Ngứa gãi nổi sần là bệnh gì? Nguyên nhân và cách xử lý

Người bị ngứa gãi nổi cục là bệnh gì?

Ngứa gãi nổi sần, nổi cục là biểu hiện da xuất hiện các nốt sần, cục nhỏ hoặc to kèm theo cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Tình trạng này có thể xảy ra ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể như tay, chân, bụng hay lưng, và thường xuất hiện đột ngột hoặc kéo dài tùy nguyên nhân. Ngứa và nổi sần làm da sần sùi, nổi hạt hoặc các mảng da giống như bị muỗi đốt, cảm giác châm chích, đau rát nếu gãi nhiều, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống người bệnh.

Da bị sần ngứa không phải do một nguyên nhân bệnh da liễu riêng biệt. Một số bệnh lý có thể khiến da nổi sần ngứa bao gồm:

• Viêm da tiếp xúc: Là tình trạng viêm da do tiếp xúc với các chất kích ứng hoặc dị ứng như hóa chất, mỹ phẩm, kim loại, hoặc chất tẩy rửa. Viêm da dị ứng thường gây nổi sần, các mảng đỏ, phồng rộp, ngứa dữ dội và có thể kèm theo rát hoặc đau nếu bị kích ứng mạnh.
• Nổi mề đay (nổi mày đay): Mề đay là phản ứng dị ứng phổ biến gây các sẩn phù, mảng đỏ sần lên trên da, rất ngứa và có thể lan rộng nhanh chóng. Có thể do dị ứng thực phẩm, thuốc, côn trùng cắn hoặc nguyên nhân tự miễn.
• Viêm da cơ địa: Bệnh da mạn tính với dấu hiệu da khô, ngứa kéo dài và nổi sần do viêm, có thể xuất hiện mảng đỏ, đóng vảy nến, thỉnh thoảng nổi cục nhỏ.
• Bệnh ghẻ: Ghẻ là bệnh do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây ra, triệu chứng đặc trưng là ngứa gãi nhiều, da nổi sần đỏ, nổi mụn nước hoặc các cục nhỏ, thường ở các kẽ tay, cổ tay, quanh bộ phận sinh dục.
• Dày sừng nang lông: Dày sừng nang lông là tình trạng da thường gặp thể hiện qua các mảng sần nhỏ giống da gà, ngứa nhẹ hoặc không ngứa, do keratin bít các nang lông. Bệnh thường xuất hiện ở cánh tay, đùi, mặt sau của má và mông. Mặc dù không nguy hiểm, nó làm mất thẩm mỹ và gây khó chịu.

Gói xét nghiệm Dị ứng

• Phát hiện đến 72 tác nhân dị ứng ở người lớn và trẻ nhỏ
• Tư vấn chế độ ăn uống và sinh hoạt miễn phí
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Nguyên nhân gây ngứa gãi nổi sần khác

Bên cạnh những nguyên nhân bệnh lý, da bị nổi sần ngứa còn có thể do môi trường, phản ứng với thuốc, hoặc tác động từ stress và sức khỏe tổng thể.

• Yếu tố môi trường: Da có thể bị khô, kích ứng do thời tiết hanh khô, bụi bẩn và ô nhiễm không khí. Điều kiện này làm rối loạn hàng rào bảo vệ da, gây ngứa và nổi sần nhẹ trên da mà không phải do bệnh lý cụ thể.
• Tác động của stress và sức khỏe tổng thể: Căng thẳng tinh thần làm tăng các phản ứng viêm và kích thích thần kinh cảm giác trên da, khiến cảm giác ngứa nặng hơn và da dễ bị tổn thương khi gãi. Stress cũng có thể làm trầm trọng thêm các thương tổn da vốn có.
• Phản ứng với thuốc và hóa trị: Một số loại thuốc, đặc biệt trong hóa trị, có thể gây phản ứng trên da như ngứa, nổi sần do kích thích miễn dịch hoặc tác dụng phụ của thuốc.

Xem thêm: Ngứa râm ran khắp người không nổi mẩn

Các biện pháp xử lý hoặc giảm nhẹ

Da bị dị ứng nổi sần ngứa thường gây khó chịu, làm ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt và có thể dẫn đến tổn thương da, nhiễm trùng nếu gãi nhiều. Vậy nên bạn có thể áp dụng các biện pháp xử lý kịp thời giúp giảm ngứa, ngăn ngừa lan rộng và tổn thương da, đồng thời thúc đẩy quá trình hồi phục.

• Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, tắm nước ấm: Chăm sóc da sạch sẽ bằng cách tắm nước ấm, tránh tắm quá nóng vì có thể làm khô da, khiến mẩn ngứa trở nên nghiêm trọng hơn. Sử dụng xà phòng dịu nhẹ, không chứa hóa chất gây kích ứng.
• Tránh gãi và chà xát mạnh: Gãi nhiều gây trầy xước, tổn thương, làm tình trạng viêm và ngứa nặng thêm, có thể dẫn đến bội nhiễm da. Cắt ngắn móng tay, có thể dùng găng tay mềm khi ngủ để hạn chế gãi vô thức.
• Dùng kem dưỡng ẩm phù hợp: Dưỡng ẩm đều đặn giúp duy trì hàng rào bảo vệ da, giảm khô và giảm cảm giác ngứa. Nên chọn loại kem không chứa hương liệu hoặc thành phần dễ gây dị ứng, đặc biệt trong trường hợp viêm da dị ứng.
• Áp dụng chườm lạnh: Chườm đá hoặc khăn lạnh lên vùng da ngứa giúp làm dịu cảm giác khó chịu tạm thời bằng cách làm dịu thần kinh cảm giác và giảm viêm.
• Sử dụng các biện pháp tự nhiên: Gel nha đam hoặc mật ong có đặc tính làm dịu da và kháng khuẩn tự nhiên, giúp hỗ trợ giảm ngứa và phục hồi tổn thương da nhẹ.
• Tránh tiếp xúc với dị nguyên và hóa chất kích ứng: Tránh dùng mỹ phẩm, chất tẩy rửa, hoặc các sản phẩm chưa rõ nguồn gốc để tránh tác nhân gây dị ứng, làm nặng thêm triệu chứng.
• Mặc quần áo rộng, thoáng, chất liệu mềm mại: Quần áo cotton hoặc chất liệu tự nhiên giúp da thông thoáng, tránh cọ xát và kích ứng thêm khiến da nổi sần và ngứa hơn.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt lành mạnh: Uống đủ nước, ăn uống cân bằng, nghỉ ngơi hợp lý giúp tăng cường sức khỏe tổng thể, giảm stress.
• Sử dụng thuốc hỗ trợ khi cần thiết: Trong các trường hợp ngứa nặng, có thể sử dụng thuốc kháng histamine để giảm ngứa hoặc thuốc bôi corticoid theo hướng dẫn của bác sĩ.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Khi gặp phải hiện tượng da bị nổi sần và ngứa, bạn cần biết khi nào cần đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và có phương pháp điều trị kịp thời, tránh biến chứng như nhiễm trùng da hoặc bệnh lý nghiêm trọng tiềm ẩn.

• Ngứa dữ dội, lan rộng nhanh chóng, hoặc kèm theo triệu chứng toàn thân: Nếu cảm giác ngứa ngáy không chịu nổi, lan rộng trên nhiều vùng da hoặc kèm theo sốt, mệt mỏi, đau nhức, cần thăm khám để loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng như nhiễm trùng hoặc phản ứng toàn thân.
• Tổn thương da có dấu hiệu nhiễm trùng: Da bị đỏ, sưng, chảy mủ, xuất hiện vết thương hở hoặc đóng vảy vàng là yếu tố cảnh báo viêm da đã bị bội nhiễm, cần điều trị kháng khuẩn sớm.
• Tình trạng da không cải thiện hoặc ngày càng nặng mặc dù đã áp dụng biện pháp tại nhà: Nếu sau 3-5 ngày tự chăm sóc như dưỡng ẩm, tránh gãi, chườm lạnh mà triệu chứng vẫn kéo dài hoặc xấu đi, việc thăm khám để xác định nguyên nhân chính xác là rất cần thiết.
• Có triệu chứng dị ứng nghiêm trọng hoặc phản ứng toàn thân: Biểu hiện như khó thở, sưng phù mặt, môi, họng, phát ban lan tỏa nhanh cần được cấp cứu ngay vì có thể là sốc phản vệ nguy hiểm đến tính mạng.
• Ngứa và nổi cục kéo dài trên 2 tuần, ảnh hưởng đến sinh hoạt và giấc ngủ: Mẩn ngứa làm suy giảm chất lượng cuộc sống, ảnh hưởng tâm lý, vì vậy cần bác sĩ da liễu đánh giá để có phác đồ điều trị phù hợp.

Xem thêm

• Nổi mẩn ngứa thành mảng
• Tắm xong ngứa râm ran