Nổi mẩn ngứa thành mảng: Dấu hiệu, nguyên nhân, cách xử trí, điều trị

Nổi mẩn ngứa thành mảng là gì?

Nổi mẩn ngứa thành mảng là tình trạng xuất hiện những vùng da đỏ, nổi sẩn hoặc sưng phù với kích thước và hình dạng không đều trên da. Ngoài ra, người bệnh còn có cảm giác ngứa hoặc khó chịu. Đây không phải là một bệnh lý riêng biệt mà là dấu hiệu cảnh báo các tình trạng sức khỏe về da cũng như nhiều vấn đề bệnh lý khác nhau.

Tình trạng này xảy ra khi da phản ứng với các tác nhân gây kích ứng như vi khuẩn, virus, dị nguyên (các chất gây dị ứng) hoặc những bệnh lý da liễu mạn tính như chàm (eczema), bệnh vẩy nến hoặc nổi mề đay. Lúc này, da có thể bị phản ứng viêm hoặc tổn thương, dẫn đến hình thành các mảng mẩn đỏ, đôi khi có thể đi kèm theo nổi mụn nước hoặc bong tróc.

Các dấu hiệu đặc trưng khi da bị ngứa nổi thành từng mảng

Các dấu hiệu nổi mẩn ngứa thành từng mảng thường xuất hiện dưới dạng các mảng da đỏ, sần sùi, gây ngứa với mức độ và thời gian khác nhau tùy từng nguyên nhân. Các mảng này có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trên cơ thể, lúc thì mọc đột ngột, lúc thì phát triển từ từ, và từng trường hợp có biểu hiện khác biệt. Cụ thể:

• Mảng da đỏ hoặc hồng, sưng nhẹ: Các vùng da có màu đỏ hoặc hồng, hơi sưng và nổi lên thành các mảng không đều nhau. Tình trạng này thường xuất hiện ở tay, chân, thân hoặc mặt.
• Ngứa liên tục hoặc từng cơn tại vùng mẩn: Cảm giác ngứa ngáy có thể nhẹ hoặc dữ dội, xuất hiện ngay khi mảng da đỏ hình thành và khiến người bệnh muốn gãi nhiều.
• Nổi mẩn có thể lan rộng hoặc tụ lại theo đợt: Điều này khiến da bị tổn thương kéo dài.
• Da có thể bong tróc hoặc nổi mụn nước: Ở một số trường hợp, ngoài mảng đỏ còn có mụn nước li ti hoặc da bong vảy, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nếu không chăm sóc đúng cách.

Ngoài ra, tình trạng ngứa và mẩn đỏ thường có xu hướng tăng lên vào buổi tối, đặc biệt khi trời lạnh do sự thay đổi về nhiệt độ cũng như độ ẩm. Các đặc điểm tổn thương ở da cũng có thể thay đổi tùy theo nguyên nhân gây nổi mẩn đỏ. Ví dụ như dị ứng thường gây ngứa, sưng, đỏ. Trong khi đó, viêm da cơ địa có thể khiến da hình thành các mảng da dày, có thể ong vảy. Ở bệnh nhân vẩy nến hoặc bị nấm da, người bệnh có thể bị tình trạng đỏ da và kết vảy bạc.

Gói xét nghiệm Dị ứng

• Phát hiện đến 72 tác nhân dị ứng ở người lớn và trẻ nhỏ
• Tư vấn chế độ ăn uống và sinh hoạt miễn phí
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Nguyên nhân gây nổi mẩn ngứa thành từng mảng

Tình trạng này có thể xuất hiện do các bệnh da liễu hoặc là biểu hiện của một số vấn đề sức khỏe toàn thân khác. Việc xác định rõ nguyên nhân sẽ giúp bác sĩ có thể lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp:

Nguyên nhân do các bệnh da liễu

Một số bệnh lý da liễu có thể gây ra tình trạng da bị nổi mẩn ngứa thành từng mảng rộng gồm:

• Tiếp xúc với các chất kích ứng hoặc dị nguyên, khiến da phản ứng bằng cách nổi mẩn đỏ, ngứa thành từng mảng (viêm da tiếp xúc).
• Viêm da mãn tính gây ra các vùng da đỏ, dày, ngứa thành từng mảng.
• Nhiễm khuẩn hoặc nhiễm nấm tại vùng da làm da viêm, sưng và nổi mẩn thành mảng.
• Bệnh vẩy nến khiến tế bào da phát triển nhanh, tạo nên các mảng đỏ có vẩy bạc gây ngứa.
• Phản ứng dị ứng gây nổi mề đay với các mảng phù nề đỏ, ngứa dữ dội.
• Viêm da dầu làm da đỏ, bong vảy, thường xuất hiện thành mảng ở mặt hoặc da đầu.

