Cách chữa dị ứng thuốc kháng sinh tại nhà và lưu ý

Dị ứng thuốc kháng sinh là gì?

Dị ứng thuốc kháng sinh là phản ứng dị ứng xảy ra khi hệ miễn dịch nhận diện nhầm thuốc kháng sinh là các chất có hại, từ đó kích hoạt phản ứng mẫn cảm quá mức. Tình trạng thường xảy ra ngay sau khi uống thuốc hoặc cách đó một vài tiếng đồng hồ và sẽ có biểu hiện khác nhau tùy theo cơ địa mỗi bệnh nhân.

Phản ứng dị ứng có thể nhẹ như ngứa, phát ban, sưng đỏ, hoặc nặng hơn như phù mặt, khó thở, thậm chí sốc phản vệ. Ngoài ra, một số người có thể gặp các phản ứng muộn như phát ban kéo dài, viêm thận, hoặc các hội chứng da nghiêm trọng như Stevens-Johnson.

Triệu chứng dị ứng thuốc kháng sinh

Một số dấu hiệu nhận biết phản ứng dị ứng với thuốc kháng sinh bao gồm:

• Nổi phát ban, mề đay trên da. Có thể xuất hiện dưới dạng mảng đỏ hoặc mề đay ở cổ, ngực, lưng, hoặc tay chân.
• Cảm giác ngứa thường kéo dài, xuất hiện đi kèm với ban đỏ hoặc mề đay, có thể nặng hơn khi tiết mồ hôi hoặc gãi.
• Sưng nhanh ở vùng môi, mắt, mặt hoặc cổ họng, có thể gây khó thở.
• Khó thở, thở khò khè do phản ứng dị ứng gây co thắt đường thở.
• Sổ mũi, ngứa mắt, dễ nhầm lẫn với tình trạng viêm mũi dị ứng.
• Sốt, thường đi kèm với các triệu chứng khác.
• Sốc phản vệ. Đây là phản ứng dị ứng cấp tính, nguy hiểm. Người bị sốc phản vệ có thể có các biểu hiện như phát ban toàn thân, sưng mặt, khó thở, tụt huyết áp. Nếu nghi ngờ bị sốc phản vệ thì mọi người cần gọi cấp cứu ngay lập tức.
• Các biểu hiện như phát ban kéo dài, viêm nội tạng, hoặc bong tróc da trong các hội chứng Stevens-Johnson, thường xuất hiện sau nhiều ngày hoặc tuần nên cần theo dõi sát sao.

Xem thêm: Dị ứng Paracetamol

Nguyên nhân gây phản ứng dị ứng thuốc kháng sinh

Phản ứng dị ứng thuốc kháng sinh xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể nhận diện thuốc như một chất có hại và phản ứng quá mức. Một số nguyên nhân và yếu tố làm tăng nguy cơ dị ứng gồm:

• Người có hệ miễn dịch nhạy cảm, hoặc có tiền sử dị ứng với thuốc, thức ăn, phấn hoa, hoặc các dị nguyên khác có nguy cơ cao hơn.
• Nếu trong gia đình có người từng bị dị ứng thuốc, bạn cũng dễ gặp tình trạng này do ảnh hưởng gen.
• Sử dụng thuốc không đúng cách như dùng kháng sinh thường xuyên, tự ý uống thuốc mà không theo chỉ định bác sĩ, dùng thuốc quá liều hoặc dùng phối hợp nhiều loại thuốc.
• Dùng lặp lại cùng loại kháng sinh có thể khiến hệ miễn dịch trở nên mẫn cảm và dễ dị ứng hơn.
• Người mắc các bệnh mãn tính như hen suyễn, viêm mũi dị ứng, viêm da cơ địa hoặc các bệnh tự miễn dễ bị dị ứng thuốc hơn.
• Trẻ nhỏ, người cao tuổi cũng là những nhóm có nguy cơ cao hơn do hệ miễn dịch đặc biệt.

Gói xét nghiệm Dị ứng

• Phát hiện đến 72 tác nhân dị ứng ở người lớn và trẻ nhỏ
• Tư vấn chế độ ăn uống và sinh hoạt miễn phí
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Những cách chữa dị ứng thuốc kháng sinh tại nhà

Khi xuất hiện dị ứng thuốc, bạn có thể thực hiện một số cách chữa dị ứng thuốc kháng sinh tại nhà để giảm nhẹ triệu chứng và hỗ trợ cải thiện sức khỏe. Một số hướng xử trí được Mayo Clinic khuyến cáo bao gồm:

