Da bị nổi mẩn đỏ ngứa: Triệu chứng, nguyên nhân và cách xử lý

Da bị nổi mẩn đỏ ngứa là gì?

Da bị nổi mẩn đỏ ngứa là tình trạng da xuất hiện các đốm hoặc mảng đỏ trên bề mặt, đi kèm các triệu chứng dị ứng như ngứa ngáy, gây cảm giác khó chịu, phát ban. Đây là biểu hiện của viêm da hoặc kích ứng da khi các tế bào miễn dịch trong da phản ứng với các tác nhân bên ngoài như dị ứng, viêm da tiếp xúc, chàm, mày đay, vi khuẩn, virus hoặc các chất gây kích thích như mỹ phẩm, thuốc, thực phẩm.

Khi da bị tổn thương hoặc tiếp xúc với những tác nhân lạ, hệ miễn dịch kích hoạt phản ứng viêm, khiến vùng da đó đỏ, sưng và phát sinh cảm giác ngứa. Mặc dù nhiều trường hợp tự khỏi hoặc cải thiện sau chăm sóc tại nhà, tuy nhiên, một số trường hợp nặng hơn thì cần được thăm khám và điều trị y tế để tránh biến chứng.

Các triệu chứng điển hình khi da nổi mẩn đỏ và ngứa

Các triệu chứng khi da nổi mẩn đỏ và ngứa thường xuất hiện ở các vùng da như mặt, cổ, cổ tay, khuỷu tay, đầu gối hoặc vùng da gập nếp, có thể phát triển đột ngột hoặc từ từ, gây ngứa dữ dội và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Cụ thể:

• Nổi phát ban, mẩn ngứa, mảng đỏ trên da, sưng nhẹ và hơi nổi gồ lên. Phát ban, mẩn ngứa có thể tập trung tại một số vùng nhất định như cổ, mặt, cánh tay, chân hoặc lan rộng.
• Ngứa dữ dội, kéo dài hoặc từng cơn. Tình trạng ngứa có xu hướng nặng hơn vào ban đêm hoặc khi da khô, nóng bức.
• Nổi mụn nước nhỏ hoặc mụn nước lớn trên các vùng bị viêm, dễ vỡ và tiết dịch khiến da bị ướt hoặc đóng vảy.
• Da khô, bong tróc hoặc có vảy trắng, chủ yếu ở các vùng bị viêm da mạn tính.
• Sưng tấy, nổi đỏ, căng tại vùng da tổn thương, nhạy cảm khi chạm vào.
• Xuất hiện các vết xước hoặc sần sùi do gãi nhiều, có thể chảy máu nhẹ, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Triệu chứng da bị ngứa nổi hột

Những triệu chứng khi da bị ngứa và nổi hột thường xuất hiện kèm theo cảm giác ngứa dữ dội, gây bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày. Tình trạng này có thể thay đổi tùy theo từng loại bệnh lý hoặc phản ứng của cơ thể cũng như có xu hướng nặng hơn khi trời nóng, đổ mồ hôi hoặc stress.

• Nổi các hột nhỏ, cứng, màu da, đỏ hồng hoặc sậm hơn, kích thước nhỏ từ vài mm đến vài cm. Chủ yếu mọc thành từng nhóm hoặc rải rác ở các vùng da tay, chân, bụng hoặc lưng.
• Ngứa dữ dội, liên tục hoặc thành từng cao. Mức độ cơn ngứa có xu hướng nặng hơn vào ban đêm.
• Da sần sùi, cứng hoặc thô ráp, có thể xuất hiện các vết xước, làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
• Da bong tróc, kết vảy, đóng mài hoặc tiết dịch mủ. Đây là dấu hiệu cho thấy vùng da đó bị viêm nhiễm.
• Sưng phù, đỏ rực quanh vùng da bị tổn thương. Thường xuất hiện ở người bị viêm nặng hoặc dị ứng cấp tính.

