biện pháp chăm sóc phát ban không ngứa tại nhà

Bạn có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc tại nhà để cải thiện tình trạng, giúp da nhanh hồi phục và giảm thiểu nguy cơ viêm da hay biến chứng.

• Giữ vệ sinh da sạch sẽ: Làm sạch vùng da phát ban bằng nước mát và sữa rửa mặt dịu nhẹ, không chứa hương liệu hoặc chất tẩy rửa mạnh để tránh làm khô hoặc kích ứng da thêm. Tránh dùng xà phòng hoặc sản phẩm chứa cồn vì dễ làm mất độ ẩm tự nhiên của da.
• Mặc quần áo thoáng mát và rộng rãi: Chọn quần áo làm từ chất liệu tự nhiên như cotton để da được thông thoáng, hạn chế ma sát và kích ứng vùng phát ban. Tránh mặc đồ bó sát hoặc chất liệu tổng hợp gây bí da.
• Uống đủ nước và duy trì chế độ ăn uống cân bằng: Cung cấp đủ nước hàng ngày giúp duy trì độ ẩm cho da từ bên trong. Chế độ ăn giàu vitamin như A, C, E, cùng khoáng chất như kẽm, giúp hỗ trợ quá trình hồi phục của da và tăng sức đề kháng cho cơ thể.
• Tránh tiếp xúc với các chất gây kích ứng: Hạn chế dùng mỹ phẩm mới, hóa chất, hoặc các sản phẩm có thể gây dị ứng hay kích ứng da. Nếu không chắc chắn về sản phẩm, nên thử trên một vùng da nhỏ trước khi sử dụng rộng.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm: Dùng kem dưỡng ẩm không chứa hương liệu và chất bảo quản để giúp giữ ẩm cho da, giảm viêm và tạo hàng rào bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại bên ngoài.
• Áp dụng các biện pháp làm dịu da: Bạn có thể dùng các biện pháp như chườm lạnh nhẹ vùng phát ban để giảm sưng đỏ hoặc thoa gel nha đam có tác dụng làm dịu và phục hồi da.
• Theo dõi tình trạng phát ban hàng ngày: Quan sát tiến triển của phát ban. Nếu thấy phát ban không giảm hoặc có dấu hiệu lan rộng, loét, nhiễm trùng, hoặc kèm triệu chứng toàn thân như sốt, mệt thì nên ngừng tự chăm sóc da và tìm đến bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.

Xem thêm: Bị phát ban có nằm máy lạnh được không?