• Ngừng sử dụng thuốc kháng sinh ngay lập tức để tránh làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
• Sử dụng các nhóm thuốc kháng histamin hoặc thuốc chống viêm như Cetitrizine hoặc Ioratadin theo hướng dẫn của bác sĩ. Các loại thuốc kháng histamin này có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng ngứa, nổi mề đay hoặc phát ban.
• Rửa nhẹ vùng da bị phát ban với nước ấm để giảm ngứa và viêm. Tránh gãi hoặc ma sát mạnh lên vùng bị ngứa để không gây trầy xước, nhiễm trùng.
• Giữ cơ thể mát mẻ, mặc quần áo thoáng, rộng rãi, chất liệu mềm mại để giảm cảm giác khó chịu, tránh tình trạng kích ứng thêm.
• Bổ sung nước và có thể sử dụng Oresol cũng như nghỉ ngơi hợp lý để cơ thể đào thải các chất gây dị ứng.
• Có thể sử dụng các biện pháp làm dịu cơn ngứa tự nhiên như tắm với bột yến mạch, thoa gel lô hội (nha đam).
• Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá, hóa chất, bụi bẩn hoặc nhiệt độ cao khiến da và cơ thể dễ kích ứng hơn.
• Theo dõi sát các triệu chứng như mức độ, vị trí nổi ban đỏ, thời gian xuất hiện, có xu hướng nặng hơn hay không.
• Không tự ý dùng thêm thuốc Corticosteroid hoặc thuốc khác nếu không có chỉ dẫn chuyên môn, vì có thể làm nặng thêm tình trạng hoặc gây tác dụng phụ.

Khi nào cần thăm khám y tế? Các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm

phản ứng dị ứng thuốc kháng sinh có thể gây ra nhiều triệu chứng từ nhẹ đến nặng. Dưới đây là những trường hợp bạn cần đến ngay cơ sở y tế hoặc gọi cấp cứu để được thăm khám và xử trí kịp thời, nhằm tránh nguy cơ biến chứng nghiêm trọng và bảo vệ sức khỏe:

• Khó thở hoặc thở khò khè: Có cảm giác thở hụt hơi, tiếng thở phát ra tiếng rít, hoảng loạn, xảy ra đột ngột sau khi dùng thuốc.
• Sưng phù vùng mặt, môi, lưỡi hoặc cổ họng: Gây cảm giác nghẹn, khó nuốt, đau họng hoặc chèn ép đường thở, cần xử trí ngay.
• Khàn giọng hoặc khó nói: Dấu hiệu có thể kèm theo phù nề thanh quản ảnh hưởng đến khả năng phát âm và hô hấp.
• Buồn nôn, nôn ói, đau bụng: Đây là phản ứng toàn thân nặng với các triệu chứng nghiêm trọng, có thể liên quan đến dị ứng thuốc.
• Tụt huyết áp, mạch nhanh hoặc rối loạn nhịp tim: Người bệnh cảm thấy chóng mặt, mệt mỏi, có thể dần mất ý thức.
• Phát ban lan rộng hoặc phát ban kèm theo sốt cao, đau đầu, tức ngực, tiêu chảy: Triệu chứng cho thấy dị ứng nặng hoặc có biến chứng.
• Triệu chứng sốc phản vệ: Gồm các dấu hiệu trên cùng lúc kèm theo mất ý thức hoặc co giật. sốc phản vệ chính là tình trạng bắt buộc cấp cứu y tế khẩn cấp để hạn chế nguy cơ tử vong.

Ngoài ra, nếu tình trạng ngứa, phát ban kéo dài và không giảm sau vài ngày hoặc có xu hướng nặng hơn thì mọi người cũng nên thăm khám y tế để được điều trị kịp thời.

Xem thêm: Chống dị ứng

Những điều cần lưu ý khi tự thực hiện các cách chữa dị ứng thuốc kháng sinh tại nhà

Mọi người cần lưu ý một số điều dưới đây khi áp dụng các xử lý tình trạng dị ứng với thuốc kháng sinh tại nhà:

• Ngừng dùng thuốc ngay khi phát hiện dấu hiệu dị ứng.
• Theo dõi sát triệu chứng trong vòng 24-48 giờ đầu. Nếu triệu chứng nặng thì bắt buộc phải cấp cứu y tế, không tự điều trị tại nhà để đề phòng rủi ro.
• Không tự ý dùng thuốc bổ sung hoặc thuốc khác khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
• Dùng thuốc kháng histamin theo hướng dẫn sử dụng thuốc của bác sĩ hoặc dược sĩ.
• Không tái sử dụng thuốc kháng sinh đã gây dị ứng khi chưa được bác sĩ xác nhận an toàn.
• Liên hệ ngay cơ sở y tế nếu triệu chứng không giảm, có dấu hiệu tiến triển hoặc xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng như khó thở, sưng vùng mặt, cổ họng, phát ban lan rộng, hoặc sốc phản vệ.

Xem thêm

• Dị ứng ibuprofen
• Bảng dị ứng chéo kháng sinh