Xem thêm: Ngứa khắp người

Nguyên nhân gây da nổi mẩn đỏ ngứa

Tình trạng da nổi mẩn đỏ ngứa có thể là dấu hiệu của các bệnh về da hoặc những vấn đề sức khỏe toàn thân khác. Những nguyên nhân cụ thể:

Nguyên nhân da liễu

Nhóm mguyên nhân da liễu là những tác nhân hoặc bệnh lý trực tiếp ảnh hưởng đến da, gây ra tình trạng nổi mẩn đỏ cùng cảm giác ngứa ngáy khó chịu trên bề mặt da. Các nguyên nhân này đều do tổn thương hoặc phản ứng viêm tại da, gây nên tình trạng da đỏ, mẩn và ngứa lan rộng theo từng mảng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và sinh hoạt của người bệnh.

• Tiếp xúc với các chất như xà phòng, mỹ phẩm hoặc hóa chất gây kích ứng, làm da nổi mẩn ngứa lan thành mảng.
• Dị ứng với các tác nhân như phấn hoa, thuốc, thức ăn hoặc chất liệu quần áo dẫn đến phản ứng mề đay, xuất hiện các mẩn ngứa đỏ trên da như nốt muỗi đốt.
• Viêm da cơ địa làm da bị sưng, đỏ và ngứa thành từng mảng, đôi khi bong tróc.
• Nhiễm trùng da do vi khuẩn, virus hoặc nấm gây ra các mảng da viêm đỏ, ngứa và có thể rỉ dịch.
• Bệnh vảy nến làm da tạo thành các mảng đỏ dày với vảy, gây ngứa và khó chịu.

Nguyên nhân bệnh lý

Nguyên nhân bệnh lý gây nổi mẩn đỏ ngứa trên da thường bắt nguồn từ các vấn đề sức khỏe bên trong cơ thể hoặc các bệnh toàn thân, ảnh hưởng đến chức năng và phản ứng của da. Điều này có thể dẫn đến xuất hiện các mảng mẩn đỏ kèm ngứa lan rộng. Một số nguyên nhân cụ thể như sau:

• Suy gan gây rối loạn chức năng gan, dẫn đến tích tụ độc tố trong cơ thể. Từ đó gây phản ứng viêm da với đặc điểm là các mảng ngứa đỏ phát triển lớn về kích thước.
• Suy thận kéo dài làm rối loạn cân bằng chất trong máu, khiến da ngứa và mọc mẩn đỏ.
• rối loạn tuyến giáp gây thay đổi chuyển hóa và hormone, dẫn đến các phản ứng trên da như nổi mảng đỏ, ngứa ngáy.
• Nhiễm giun sán tiết độc tố, kích thích hệ miễn dịch phản ứng, dẫn đến mẩn đỏ, ngứa kèm theo các triệu chứng tiêu hóa.
• Phản ứng kích ứng thuốc khiến hệ miễn dịch phản ứng dị ứng, từ đó gây nổi mẩn đỏ và ngứa khắp cơ thể. Tình trạng này có thể nặng lên dẫn đến phù nề hoặc sốc phản vệ.
• Một số bệnh lý ung thư hoặc nhiễm trùng hệ thống như HIV gây ra các mảng mẩn ngứa đỏ trên da.
• Một số tình trạng dị ứng như dị ứng thực phẩm, dị ứng thời tiết.

Xem thêm: Nổi mẩn đỏ ngứa như muỗi đốt

Biến chứng có thể gặp do nổi mẩn đỏ ngứa

Nổi mẩn đỏ ngứa thường không đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

• Nhiễm trùng da thứ phát: Việc gãi nhiều làm da tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm, mưng mủ, chảy dịch hoặc loét da.
• Dày sừng và chai da: Việc gãi lâu ngày khiến da dày lên, thô ráp và sần sùi. Có trường hợp để lại sẹo thâm làm mất thẩm mỹ và khó chữa khỏi hoàn toàn.
• Viêm da lan rộng: Mẩn đỏ và ngứa có thể lan ra những vùng da khác nếu không được kiểm soát, làm tăng nguy cơ bội nhiễm.
• Phản ứng dị ứng nghiêm trọng: Một số trường hợp dễ gặp sốc phản vệ hoặc phù nề mặt, gây nguy hiểm đến tính mạng.
• Ảnh hưởng tâm lý: Cảm giác ngứa và khó chịu kéo dài dễ gây stress, lo lắng, mất ngủ và giảm hiệu quả công việc.