Các nguyên nhân bệnh lý toàn thân khác

Bên cạnh bệnh lý da liễu, một số vấn đề sức khỏe toàn thân cũng có thể gây ra tình trạng nổi mẩn ngứa thành từng mảng gồm:

• Bệnh zona do virus gây viêm đau kèm mẩn đỏ, mụn nước thành mảng trên một bên cơ thể.
• Bệnh lupus ban đỏ hệ thống, gây tổn thương da đỏ với các mảng đặc trưng hình cánh bướm hoặc lan tỏa khắp mặt.
• Dị ứng thuốc dẫn đến nổi mẩn đỏ, phù nề, ngứa ngáy thành mảng kèm và các dấu hiệu toàn thân khác như sốt, ngứa.
• Nhiễm trùng toàn thân do virus hoặc vi khuẩn có thể gây phát ban da mảng ngứa kèm sốt, mệt mỏi.
• Các rối loạn miễn dịch hoặc bệnh nội khoa khác cũng có thể gây ra tình trạng mẩn ngứa da thành mảng như dấu hiệu cảnh báo.

Nhóm đối tượng nguy cơ cao

Tình trạng này thường dễ xảy ra ở những người có làn da nhạy cảm hoặc gặp các vấn đề sức khỏe nền làm tăng khả năng da bị kích ứng hoặc phản ứng:

• Người có làn da khô, nhạy cảm, dễ bị mất cân bằng độ ẩm, khiến da dễ bị kích thích và nổi mẩn ngứa thành từng mảng.
• Người thường xuyên tiếp xúc với hóa chất, xà phòng mạnh hoặc môi trường ô nhiễm, bụi bẩn, dẫn đến phản ứng da kích ứng thành mảng đỏ và ngứa.
• Người có tiền sử dị ứng với thực phẩm, thuốc hoặc các tác nhân môi trường như phấn hoa, côn trùng, dễ gặp phản ứng nổi mẩn ngứa mảng.
• Người mắc các bệnh da mãn tính như chàm, vẩy nến vì da dễ bị viêm và tái phát thường xuyên.
• Phụ nữ mang thai, người đang dậy thì hoặc tiền mãn kinh, do thay đổi nội tiết tố ảnh hưởng đến da, làm tăng nguy cơ mẩn ngứa.
• Người bị căng thẳng lâu ngày hoặc stress mãn tính.
• Người dùng một số loại thuốc như kháng sinh, giảm đau.
• Người mắc bệnh mạn tính toàn thân như tiểu đường, bệnh tuyến giáp, hoặc các bệnh tự miễn có thể dễ bị tổn thương da biểu hiện bằng mẩn ngứa thành từng mảng.

Xem thêm: Nổi mẩn đỏ ngứa

Nổi mẩn ngứa thành mảng nguy hiểm không? Các biến chứng

Mặc dù phần lớn các trường hợp không nguy hiểm, nhưng nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách, tình trạng này có thể dẫn đến các biến chứng không mong muốn.

• Tổn thương da do gãi nhiều, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, dẫn đến viêm nhiễm thứ phát.
• Nhiễm trùng da do gãi hoặc mẩn ngứa kéo dài không được xử lý, làm tình trạng trở nên nghiêm trọng và khó điều trị hơn.
• Hình thành sẹo và vết thâm, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và gây mất tự tin cho người bệnh.
• Biến chứng từ các bệnh da mãn tính như chàm, vẩy nến có thể tái phát nhiều lần, gây tổn thương da dai dẳng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
• Ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân nếu nổi mẩn ngứa thành mảng do dị ứng thuốc, bệnh tự miễn hoặc nhiễm trùng toàn thân.