Cách xử lý và giảm ngứa tại nhà khi bị nổi mẩn đỏ ngứa

Bạn có thể áp dụng các biện pháp đơn giản tại nhà để làm dịu da, giảm ngứa và hạn chế tổn thương như:

• Giữ da sạch, tránh tiếp xúc với hóa chất và xà phòng mạnh.
• Sử dụng nước mát hoặc khăn ướt để làm dịu vùng da ngứa.
• Mặc quần áo mềm, rộng và thoáng mát, tránh gây kích ứng thêm cho da.
• Dùng kem dưỡng ẩm thích hợp có thành phần lành tính giúp giữ ẩm và hạn chế khô da.
• Không gãi hoặc dùng găng tay vào ban đêm để tránh gây tổn thương da.
• Có thể áp dụng các biện pháp tự nhiên như tắm bột yến mạch hoặc dùng gel nha đam.

Khi nào cần thăm khám y tế?

Bạn nên đi khám bác sĩ nếu gặp một hoặc nhiều dấu hiệu sau:

• Nổi mẩn đỏ ngứa ngày càng nặng, lan rộng hoặc không cải thiện sau điều trị tại nhà.
• Mảng da đỏ kèm sưng, đau hoặc có mụn nước, dịch mủ.
• Ngứa làm mất ngủ, ảnh hưởng nặng đến sinh hoạt hàng ngày.
• Có dấu hiệu dị ứng nghiêm trọng như phù nề mặt, khó thở, sốc phản vệ.
• Tình trạng tái phát nhiều lần hoặc kèm bệnh lý nền mạn tính.

Xem thêm: Vết tròn bị nổi đốm đỏ trên da và ngứa

Biện pháp điều trị tình trạng da bị nổi mẩn đỏ ngứa

Các biện pháp điều trị bệnh phụ thuộc nguyên nhân và mức độ tổn thương da. Bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc và lời khuyên thay đổi lối sống, chế độ dinh dưỡng như:

• Sử dụng thuốc kháng histamin để giúp giảm cảm giác ngứa nhanh.
• Sử dụng thuốc corticosteroid đường uống hoặc bôi giúp giảm viêm và làm dịu da trong các trường hợp nguyên nhân gây ngứa là viêm nhiễm hoặc dị ứng nghiêm trọng.
• Sử dụng thuốc kháng sinh hoặc kháng nấm khi có biểu hiện bội nhiễm hoặc nhiễm trùng da.
• Điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt, tránh tiếp xúc với các nguồn gây kích ứng.
• Dùng thuốc điều trị đặc hiệu cho các bệnh lý nền như viêm da cơ địa, mề đay hoặc các bệnh toàn thân.
• Kết hợp các liệu pháp điều trị bổ trợ như ánh sáng trị liệu hoặc thuốc ức chế miễn dịch trong trường hợp đặc biệt.

Biện pháp phòng ngừa nổi mẩn đỏ ngứa hiệu quả

Để giảm nguy cơ bị nổi mẩn đỏ ngứa, bạn có thể áp dụng những biện pháp phòng ngừa đơn giản nhưng hiệu quả sau:

• Tránh tiếp xúc với các nguyên nhân gây kích ứng như hóa chất mạnh, mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, dị nguyên môi trường.
• Giữ vệ sinh da sạch sẽ, tắm rửa đúng cách và dưỡng ẩm đều đặn.
• Mặc quần áo rộng rãi, thoáng khí làm từ chất liệu tự nhiên như cotton.
• Hạn chế gãi hoặc chà xát mạnh lên các vùng da nhạy cảm.
• Ăn uống lành mạnh, tránh thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, đậu phộng, đồ ăn chế biến sẵn cũng như các loại chất kích thích.
• Tập yoga, thiền, đi bộ, tập thể dục để quản lý stress và căng thẳng.
• Đảm bảo ngủ đủ giấc để tăng sức đề kháng cho da.
• Thăm khám định kỳ nếu có bệnh lý nền hoặc tiền sử dị ứng để được tư vấn và kiểm soát kịp thời.

Xem thêm: Bị nổi đốm đỏ trên da và ngứa