Cách xử lý khi bị nổi mẩn ngứa thành mảng

Mọi người có thể áp dụng một số cách xử lý khi bị nổi mẩn ngứa thành mảng tại nhà như:

• Dùng khăn lạnh hoặc túi đá bọc vải mềm chườm lên vùng da ngứa từ 10-15 phút giúp giảm sưng đỏ và ngứa ngáy.
• Tắm nước ấm pha bột yến mạch để làm dịu da và giảm ngứa.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm có thành phần lành tính giúp giữ da mềm mại, chống khô và hạn chế ngứa.
• Tránh gãi và giữ vệ sinh da để tránh da bị tổn thương hoặc nhiễm trùng.
• Mặc quần áo thoáng mát, rộng rãi để da được “thở” và tránh kích ứng thêm.
• Sử dụng thuốc kháng histamin không kê đơn tuy nhiên cần có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ.
• Dùng các bài thuốc thiên nhiên chăm sóc da như lá trà xanh, lá khế hoặc nha đam để giảm viêm ngứa.

Khi nào cần thăm khám y tế?

Mọi người cần chủ động thăm khám y tế nếu:

• Ngứa kéo dài trên 6 tuần hoặc tái phát nhiều lần.
• Mẩn ngứa lan rộng hoặc xuất hiện mụn nước, phồng rộp.
• Ngứa kèm theo sốt, mệt mỏi, sưng môi, lưỡi hoặc họng, khó thở, buồn nôn, đau bụng.
• Tổn thương da có dấu hiệu nhiễm trùng như sưng, đau, có mủ hoặc sốt cao.
• Các triệu chứng khác ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt như da đóng vảy dày, lột da kéo dài, rụng tóc nhiều hoặc móng tay móng chân thay đổi bất thường.
• Nổi mẩn ngứa xuất hiện đột ngột sau khi dùng thuốc mới hoặc tiếp xúc với dị nguyên.

Xem thêm: Ngứa khắp người

Phương pháp điều trị tình trạng nổi ngứa từng mảng

Việc điều trị nổi mẩn ngứa thành mảng phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra triệu chứng. Do đó, khám bác sĩ chuyên khoa là rất cần thiết để chẩn đoán chính xác nguyên nhân và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

• Sử dụng thuốc kháng histamine theo chỉ định để giảm nhanh cảm giác ngứa.
• Sử dụng thuốc corticosteroid dạng bôi hoặc uống để giảm viêm, sưng và ngứa theo chỉ định bác sĩ.
• Sử dụng thuốc kháng nấm dạng bôi hoặc uống để tiêu diệt nguyên nhân cũng như cải thiện triệu chứng.
• Điều trị cân bằng hormone nếu nguyên nahan do rối loạn nội tiết.
• Khuyến khích người bệnh bổ sung vitamin C, khoáng chất và dinh dưỡng để hỗ trợ phục hồi da, cải thiện hệ miễn dịch.

Biện pháp phòng ngừa nổi mẩn ngứa thành mảng

Mọi người có thể chủ động phòng ngừa tình trạng nổi mẩn ngứa thành mảng bằng các phương pháp như:

• Tắm rửa hàng ngày với nước ấm và sử dụng các sản phẩm dịu nhẹ, không chứa hóa chất gây kích ứng.
• Dưỡng ẩm thường xuyên, để duy trì hàng rào bảo vệ tự nhiên của da, hạn chế khô ráp và bong tróc, đặc biệt khi thay đổi thời tiết.
• Tránh tiếp xúc trực tiếp với các tác nhân dễ gây dị ứng như hóa chất mạnh, mỹ phẩm có hương liệu nồng, phấn hoa, lông thú, bụi bẩn.
• Hạn chế mặc quần áo chật, làm từ chất liệu tổng hợp gây bí da.
• Không gãi hoặc chà xát mạnh lên vùng da bị ngứa.
• Giữ môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng, tránh tiếp xúc với khói bụi, các dị nguyên gây kích ứng hoặc chất kích thích.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, uống đủ nước và nghỉ ngơi hợp lý, tăng cường bổ sung vitamin và khoáng chất.
• Hạn chế lo âu, căng thẳng bằng các kỹ thuật thư giãn như thiền, yoga, hoặc tập thể dục.
• Thăm khám và điều trị kịp thời khi phát hiện các dấu hiệu bất thường để ngăn ngừa tình trạng lan rộng và diễn tiến nặng hơn.

Xem thêm

• Nổi mẩn đỏ ngứa như muỗi đốt
• Vết tròn bị nổi đốm đỏ trên da và ngứa
• Bị nổi đốm đỏ trên da và ngứa